Του Θανάση Κυρίτση,
Τοποθετημένος από πολλούς στη δεύτερη θέση μετά τον Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο Βρετανός Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ (David Lloyd George) συγκαταλέγεται στους πολιτικούς που άσκησαν τη μεγαλύτερη επιρροή στην Βρετανία του 20ου αιώνα. Ο Λόιντ Τζορτζ αποτέλεσε τον πρώτο Ουαλό Πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας, κυβερνώντας μάλιστα τη χώρα την εποχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι ευρέως γνωστός για την αντισυμβατική πολιτική που άσκησε, θέτοντας τις βάσεις του σύγχρονου συστήματος κοινωνικής πρόνοιας και διευρύνοντας το δικαίωμα ψήφου. Υπηρέτησε τους ψηφοφόρους του από την έδρα του δημοτικού διαμερίσματος Caernarvon της Ουαλίας για 55 χρόνια.
Ο Λόιντ Τζορτζ γεννήθηκε στο Μάντσεστερ στις 17 Ιανουαρίου 1863. Ο πατέρας του, Ουίλιαμ Τζορτζ, πέθανε ένα χρόνο μετά και έτσι η μητέρα του με τους δύο της γιούς, μετακόμισε στην Ουαλία. Μεγαλώνοντας σε συνθήκες ένδειας σε μία αντικομφορμιστική οικογένεια που μιλούσε Ουαλικά, ο Λόιντ Τζορτζ, ανέπτυξε από νωρίς το αίσθημα αδικίας για την κατοχή της πατρίδας του από τους Άγγλους. Έχοντας την υποστήριξη του θείου του, Ρίτσαρντ Λόιντ, του οποίου το επίθετο μετέπειτα προσέθεσε στο δικό του, ο Λόιντ Τζορτζ απέκτησε το δικό του δικηγορικό γραφείο στην Ουαλία. Παράλληλα ανέπτυξε ενδιαφέρον για τη πολιτική και συμμετείχε στην εκστρατεία του Φιλελεύθερου Κόμματος για τις εκλογές του 1885. Ύστερα από 5 χρόνια, έθεσε υποψηφιότητα στις επαναληπτικές εκλογές για την έδρα του δήμου Caernarvon, στις οποίες κέρδισε, και έτσι έγινε σε ηλικία μόλις 27 ετών το νεαρότερο μέλος της Βουλής των Κοινοτήτων, ασκώντας συγχρόνως τη δικηγορία.
Ο νεαρός πολιτικός διακρινόταν για τη ρητορική του ικανότητα και εξέφραζε με σθένος τις θέσεις του, όπως την εναντίωσή του στον πόλεμο των Μπόερς στη Νότια Αφρική το 1901, ανήκοντας στο πιο ριζοσπαστικό μέρος του αντιπολιτευτικού τότε Φιλελεύθερου Κόμματος. Το 1905, το κόμμα του κατέλαβε την εξουσία και ο Λόιντ Τζορτζ ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου του Οργανισμού Εμπορίου, εισάγοντας νομοθετική πράξη για την εμπορική ναυτιλία, η οποία βελτίωνε τις προδιαγραφές τροφίμων, τη στέγαση και την ασφάλεια των ναυτικών.
Δυο χρόνια μετά, προβιβάστηκε σε Υπουργό Οικονομικών, θέση που του επέτρεψε να φέρει πρωτοποριακές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Με νομοθέτημα που προέβλεπε σύνταξη γήρατος, παρέχονταν πλέον χρήματα σε άτομα άνω των 70 ετών, τα οποία ήταν ανήμπορα να εργαστούν, ενώ με το νομοθέτημα για την Εθνική Ασφάλιση, παρόμοιο με το αντίστοιχο της Γερμανίας, μερίμνησε για την ασφάλιση των εργαζομένων ενάντια στις ασθένειες και την ανεργία.
