Της Νικολέττας Παπαθανασίου,
«Επιστροφή στην κανονικότητα». Μία φράση που έχει αποτυπωθεί με μελάνι στα πρωτοσέλιδα χιλιάδων εφημερίδων. Μία φράση που έχει ακουστεί, διαδοθεί και διατυμπανιστεί από τον εκάστοτε φορέα μαζικής ενημέρωσης. Μία φράση που έχει προκριθεί ως στόχος κάθε κυβερνητικής παράταξης. Αναμφίβολα, από τη στιγμή που ο κορωνοϊός εισέβαλε τόσο απρόσμενα και βίαια στην καθημερινότητά μας, ο καθένας από εμάς αδημονεί η προαναφερθείσα φράση να τεθεί σε εφαρμογή. Φαίνεται πως η περίοδος που διανύουμε δεν απέχει ιδιαίτερα από τη λεγόμενη «απόλυτη επιστροφή στην κανονικότητα». Η υποχρεωτικότητα των μασκών απαντάται μόνο στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ η επίδειξη πιστοποιητικών εμβολιασμού για κάθε λογής δραστηριότητα περιττεύει. Με λίγα λόγια, θα μπορούσαμε να πούμε πως ανακτήσαμε επιτέλους την πολυπόθητη «ελευθερία» μας.
Ωστόσο, καθίσταται εναργές πως ο ιός SARS- CoV-2 δεν εξαφανίστηκε ξαφνικά από προσώπου γης. Γιατροί και νοσηλευτές συνεχίζουν να μάχονται στα νοσοκομεία και να αριθμούν τις πληγές που ο ιός αδυσώπητα αφήνει στο πέρασμά του. Από την αρχή της πανδημίας, οι επιστήμονες έχουν επιδοθεί στο έργο ανεύρεσης θεραπειών που δυνητικά θα αναχαιτίσουν την πορεία της. Πέρα από την ανακάλυψη των εμβολίων, λοιπόν, σκόπιμο κρίνεται να πραγματευτούμε και τις νέες εξελίξεις στον κόσμο των αντιικών φαρμάκων.
Τον Δεκέμβριο του 2021, ο FDA εξέδωσε άδεια επείγουσας χρήσης για το φάρμακο Paxlovid, το οποίο κυκλοφορεί από την εταιρεία Pfizer. Πρόκειται για μία αντιική θεραπευτική αγωγή, λαμβανόμενη από του στόματος, η οποία ενδείκνυται για χορήγηση σε άτομα άνω των 12 ετών, τα οποία μολύνονται από τον κορωνοϊό και τα οποία κρίνονται υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση. Ουσιαστικά, πρόκειται για άτομα με υποκείμενα νοσήματα, όπως ο καρκίνος, η παχυσαρκία και ο διαβήτης, καθώς και για άτομα άνω των 65 ετών. Η αγωγή κρίνεται αναγκαίο να ξεκινήσει μέσα σε χρονικό διάστημα έως και 5 ημερών από την εκδήλωση συμπτωμάτων, καθώς αν παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο από αυτό, η βλάβη που θα έχει προξενήσει ο ιός θεωρείται μη αναστρέψιμη.
Η φαρμακευτική αγωγή Paxlovid συνίσταται σε 3 χάπια. Δύο από αυτά περιέχουν τη δραστική ουσία νιρματρελβίρη (nirmatrelvir), η οποία είναι ένας αναστολέας πρωτεάσης. Η πρωτεάση που αναστέλλεται αποτελεί το κύριο ένζυμο που διαθέτει ο κορωνοϊός για τον πολλαπλασιασμό του. Το εναπομείναν χάπι περιέχει την ουσία ριτοναβίρη (ritonavir), η οποία, μάλιστα, συναντάται και στις αντιικές θεραπείες για τον HIV και η οποία –στην προκειμένη περίπτωση– ενισχύει τη δράση της νιρματρελβίρης, παρατείνοντας τον χρόνο ημιζωής της. Η συνδυασμένη αυτή φαρμακευτική αγωγή χρειάζεται να λαμβάνεται 2 φορές την ημέρα για 5 ημέρες.
Τα συλλεχθέντα επιστημονικά δεδομένα για το Paxlovid προβάλλονται ενθαρρυντικά. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα πορίσματα μίας έρευνας, εκτιμάται πως οι ασθενείς που λαμβάνουν το Paxlovid ενέχουν κατά 89% λιγότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν βαριά COVID-19 λοίμωξη. Αναφορικά με την τοξικότητα του φαρμάκου, τα έως τώρα στοιχεία υποστηρίζουν πως αυτό γίνεται καλά ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό. Αξιοσημείωτες παρενέργειες δεν έχουν αναφερθεί, πέρα από ορισμένες ήπιες, όπως η ναυτία, τα διαρροϊκά επεισόδια και η διαταραχή της γεύσης. Ωστόσο, δεδομένου ότι απαιτείται η διεξαγωγή περαιτέρω ερευνών για τη συναγωγή των απαραίτητων συμπερασμάτων, συνιστάται ο κάθε ασθενής να συμβουλεύεται τον θεράποντα ιατρό του πριν τη λήψη του Paxlovid.
Χρήζει ιδιαίτερης μνείας μία νέα, πολλά υποσχόμενη αντιική αγωγή που ήρθε στο προσκήνιο μόλις λίγες ημέρες πριν. Πρόκειται για το φάρμακο ensitrelvir (S-217622), το οποίο αναπτύσσεται και υποβάλλεται σε ερευνητικές δοκιμασίες στην Ιαπωνία. Μάλιστα, στην Ιαπωνία το φάρμακο ήδη αδειοδοτήθηκε για επείγουσα χρήση.
Το ensitrelvir παρουσιάζει αξιοσημείωτες ομοιότητες με το Paxlovid στον τρόπο δράσης. Συγκεκριμένα, και τα δύο αποτελούν αναστολείς της κύριας πρωτεάσης του SARS-CoV-2. Ωστόσο, ενώ το Paxlovid αποτρέπει την εκδήλωση σοβαρής COVID-19 λοίμωξης, η αποτελεσματικότητα του ensitrelvir έγκειται στην ελάττωση της διάρκειας των συμπτωμάτων. Η αγωγή με ensitrelvir χρειάζεται να ξεκινήσει άμεσα από τη στιγμή εμφάνισης συμπτωμάτων και συνίσταται στην από του στόματος χορήγηση ενός δισκίου, μία φορά την ημέρα.
Συμπερασματικά, μπορούμε να αποφανθούμε πως παρά το κλίμα εφησυχασμού που αποπνέει η άρση των μέτρων για την πανδημία, η επιστημονική κοινότητα παρουσιάζεται να ακονίζει τα ξίφη της τόσο για τις ήδη υπάρχουσες όσο και για νέες ενδεχόμενες μάχες με τον ιό. Ας αναγάγουμε αυτό το γεγονός σε μια υπενθύμιση πως η απειλή είναι ακόμα αισθητή και πως η τήρηση των συστάσεων και των οδηγιών των ειδικών είναι η τελεσφορότερη ασπίδα προστασίας μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 13 Things To Know About Paxlovid, the Latest COVID-19 Pill, yalemedicine.org. Διαθέσιμο εδώ
- Japan Approves First Homegrown Covid-19 Antiviral Pill, wsj.com. Διαθέσιμο εδώ
- New COVID-19 oral antiviral approved for use in Japan, newatlas.com. Διαθέσιμο εδώ
