Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Έχουμε, πλέον, εισέλθει στην τελική ευθεία προς τις βουλευτικές εκλογές. Η ένταση αυξάνεται και μοιραία οδηγεί στην πόλωση. Με τη Ν.Δ. να είναι, αυτή τη στιγμή, το μεγάλο φαβορί για να αναδειχθεί πρώτη κοινοβουλευτική δύναμη, αλλά και τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να διατηρεί ένα σημαντικό δημοσκοπικό «μαξιλάρι» σε ό,τι αφορά τη διατήρηση της δεύτερης θέσης, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. βρίσκεται μπροστά σε σημαντικές προκλήσεις…
Η πανηγυρική εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στη θέση του Προέδρου του ΠΑ.ΣΟ.Κ. μέσα από μια ανοιχτή εσωκομματική διαδικασία, με τη συμμετοχή 270.000 ανθρώπων, αναγέννησε την ελπίδα της βάσης του κόμματος για ανάκαμψη. Η δημοσκοπική άνοδος που είχε καταγραφεί το τελευταίο δίμηνο πριν τις «πράσινες» κάλπες και είχε ως αφετηρία τη ραγδαία επιδείνωση και, εν τέλει, τον πρόωρο θάνατο της Φώφης Γεννηματά, συνεχίστηκε σε σημείο που πολλοί να μιλούν για τη δυνατότητα άμεσης ανατροπής των συσχετισμών στην αντιπολίτευση. Την επιστροφή, δηλαδή, του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στον ρόλο του ενός εκ των δύο βασικών πυλώνων του κομματικού συστήματος, κερδίζοντας από τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α τη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, καταρχάς. Ίσως η θεώρηση αυτή της κατάστασης να ήταν υπερβολικά αισιόδοξη για το Κίνημα. Ίσως να επήλθε μια αναπόφευκτη «διόρθωση του ταμπλό», μετά τη δημοσκοπική έκρηξη.
Το βέβαιον είναι ότι λάθη και ολιγωρίες της νέας ηγεσίας οδήγησαν στο σημείο η δεύτερη θέση στις προσεχείς εκλογές να φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη, με τον πήχη, επισήμως, να έχει κατέλθει στο επίπεδο της στόχευσης ενός «καλού» διψήφιου ποσοστού. Φυσικά, τα λάθη είναι αναπόφευκτα για την οποιαδήποτε ηγεσία. Ειδικά στην περίπτωση Ανδρουλάκη, δεν μπορεί παρά ν’ αναγνωριστεί, σε αυτόν και στο στενό του πυρήνα, η έλλειψη πείρας ως προς τη διοίκηση ενός κόμματος, αλλά κι ως προς την παραγωγή πολιτικής με εθνικό ορίζοντα και πανελλήνιο ακροατήριο. Υπάρχουν, όμως, και λάθη τα οποία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί και τα οποία ευθύνονται, εν πολλοίς, για τη βαθμιαία υποχώρηση των ποσοστών του Κινήματος, σε σχέση με τις δημοσκοπικές επιδόσεις του, στα τέλη του 2021. Λάθη τόσο σε οργανωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Ως προς το οργανωτικό κομμάτι, παρατηρήθηκε μια υπέρμετρη προσπάθεια ελέγχου του κόμματος, σε σημείο να παραμεριστούν άνθρωποι με διαχρονική πίστη και προσφορά στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. έναντι των προεδρικών «ταλιμπάν». Παράλληλα, υπήρξε σημαντική καθυστέρηση στη στελέχωση του εσωκομματικού οργανογράμματος, ειδικά σε περιφερειακό επίπεδο. Κορωνίς όλων, το ζήτημα της ανακοίνωσης των υποψηφίων Βουλευτών, που μετά από συνεχείς αναβολές, ημίμετρα και βυζαντινισμούς, φτάσαμε στο σημείο να έχουμε αποσύρσεις ενδιαφέροντος υποψηφιοτήτων, φαινόμενο που σκοπίμως φυσικά διογκώνεται από τα μιντιακά κέντρα της Ν.Δ. και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., εν είδει «μαρτυρίου της σταγόνας» προς ψηφοφόρους και στελέχη του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Σημαντικότερα, όμως, είναι τα λάθη σε πολιτικό επίπεδο: Η διαχείριση του ζητήματος της παρακολούθησης των συνομιλιών του Ανδρουλάκη, έγινε με τρόπο που έδωσε το δικαίωμα στους αντιπάλους του ΠΑ.