Της Κατερίνας Τσαγκαράκη,
Το έτος 1827, έπειτα από τα γεγονότα στο Μεσολόγγι, και ενώ οι εμφύλιες διαμάχες και ήττες σε μάχες δείχνουν πως η Επανάσταση θα λήξει άδοξα, οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφασίζουν να αλλάξουν στάση απέναντι στην προσπάθεια των Ελλήνων για ανεξαρτησία. Σε αυτό συνέβαλε ο Βρετανός φιλέλληνας Τζορτζ Κάνινγκ, με αποτέλεσμα στις 24 Ιουνίου 1827 να υπογραφεί η Συνθήκη του Λονδίνου, στην οποία προβλεπόταν η ίδρυση ελληνικού κράτους υπό την επικυριαρχία του σουλτάνου. Τότε, θα δημιουργηθεί ο τριεθνής στόλος των Μεγάλων Δυνάμεων: Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας, με επικεφαλής τους ναυάρχους Κόδριγκτον, Δεριγνί και Χέυδεν αντίστοιχα.
Οι τρεις τους θα αναλάβουν να καταστείλουν τις εχθροπραξίες που λάμβαναν ήδη χώρα στην Πελοπόννησο υπό τον Ιμπραήμ, και θα προσπαθήσουν να προβούν σε διαπραγματεύσεις, επιβάλλοντας όσα όριζε η συνθήκη. Παρά τις προσπάθειες για ανακωχή, ο Ιμπραήμ παρέμενε ανένδοτος. Έτσι, ο Κόδριγκτον, ως αρχηγός, θα δώσει την εντολή για επίθεση και στις 20 Οκτωβρίου 1827 θα ξεκινήσει η ναυμαχία του Ναβαρίνου στη σημερινή Πύλο, όπου ο συμμαχικός στόλος θα κατατροπώσει τον τουρκοαιγυπτιακό, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανεξαρτησία των Ελλήνων. Οι τρείς ναύαρχοι ξεχώρισαν όχι μόνο για τον τρόπο που χειρίστηκαν τη ναυμαχία, αλλά και για την προσωπικότητά τους.
Ο Έντουαρντ Κόδρινγκτον ήταν Άγγλος ναύαρχος, γεννημένος στις 27 Απριλίου 1770, στο Ντόντιγκτον της Βρετανίας, και ήταν γόνος πλούσιων γαιοκτημόνων. Σε ηλικία 13 ετών θα καταταγεί στο βασιλικό ναυτικό, όπου και θα αποδειχθεί πολύ ικανός. Θα συμμετάσχει στη «ναυμαχία της 1ης Ιουνίου» σαν υποπλοίαρχος τον καιρό των αγγλογαλλικών συγκρούσεων, και θα προαχθεί σε πλοίαρχο του «Μπάμπετ» σε ηλικία 25 ετών, καθώς και της φρεγάτας «Ντρούιντ».
Το 1802, θα παντρευτεί τη Τζέιν Χόλ και θα αποκτήσει τρεις γιούς. Ο μικρότερός του γιος θα χάσει τη ζωή του σε ναυάγιο το 1821 στην Ύδρα, ενώ οι άλλοι δυο θα διακριθούν στις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις. Μετά από τρία χρόνια, θα λάβει μέρος ως κυβερνήτης του πλοίου Ωρίων στη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ εναντίον του γαλλοϊσπανικού στόλου, όπου, καταλαμβάνοντας δύο γαλλικά πλοία και την ισπανική ναυαρχίδα «Πρίνθιπε ντε Αστούρια», θα διαπρέψει. Εν συνεχεία, θα λάβει τον βαθμό του υποναυάρχου, συμμετέχοντας σε επιχειρήσεις εναντίον των Η.Π.Α. Από το 1826, διοικεί τον βρετανικό στόλο που βρισκόταν στη Μεσόγειο, και το 1827 μετά την απόφαση των τριών δυνάμεων Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας να επέμβουν για την καταστολή της δράσης του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, θα λάβει εντολή μαζί με τους Δεριγνί και Χέυδεν να επιβάλουν αυτή τους την απόφαση.
