Της Μαριάννας Χαμντάνη,
Ένα διφορούμενο θέμα συζήτησης που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια, είναι τα πειράματα στα ζώα. Είναι μια συχνή δράση που έχει τις ρίζες της από αρχαιοτάτων χρόνων και αυτό γιατί τα ζώα θεωρήθηκαν όντα χωρίς αισθήσεις, συναισθήματα και λογική. Δεν αποτελούσαν ένδειξη πόνου οι κραυγές τους, αφού το σώμα ήταν ανίκανο να αισθανθεί δίνοντας περιθώριο στους επιστήμονες να τα χρησιμοποιούν και να τα βασανίζουν ανερυθρίαστα. Γίνονται πειραματόζωα για να δοκιμαστούν πάνω τους είδη καλλυντικών, φαρμάκων, προϊόντα οικιακής χρήσης, εκπαίδευσης, ψυχολογικής έρευνας, δοκιμασίας όπλων -όσο και αν φαίνεται παράλογο- διαστημικής έρευνας, καθώς και μελέτες για την ανάπτυξη της γενετικής. Τα ζώα που συνήθως χρησιμοποιούνται για αυτά τα πειράματα είναι χιμπατζήδες, μαϊμούδες, γάτες, σκύλοι, τρωκτικά, κουνέλια, γουρούνια, πρόβατα, ψάρια και διάφορα είδη πτηνών.
Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πως όλα αυτά συμβαίνουν σαφώς για καλό σκοπό, καθώς επιχειρούν να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής του ανθρώπινου γένους. Και αυτό στην πραγματικότητα ισχύει, καθώς πριν ανακαλυφθούν νέοι μέθοδοι δοκιμής των παραπάνω ήταν δύσκολο να βρεθεί άλλος τρόπος να εξετάσουν την αποτελεσματικότητά τους, βελτιώνοντας όντως τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Με την ανάπτυξη, όμως, τώρα της τεχνολογίας και της επιστήμης νέοι τρόποι έχουν δημιουργηθεί καθιστώντας αυτήν την πράξη ανήθικη. Στατιστικές μετρήσεις έχουν δείξει πως το 90 με 95% των προϊόντων που έχουν χρησιμοποιηθεί στα ζώα και έχουν επιφέρει θετικά αποτελέσματα, δεν είναι το ίδιο αποτελεσματικά στους ανθρώπους και αυτό συμβαίνει καθώς τα ζώα είναι μεν ζωντανοί οργανισμοί, αλλά διαφέρουν σημαντικά στην ανατομία, το μεταβολισμό και τη φυσιολογία. Μάλιστα ακόμα και ζώα διαφορετικών ειδών ενδέχεται να αντιδράσουν εντελώς διαφορετικά σε χημικές και φαρμακευτικές ουσίες.
Φανταστείτε, λοιπόν, εσείς οι ίδιοι να ήσασταν κλειδωμένοι σε ένα σκοτεινό κλουβί ζώντας με αγωνία, πόνο και φόβο για το τι θα συμβεί. Φανταστείτε να μη μπορούσατε να ελέγξετε απλά πράγματα στη ζωή σας, όπως, το τι θα φάτε, το πώς θα ζήσετε και το τι θα κάνατε αργότερα και όλα αυτά να ελέγχονταν αποκλειστικά από ψυχρούς επιστήμονες οι οποίοι θα δοκίμαζαν χιλιάδες επικίνδυνες μεθόδους και θανατηφόρες χημικές ουσίες, προκαλώντας πόνο και βλάβη στο σώμα σας. Και όλα αυτά χωρίς λόγο, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν και άλλοι μέθοδοι εξέτασης των προϊόντων. Όλα αυτά και άλλα τόσα θα είναι αναγκασμένα να υπόκεινται τα ζώα αν δε γίνει κάτι άμεσα. Και αφού υπάρχουν άλλοι μέθοδοι τότε γιατί συνεχίζονται τα πειράματα; Η παράλογη συνέχιση των πειραμάτων σε βάρος των ζώων για το «καλό της ανθρωπότητας» θέτει εύλογα ερωτήματα σε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. Ο κυριότερος λόγος είναι πως καλύπτουν νομικά τις εταιρείες σε περίπτωση πρόκλησης παρενέργειας των προϊόντων τους στους καταναλωτές.