ΣΟ.Κ., είτε να το κατηγορήσουν για «μονοθεματική αντιπολίτευση» (Ν.Δ.) είτε να το «καπελώσουν» (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.). Και είναι όντως άδικο, μιας και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. όντως έχει σοβαρά επεξεργασμένες, ρεαλιστικές θέσεις για τα ζητήματα που αφορούν τη χώρα, ενώ πάει πολύ αν εμφανίζεται ως άγρυπνος φρουρός των δημοκρατικών θεσμών, ο Τσίπρας. Ακολούθησε η υπόθεση Καϊλή, όπου επικράτησε πανικός. Αντί να διατυπωθεί η λογική και κρυστάλλινη θέση ότι η πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αποδοκιμάστηκε πολιτικά από το ΠΑ.ΣΟ.Κ., διά της άμεσης διαγραφής της και οι τυχόν ποινικές της ευθύνες θα κριθούν από τη Δικαιοσύνη, έγινε μια άγαρμπη, παράλογη, προσπάθεια να χρεωθεί στη Ν.Δ. ένα στέλεχος που μια ζωή βρισκόταν στο Κίνημα. Από το σοκ αυτό του περασμένου Δεκεμβρίου κι έπειτα, βλέπουμε διαρκώς σπασμωδικές κινήσεις: Η αποστροφή περί της προσπάθειας να βρεθεί η Ν.Δ. στην αντιπολίτευση και να την αντικαταστήσει μια προοδευτική Κυβέρνηση, κατά τη ρητορική ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Η δικαιολόγηση της καθυστέρησης ανακοίνωσης των συνδυασμών του κόμματος, βάσει της ανάγκης να μην προκύψουν… «Πάτσηδες» και οι «ανεπίσημες» αιχμές κατά στελεχών που απέσυραν την υποψηφιότητα τους. Η στοχοποίηση της Κατερίνας Λάσπα από διάφορες Μαινάδες της πολιτικής ορθότητας που δημιούργησαν ζήτημα από το πουθενά
Όλα, όμως, τα ανωτέρω έχουν μια βασική πηγή: Την αδυναμία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. να κατοχυρώσει έναντι της Ν.Δ. και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. τον αυτόνομο, διακριτό του ρόλο, με τρόπο που θα του επιτρέπει – πολιτικά κι επικοινωνιακά – να μη βρίσκεται διαρκώς σε θέση απολογούμενου για το αν έγειρε δεξιά ή αριστερά. Την έλλειψη αυτοπεποίθησης που το καθιστά ενοχικό έναντι κι ευάλωτο στον «εκφοβισμό» που του ασκούν όλες οι μεριές. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ., ως κληρονόμος και συνεχιστής της Δημοκρατικής Παράταξης, είναι ένα κόμμα το οποίο ιστορικά χαρακτηρίζεται από δύο στοιχεία: Είναι κόμμα πατριωτικό και λαϊκό. Ιδιαίτερη ευαισθησία στα πατριωτικά ζητήματα και διαρκής προσπάθεια για την κατοχύρωση κι εμβάθυνση της δημοκρατικής κοινωνικής συνοχής είναι αυτά που το χαρακτηρίζουν. Ως πρώτο χαρακτηριστικό, βρίσκεται σε διαχρονική κόντρα τόσο με τη δουλικότητα της Δεξιάς έναντι της Δύσης, όσο και με τον εθνομηδενισμό της Αριστέρας, είτε αυτός εκφραζόταν παλιότερα με την πλήρη υποταγή στη Μόσχα και τους λοιπούς αλλοδαπούς ομοϊδεάτες της, είτε αυτός εκφράζεται σήμερα με την επίθεση σε κάθε τι που αφορά την εθνική ταυτότητα. Ως προς το δεύτερο χαρακτηριστικό του, αντιπαρατίθεται με την προνομιακή μεταχείριση που η Δεξιά επιφυλάσσει στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ένεκα ενός δήθεν φιλελευθερισμού που χρησιμοποιείται ως προκάλυμμα ασυδοσίας και «καζινο-καπιταλισμού», όσο και ως προς τη βίαιη προλεταριοποίηση των μεσαίων και μικρομεσαίων στρωμάτων που επιχειρεί η Αριστερά διά του εξισωτισμού προς τα κάτω. Πρεσβεύει ένα κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που συνδυάζει την ελεύθερη αγορά με την ύπαρξη κανόνων, που εγγυώνται την κοινωνική συνοχή, την ανάπτυξη και τη δυνατότητα ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας.
