Της Χιόνας Οικονομάκη,
Ο Thomas Schutte, κορυφαίος γλύπτης από τη Γερμανία, θα διατυπώσει την εξής θέση: «Η γλυπτική είναι μία χορογραφία». Μία φράση που, ίσως, εκφράζει τις ουσιαστικότερες πτυχές της γλυπτικής: Της τέχνης που έχει ως βασικό στόχο να ικανοποιήσει το απτικό ένστικτο των θεατών. Στο παρόν άρθρο θα εξερευνήσουμε μία διαφορετική πτυχή της γλυπτικής, που αυτή τη φορά δεν προσφέρει μόνο οπτικό ερέθισμα αλλά και ακουστικό. Θα δούμε, λοιπόν, μερικά από αυτά που ονομάζουμε «ηχητικά γλυπτά», γλυπτά δηλαδή που αλληλοεπιδρούν με στοιχεία της φύσης όπως είναι ο αέρας ή η βροχή και παράγουν ήχους μαγικούς.
1. The Singing Ringing Tree
To “The Singing Ringing Tree” βρίσκεται στο Burnley του Lancashire της Αγγλίας. Το γλυπτό ολοκληρώθηκε το 2006 και το ύψος του αγγίζει τα 3 μέτρα. Αποτελούμενο από ασύμμετρους ατσάλινους σωλήνες, το γλυπτό παράγει ήχους σε πλήθος οκτάβων με τη βοήθεια του ανέμου. Επρόκειτο, λοιπόν, για ένα μεταλλικό δένδρο που… τραγουδά. Μία κατασκευή τόσο εντυπωσιακή που απέσπασε το Εθνικό Βραβείο του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων για τη συνακόλουθη αρχιτεκτονική του αρτιότητα.
2. Aoelus Wind Pavilion
To Aeolus Wind Pavilion αποτελεί ένα από τα πιο αξιοσημείωτα ηχητικά γλυπτά σε παγκόσμια κλίμακα και αντλεί το όνομά του από την αρχαιοελληνική μυθολογία. Όπως, λοιπόν, όλοι γνωρίζουμε ο Αίολος ήταν ο θεός που «κρατούσε» τους ανέμους. Αυτή ακριβώς είναι και η λειτουργία του γλυπτού, αφού ο ήχος παράγεται με τη συνδρομή του αέρα, ενώ πολλοί από τους σωλήνες διαθέτουν χορδές ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή ηχητική παραγωγή. Ευρισκόμενο στο Λονδίνο το εν λόγω γλυπτό κατασκευάστηκε από 310 ατσάλινους σωλήνες που καταλήγουν σε μία διπλή αψίδα σχηματίζοντας ένα ημικύκλιο. Με αυτό τον τρόπο οι επισκέπτες δύνανται να σταθούν κάτω από το έργο τέχνης απολαμβάνοντας μία μοναδική εμπειρία. Δημιουργός του Aeolus Wind Pavilion είναι ο καλλιτέχνης Luke Jerram.
3. Sound Garden
Ο σπουδαίος γλύπτης Douglas Hollis, ήδη από τη δεκαετία του ’80, είχε προβεί στη δημιουργία του συγκεκριμένου έργου. Πιο αναλυτικά, επρόκειτο για 12 πύργους φτιαγμένους από ατσάλι οι οποίοι στην όψη τους προσιδιάζουν σε πύργους που εξυπηρετούν τις ανάγκες της κινητής τηλεφωνίας. Πάνω σε αυτούς κρέμονται σωλήνες εκκλησιαστικού οργάνου σε ποικιλία μεγεθών που παράγουν πλήθος διαφορετικών ήχων. Πιο συγκεκριμένα, αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας τους, στην κορυφή του εκάστοτε πύργου βρίσκονται ατσάλινα πτερύγια όπου και συγκρατούν τον άνεμο ώστε να μπορέσουν οι σωλήνες να περιστραφούν. Το Sound Garden βρίσκεται στο Σηάτλ της Washington, δίπλα στο πάρκο Warren G. Magnuson, εντός της πανεπιστημιούπολης της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας.
4. Sea Organ
To Sea Organ βρίσκεται στην παραθαλάσσια πόλη Ζαντάρ της Κροατίας, κατά μήκος της ακτογραμμής. Αποτελείται από 35 σωλήνες εκκλησιαστικού οργάνου που βρίσκονται κρυμμένοι κάτω από τα σκαλιά της ακτογραμμής. Ο συνδυασμός της συνεχούς κίνησης των κυμάτων με τις κινήσεις του ανέμου συνδράμουν στην παραγωγή ποικιλίας ήχων. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο ήχος αυτός δύναται να διαφοροποιηθεί όταν κάποιος περπατάει πάνω στα προαναφερθέντα σκαλάκια. Το αξιοθαύμαστο αυτό έργο κατασκευάστηκε στο πλαίσιο ανοικοδόμησης της εν λόγω ακτογραμμής από τον αρχιτέκτονα Nikola Bašić.
5. Wave Organ
To Wave Organ είναι κατασκευασμένο σε μία προβλήτα της μαρίνας του San Francisco. Εξαιτίας της τοποθεσίας αλλά και της δομικής κατασκευής του έργου που αποτελείται από 25 σωλήνες εκκλησιαστικού οργάνου, PVC, και τσιμέντο, παράγονται πολλοί και διαφορετικοί ήχοι. Πιο συγκεκριμένα, το συνταίριασμα της παλίρροιας με τα κύματα ωθεί τον άνεμο στο εσωτερικό της κατασκευής με αποτέλεσμα την ηχητική παραγωγή. Το έργο αυτό αποτελεί προϊόν της συνεργασίας του καλλιτέχνη Peter Richards με τον γλύπτη George Gonzales.
Όπως κατέστη εμφανές, η γλυπτική είναι μία τέχνη πολυδιάστατη που δεν περιορίζεται στο οπτικό κομμάτι. Ταλαντούχοι καλλιτέχνες με αρωγό τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους δύνανται να δημιουργήσουν καλλιτεχνήματα απείρου κάλλους. Ακόμη πιο εντυπωσιακό, βέβαια, είναι το γεγονός ότι τα ηχητικά γλυπτά προϋποθέτουν τη συνεργασία του ανθρώπινου παράγοντα με τη φύση. Το κύμα, ο αέρας και η βροχή είναι τα στοιχεία που προσδίδουν στα προαναφερθέντα γλυπτά τη δυνατότητα παραγωγής ήχων, καθιστώντας τα εντυπωσιακά. Μία ακόμη απόδειξη, λοιπόν, πως η τέχνη διεγείρει όλες τις αισθήσεις και μας… ταξιδεύει!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Interactive Acoustic Wind Pavilion, mymodernmet.com, διαθέσιμο εδώ
- Η γλυπτική είναι μία χορογραφία κατά τον Thomas Schutte, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- 8 ηχητικά γλυπτά που παίζουν με τη δύναμη της φύσης!, ogdoo.gr, διαθέσιμο εδώ