Ωστόσο, λόγω κάποιον παρεξηγήσεων, οι διαπραγματεύσεις θα πέσουν στο κενό και θα ξεκινήσει η ναυμαχία του Ναβαρίνου, όπου ο Κόδριγκτον, παρά το νικηφόρο αποτέλεσμα, θα κατηγορηθεί, διότι η Βρετάνια εκλάμβανε την αποδυνάμωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ως αποτέλεσμα θετικό για τη Γαλλία, και ιδίως για τη Ρωσία. Έτσι, οι ανώτεροί του θα τον ανακαλέσουν και θα τον ανακρίνουν για απειθαρχία και ανάρμοστη συμπεριφορά. Πρώτα, όμως, ο Κόδριγκτον θα πάει στην Αίγυπτο για τις τελικές διαπραγματεύσεις με τον Μοχάμετ Άλι, όπου θα πετύχει συμφωνία για την αποχώρηση των στρατευμάτων του Ιμπραήμ από την Πελοπόννησο, στις 6 Αυγούστου 1828.
Με την επιστροφή του στην Βρετανία θα πέσει σε δυσμένεια, και θα απολογηθεί για να υπερασπιστεί τον εαυτό του ενάντια των κατηγοριών που δέχτηκε. Από το 1832 μέχρι το 1839, θα διατελέσει βουλευτής στην περιφέρεια Ντέβονπορτ, και το 1837 γίνεται ναύαρχος και για τρία χρόνια διοικεί τη ναυτική δύναμη του Πόρτσμουθ. Την τελευταία του πνοή αφήνει στις 28 Απριλίου 1851 στο Λονδίνο, σε ηλικία 81 ετών. Μετά το θάνατό του θα εκδοθούν και τα απομνημονεύματά του (1873).
Ο Ερρίκος Δεριγνί ή Ερρίκος Δανιήλ Γωτιέρος κόμης Δεριγνί, όπως είναι το πλήρες όνομά του, ήταν Γάλλος ναύαρχος και πολιτικός. Γεννήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 1782 στην Τούλ της Λορένης, και μεγάλωσε με μια θεία του, καθώς ο πατέρας του είχε πεθάνει. Σε νεαρή ηλικία θα καταταχθεί στο ναυτικό και θα λάβει μέρος στην ναπολεόντεια εκστρατεία της Αιγύπτου (1798-1801). Θα συνεχίσει την πορεία του ως διοικητής μονάδων της αυτοκρατορικής φρουράς στην Πρωσία και την Πολωνία, όπου και θα διακριθεί. Στην Ισπανία, το 1808 θα διατελέσει υπασπιστής του στρατάρχη Μπεσίερ, λαμβάνοντας μέρος στις μάχες της Μεντίνα ντελ Ρίο και της Σομοσίερα. Το 1826, θα προβιβαστεί σε πλοίαρχο και θα τοποθετηθεί κυβερνήτης της φρεγάτας «Μήδεια», που ανήκε στη γαλλική μοίρα του Αιγαίου.
Όσο βρισκόταν στην Ελλάδα υπήρξε φιλικός, καθώς δεν θίγονταν άμεσα τα συμφέροντα της χώρας του. Μάλιστα, το 1823 θα συναντηθεί με τον Χορσέφ Πασά, που είχε κληθεί να καταστείλει την Ελληνική Επανάσταση, για να του προτείνει να μεσολαβήσει διαβιβάζοντας στην Ύδρα προτάσεις συμβιβασμού και παράδοση των όπλων από την πλευρά των επαναστατημένων. Ο Δεριγνί, όμως, αρνείται, πιστεύοντας πως δεν είχε αυτό το δικαίωμα. Ο ίδιος θα βρεθεί αργότερα μάρτυρας στην πυρπόληση σαράντα χωριών της Καρύστου από τον Χορσέφ, όπου βοήθησε πολλούς Έλληνες να διαφύγουν με μικρά πλοία και θα μεσολαβήσει για την απελευθέρωση Ελλήνων αιχμαλώτων στη μάχη του Χαϊδαρίου (1827), αλλά και για τη συνθηκολόγηση μεταξύ της φρουράς του Κιουταχή με εκείνη της πολιορκημένης στην Ακρόπολη. Στις 20 Οκτωβρίου 1827, συμμετέχει με το γαλλικό στόλο, ως κυβερνήτης της φρεγάτας «Μήδεια» στη ναυμαχία του Ναβαρίνου. Λίγο αργότερα, το 1829 θα τοποθετηθεί ναυτικός διοικητής Τουλώνας με τον βαθμό του υποναυάρχου και θα λάβει τον τίτλο του Κόμη. Ενώ, παράλληλα, θα ξεκινήσει την καριέρα του στην πολιτική, διατελώντας υπουργός Ναυτικών (1831-1834), υπουργός Εξωτερικών (1834-1835), πρεσβευτής στη Νάπολι, καθώς υπήρξε και βουλευτής των περιφερειών Νοζέλα και Καλαί. Τελικά, ο Ερρίκος Δεριγνί θα πεθάνει στις 6 Νοεμβρίου 1835 σε ηλικία 53 ετών.