Στα τέλη του 1914, λήφθηκε η απόφαση να προσχωρήσει η Βρετανία στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο εναντίον της Γερμανίας, παρά τον αρχικό δισταγμό του αυτοαποκαλούμενου ειρηνιστή Λόιντ Τζορτζ. Εκείνος αναδύθηκε σε ικανό ηγέτη εν καιρώ πολέμου, πρώτα από το πόστο του Υπουργού Πυρομαχικών και, από το 1916, ως Πρωθυπουργός της χώρας σε κυβέρνηση συνασπισμού με τους Συντηρητικούς, γεγονός που τον εμπόδισε να εφαρμόσει ορισμένες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Υπηρετώντας το ανώτατο αξίωμα του έθνους από το 1916 ως το 1922, εισήγαγε το 1918 νόμο που διεύρυνε τα εκλογικά δικαιώματα, ακυρώνοντας τα περιουσιακά προσόντα ως προϋπόθεση ψήφου, αλλά και επέτρεψε στις γυναίκες να έχουν λόγο στη Βουλή των Κοινοτήτων. Παράλληλα, αποτέλεσε επικεφαλής αντιπρόσωπο της Βρετανίας στη Σύνοδο Ειρήνης του Παρισιού το 1919, η οποία επισφράγισε το τέλος του Μεγάλου Πολέμου.
Κατά την περίοδο της πρωθυπουργίας του λήφθηκαν κρίσιμες αποφάσεις στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, πέραν της συμμετοχής της χώρας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Όσον αφορά στα ελληνικά θέματα, σημαντική κρίνεται η εμπλοκή της Βρετανίας σε αυτά. Συγκεκριμένα, στη Σύνοδο Ειρήνης του Παρισιού οι νικήτριες δυνάμεις διαπραγματεύτηκαν τους όρους ειρήνης στον μεταπολεμικό κόσμο, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο να παρουσιάζει τις ελληνικές διεκδικήσεις, μεταξύ άλλων και την επιδίωξη κατάληψης της Σμύρνης και της γύρω περιοχής της. Στο όραμα αυτό συμφώνησε το Συμβούλιο των Τεσσάρων της Συνόδου Ειρήνης, ένας εκ των οποίων ήταν ο Λόιντ Τζορτζ. Μάλιστα, ο τελευταίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αποστολή ελληνικού στρατού στη Σμύρνη το 1919.
Ωστόσο, στη διάρκεια της πορείας του Λόιντ Τζορτζ δεν έλειπαν τα σκάνδαλα που αφορούσαν τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό του βίο. Στο πλαίσιο του σκανδάλου Marconi, ο Ουαλός πολιτικός κατηγορήθηκε για διαφθορά, ωφελούμενος από την αγορά μετοχών, γνωρίζοντας ότι ένα κρατικό συμβόλαιο για τη δημιουργία ασύρματων σταθμών επικοινωνίας θα επιβραβευθεί από την εταιρεία Marconi. Ο Λόιντ Τζορτζ θεωρήθηκε αθώος, αν και ύστερη έρευνα απέδειξε την ενοχή του. Σε άλλο σκάνδαλο ο Λόιντ Τζορτζ φαίνεται να πωλούσε αλόγιστα τίτλους ευγενείας, ακόμη και σε άτομα που είχαν διαπράξει εγκλήματα, για να ενισχύσει το πολιτικό του ταμείο, το οποίο φημολογείται ότι συγκέντρωσε πάνω από δυο εκατομμύρια λίρες. Η δημόσια κατακραυγή που ακολούθησε συνέβαλε στην παραίτησή του το 1922. Στη προσωπική του ζωή ήταν ένας ελκυστικός άνδρας που δυσκολευόταν να αντισταθεί στις απολαύσεις του Λονδίνου, όπου βρισκόταν χωρίς τη σύζυγό του. Ο τύπος της εποχής, όμως, συγκάλυψε τις ατασθαλίες του.
Ο Λόιντ Τζορτζ μετά το 1922 δεν επανεκλέχθηκε πρωθυπουργός, αλλά ηγούνταν του Φιλελεύθερου Κόμματος μεταξύ 1926-1931 και συνέχισε να υποστηρίζει τις ριζοσπαστικές του θέσεις, μέχρι τον θάνατό του το 1945.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ένα χρονικό της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ekirikas.com, Διαθέσιμο εδώ
- Lloyd George, history-uk.com, Διαθέσιμο εδώ
- Biography of David Lloyd George, greatestbritons.com, Διαθέσιμο εδώ