Δίνουν αγάπη και συντροφιά και λαμβάνουν κακομεταχείριση από εταιρείες, οι οποίες δηλώνουν ένα πολύ μικρό ποσοστό των ζώων που χρησιμοποίησαν. Όταν τελειώσουν λοιπόν αυτές οι επώδυνες διαδικασίες τα θανατώνουν μιας και δε μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν ξανά στις επόμενες διεργασίες τους, καθώς επηρεάζουν το αποτέλεσμα. Αυτό μας κάνει να σκεφτούμε πως τα αντιμετωπίζουν ως «αντικείμενα μιας χρήσης» όπου ο μοναδικός λόγος ύπαρξής τους είναι η εξέταση νέων προϊόντων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, προϊόντων ομορφιάς και καθαρισμού. Κανένας σκοπός όμως δεν είναι αρκετά σοβαρός ώστε να δικαιολογεί τέτοιες αποτρόπαιες και ανήθικες συμπεριφορές σε βάρος αυτών των αθώων ζωντανών οργανισμών. Τη σκυτάλη σε αυτήν τη βάρβαρη συμπεριφορά φέρει η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία χρησιμοποιώντας το 55% των ζώων. Λαμβάνοντας υπόψη ορισμένες μετρήσεις εκτιμάται ότι μόνο στα ευρωπαϊκά εργαστήρια κακομεταχειρίζονται, βασανίζονται και τέλος σκοτώνονται περίπου 12 εκατομμύρια ζώα ετησίως. Όσον αφορά τη χώρα μας, στην Ελλάδα, περίπου 1 εκατομμύριο ζώα χρησιμοποιήθηκαν σε πειράματα το 2005.
Ορισμένες χώρες συμφώνησαν να αντικατασταθούν τα πειράματα από καλλιέργειες κυττάρων, βακτηριδίων και ιστών που θα μετρούν πιο αποτελεσματικά τις επιπτώσεις των ουσιών στον ανθρώπινο οργανισμό με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Επιπρόσθετα, ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η χρήση υπολογιστών και εξομοιωτών που προσομοιώνουν ανθρώπινα όντα επιτρέποντας έτσι στους επιστήμονες να εφαρμόζουν ηλεκτρονικά νέες θεραπείες στον άνθρωπο ελέγχοντας την αποτελεσματικότητά τους. Αξιοσημείωτη χαρακτηρίζεται επίσης και η χρήση μαθηματικών μοντέλων όπου πλέον είναι τώρα δυνατή η προσομοίωση του πνεύμονα, των νεφρών καθώς και των άλλων οργάνων, δίνοντας την ευκαιρία στους ερευνητές να προβλέψουν όχι μόνο τα αποτελέσματα των επεμβάσεων αλλά και μεθόδους ίασης κληρονομικών ασθενειών. Τέλος, η τομογραφία και η μαγνητοεγκεφαλογραφία θεωρούνται εξίσου σημαντικές στην παρακολούθηση των νόσων. Πιο συγκεκριμένα στην Ινδία, απαγορεύτηκαν τα πειράματα ανατομίας σε ζώα και αντικαταστάθηκαν από πιο αξιόπιστες εναλλακτικές μεθόδους, όπως οι παραπάνω.
Αρκετές εταιρείες πια έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο εξετάζουν τα προϊόντα τους, ξεκινώντας εκστρατείες για να καταπολεμηθεί μια για πάντα αυτό το πρόβλημα. Ακόμη, απαγορεύτηκε η κυκλοφορία των προϊόντων ομορφιάς, ιατρικής περίθαλψης και καθαρισμού που χρειάστηκαν να πειραματιστούν πάνω σε ζώα. Το θετικό είναι ότι πλέον η νοοτροπία των ανθρώπων έχει τροποποιηθεί, έχουν ενημερωθεί για τις συνθήκες ζωής των ζώων σαν πειράματα, την επικινδυνότητα καθώς και την αναποτελεσματικότητα των πειραμάτων και ήδη το 84% στέκεται ενάντια σε αυτές τις αποτρόπαιες συμπεριφορές.
Εσείς;
Είναι γεννημένη το 1999 σπουδάζει στις Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και βρίσκεται στο 3ο έτος των σπουδών της. Ως κατεύθυνση θέλει να επιλέξει τις διεθνείς σχέσεις αλλά δε γνωρίζει ακόμα το επάγγελμα που επιθυμεί να ακολουθήσει στο μέλλον. Έχει παρακολουθήσει αρκετά συνέδρια, ημερίδες και πλέον συμμετέχει σε προσομοιώσεις. Της αρέσουν οι ξένες γλώσσες και ο χορός.