Ο Λογγίνος Χέυδεν, με πλήρες όνομα Λόντεβαϊκ Σίχισμουντ Βίνσεντ Χούσταφ φαν Χέιντεν στα ολλανδικά και Λόγκιν Πέτροβιτς Γκίντεν στα ρωσικά, γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1772 στο Ζαντλάρεις της Βόρειας Ολλανδίας, και ήταν γόνος ευγενών. Θα καταταχθεί σε μικρή ηλικία στο ολλανδικό ναυτικό, και θα ξεχωρίσει για τις ικανότητές του στη δίωξη της πειρατείας στη Μεσόγειο και τον Ινδικό Ωκεανό. Το 1797, η Γαλλία θα επιτεθεί στην Ολλανδία και ο Χέυδεν θα αγωνιστεί για λογαριασμό της πατρίδας του, πλάι στον γενικό κυβερνήτη της Ολλανδικής Δημοκρατίας, Γουλιέλμου Ε΄. Όμως, ο Χέυδεν θα φυλακιστεί από τις γαλλικές αρχές ως αντιδραστικός, από όπου θα δραπετεύσει και θα καταφύγει στη Ρωσία, οπότε το 1810 θα πολιτογραφηθεί ως Ρώσος. Επτά χρόνια αργότερα, θα προαχθεί σε ναύαρχο από τον τσάρο Αλέξανδρο Α΄, έχοντας πολεμήσει ενάντια στον Ναπολέοντα.
Το 1827, θα φτάσει στο Ναβαρίνο με τη ναυαρχίδα «Αζόφ» και άλλα επτά πλοία, για να συναντήσει τους άλλους δύο επικεφαλής του συμμαχικού στόλου, Δεριγνί και Κόδριγκτον, που βρίσκονταν εκεί για διαπραγματεύσεις με τον Ιμπραήμ, όπως όριζε η Συνθήκη του Λονδίνου. Ο ίδιος ο Χέυδεν θα πείσει τους δυο ναυάρχους να προχωρήσουν αποφασιστηκά στο Ναβαρίνο και να ξεκινήσει η ναυμαχία. Μετά τη ναυμαχία, ο Χέυδεν θα συνεχίσει να μένει στην Ελλάδα και θα συνεργαστεί με τον Ιωάννη Καποδίστρια, βοηθώντας τον στην καταστολή της πειρατείας στο Αιγαίο. Με την επιστροφή του στη Ρωσία, το 1831, διορίζεται υπασπιστής του τσάρου Νικόλαου Α΄, και την επόμενη χρονιά θα επιστρέψει στη γενέτειρά του Ολλανδία, όπου θα γίνει δεκτός με μεγάλες τιμές. Στις 5 Οκτωβρίου 1850, πεθαίνει στο Ρεβάλ (Ταλίν της Εσθονίας) σε ηλικία 78 ετών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Η Ναυμαχία του Ναβαρίνου, sansimera.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Έντουαρντ Κόντριγκτον, sansimera.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Ερρίκος Δεριγνύ, sansimera.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Λογγίνος Χέυδεν, sansimera.gr. Διαθέσιμο εδώ
