Της Ανδριάνας Γιάτσιου,
Στην επικαιρότητα επανήλθε το ζήτημα της ψήφου των ομογενών, το οποίο υπήρξε και προεκλογική δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στη διακομματική επιτροπή υπό τον υπουργό Εσωτερικών, Τάκη Θεοδωρικάκο, υπήρξε συμφωνία για την κατοχύρωση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, αλλά διαφωνία για τη δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Παρόλο που ήταν κάτι που επιθυμούσε η κυβέρνηση, συμβιβάστηκε εναντίον του, ώστε να υπάρξει συμφωνία και να υπερψηφιστεί ο νόμος. Ο υπουργός Εσωτερικών δήλωσε πως «ελπίζει αυτό το νομοσχέδιο να είναι εκείνο που θα το ψηφίσουν και οι 300 βουλευτές». Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, δικαίωμα ψήφου θα έχουν όσοι έχουν διαμείνει για δύο χρόνια στην Ελλάδα, την τελευταία 35ετία. Επίσης, οι απόδημοι θα ψηφίζουν με τη φυσική παρουσία τους στα προξενεία και στους χώρους που θα επιλεγούν για τη διαδικασία. Οι απόδημοι θα επιλέγουν υποψήφιους από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, το οποίο θα περιέχει 15 υποψηφίους, αντί για 12 υποψηφίους, που περιλαμβάνει σήμερα. Γι’ αυτό, εξετάζεται το ενδεχόμενο να αυξηθούν στους 15 οι βουλευτές Επικρατείας και σε αυτούς να προστεθούν προσωπικότητες της ομογένειας. Τέλος, η ισοτιμία της ψήφου με εκείνη των ψηφοφόρων που ζουν στην Ελλάδα, θα προσμετράται στο συνολικό αποτέλεσμα. Σε περίπτωση που το νομοσχέδιο περάσει, θα θεωρηθεί λαμπρή νίκη για την κυβέρνηση, η οποία θα έχει βρει τη «χρυσή τομή», με την οποία συμφώνησε η Βουλή.
Από τα 45 κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, τα 38 επιτρέπουν, κατά γενικό κανόνα, την ψήφο των πολιτών τους από το εξωτερικό στις εθνικές εκλογές. Οι χώρες αυτές προβλέπουν είτε την ψήφο σε εκλογικά κέντρα του εξωτερικού (πρεσβείες ή προξενεία), είτε επιστολική ψήφο ή και αμφότερα. Μάλιστα, σε τρεις χώρες υπάρχει η δυνατότητα της ηλεκτρονικής ψήφου (Ολλανδία, Ελβετία, Εσθονία), ενώ οι επτά χώρες που δε δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες τους να ψηφίζουν από το εξωτερικό είναι η Αλβανία, η Ανδόρα, η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Μάλτα, το Μαυροβούνιο και ο Άγιος Μαρίνος.
Αναφορικά με το αν η ψήφος των ομογενών αποτελεί ορθή πολιτική πράξη, πρέπει να αναφέρουμε ότι, λόγω της κρίσης των τελευταίων δέκα ετών, η Ελλάδα κατέστη χώρα εξαγωγής οικονομικών μεταναστών. Η ιδιαιτερότητα, αυτή τη φορά, είναι ότι πρόκειται για Έλληνες πολύ υψηλών προσόντων και εξειδικευμένης τεχνογνωσίας. Οι άνθρωποι αυτοί διατηρούν νωπές τις μνήμες της πατρίδας και επιθυμούν την επιστροφή τους σε αυτή, υπό όρους που θα εγγυώνται την αξιοπρεπή τους διαβίωση και την απορρόφησή τους με αξιοκρατικά κριτήρια. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα, έχοντας υποστεί αιματηρή διαρροή ανθρωπίνου δυναμικού που παρήχθη από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με δαπάνες της χώρας, έχει την υποχρέωση να άρει οποιοδήποτε εμπόδιο επιστροφής τους και να καλλιεργήσει τις κατάλληλες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες για την εκ νέου ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία. Όχι μόνο επειδή αυτό επιβάλλεται από το Σύνταγμα («το κράτος μεριμνά για τη ζωή του αποδήμου ελληνισμού και τη διατήρηση των δεσμών του με τη μητέρα πατρίδα», άρθρο 108, παρ.1), αλλά και για την κεφαλαιοποίηση τον προσόντων και δεξιοτήτων τους, με σκοπό την οικονομική ανάκαμψη και τον θεσμικό εκσυγχρονισμό. Ο 32χρονος βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ο οποίος έχει υψηλές βλέψεις στο ζήτημα επαναπατρισμού των παιδιών του brain drain και έχει ταχθεί εξαρχής υπέρ του νομοσχεδίου για την ψήφο των αποδήμων, σε συνέντευξή του χαρακτηριστικά ανέφερε, ότι «οι νέοι έφυγαν στο εξωτερικό, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον. Στην πλειοψηφία τους επιθυμούν να επιστρέψουν στην Ελλάδα και αυτό που ζητούν είναι να αποκτήσουν φωνή και ισότιμη ψήφο από τον τόπο διαμονής τους, ασκώντας το συνταγματικό τους δικαίωμα. Με αυτό τον τρόπο θα αναδιαμορφώσουν την πολιτική στον τόπο που γεννήθηκαν και αγαπούν, κάνοντας το κίνητρο της επιστροφής ακόμα μεγαλύτερο».
Η υιοθέτηση μέτρων διευκόλυνσης για τους Έλληνες του εξωτερικού, εν έτει 2019, θεωρείται διαπραγμάτευση, ενώ ουσιαστικά είναι κάτι το αυτονόητο. Ωστόσο, διευκόλυνση δε θεωρείται η μαζική μεταφορά τους, με αεροσκάφη μισθωμένα από τα κόμματα, με επιδοτήσεις στα εισιτήρια, κατ’ αποκλειστικότητα για τους οπαδούς, όπως γινόταν στο παρελθόν. Όσον αφορά την τελική ψηφοφορία για το νομοσχέδιο, πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι δημοκρατίες εξελίσσονται μόνο με συναινέσεις και ότι τα κομματικά συμφέροντα πρέπει να παραμεριστούν, ώστε να τονιστούν τα συμφέροντα των Ελλήνων πολιτών. Οι κομματικές τακτικές και παρελκυστικές κωλυσιεργίες δεν έχουν θέση σε τόσο σημαντικά ζητήματα.
Γεννημένη το 1997, κατάγεται από τα Γρεβενά και διαμένει στη Θεσσαλονίκη, όπου σπουδάζει στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Κατεύθυνση της είναι η Αρχαιολογία, την οποία αγαπά από μικρό παιδί. Έχει άριστη γνώση αγγλικών και μέτρια γνώση γερμανικών. Στον ελεύθερό της χρόνο, μελετά ιστορία με ιδιαίτερη προτίμηση στη νεότερη και διαβάζει αγγλική λογοτεχνία.