Αυτή είναι η βάση πάνω στην οποία οφείλει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. να παράξει πολιτική. Δεν οφείλει να υποτάσσεται σε πολιτικές ξένες προς την ταυτότητά του, αλλά και μοιραίες για τη χώρα. Δεν υποχρεούται να δώσει διαπιστευτήρια ευρωπαϊσμού στη Ν.Δ. ούτε διαπιστευτήρια δικαιωματισμού στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Συμφωνία σ’ επιμέρους ζητήματα μπορεί να υπάρξει, αλλά αυτό δεν μπορεί να το καθιστά «ουρά» κάποιου. Αντιθέτως, αν θέλει όντως να λέγεται δημοκρατικό και προοδευτικό κόμμα, οφείλει να είναι αυτό που θα βάζει πρώτο την ατζέντα.
Ξεδιαλύνοντας το ιδεολογικοπολιτικό στίγμα, έρχεται και η λύση στο ζήτημα των κυβερνητικών συνεργασιών: Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει αποδείξει ότι δεν φοβάται να βάλει τον φόβο του πολιτικού κόστους πάνω από το συμφέρον της Πατρίδας. Προφανώς, λοιπόν, και δεν θα λειτουργήσει με τρόπο που θα τη θέτει σε κίνδυνο. Από εκεί και πέρα, εφόσον παραστεί ανάγκη κι εφόσον οι πολίτες του δώσουν τη σχετική εντολή διά της ισχυροποίησης των ποσοστών του, θα θέσει το πρόγραμμά του υπόψη των εν δυνάμει κυβερνητικών συνεργατών του. Στους τελευταίους, προφανώς, δεν συμπεριλαμβάνονται όσοι αποστρέφονται βασικές αρχές του και όσοι το συκοφάντησαν, το εξύβρισαν, βυσσοδομούσαν εναντίον του, αν αυτές δεν κάνουν τουλάχιστον τη δημόσια αυτοκριτική τους Αν γίνουν αποδεκτοί βασικοί πυλώνες του κι αν οι ανάλογες αξιώσεις της άλλης πλευράς κινούνται εντός ενός πλαισίου συμφώνου προς την ταυτότητα και την εντολή που έλαβε, τότε θα μπορέσει να προκύψει Κυβέρνηση συνεργασίας. Αν όχι, τότε θα γίνουν τα συνταγματικώς προβλεπόμενα. Απλές, ξεκάθαρες κουβέντες, που θα κάνουν τον κόσμο να καταλάβει ποιο είναι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και γιατί πράττει με συγκεκριμένο τρόπο. Στιβαρά επιχειρήματα που κόβουν τον βήχα σε πάσης φύσεως και προελεύσεως προβοκάτορες.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ., για να ανταπεξέλθει στην πίεση που θα δεχθεί από τον σημερινό καχεκτικό δικομματισμό, αλλά και για να αποκτήσει, παράλληλα, ουσιαστική δύναμη να επηρεάζει τις εξελίξεις, απαιτείται πρωτίστως να πείσει το εκλογικό σώμα ότι ο ρόλος του είναι αναγκαίος. Η κοινωνία κουράστηκε από παλινωδίες και μισόλογα, συνολικά του πολιτικού συστήματος. Όταν είσαι σε δύσκολη θέση οφείλεις να σκεφτείς επαναστατικά για να γυρίσεις το παιχνίδι. Και η απλή λογική, πολλές φορές, είναι επανάσταση…
