Της Ασπασίας Οικονομοπούλου,
Τα πολιτικά σκάνδαλα, που στο παρασκήνιό τους κρύβουν ισχυρά συμφέροντα, είναι παρόντα στην πολιτική σκηνή κάθε τόπου. Πολλά παραμένουν μυστικά, ενώ άλλα έρχονται στο φως της δημοσιότητας, εγείροντας τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης. Παρακάτω, θα εξετάσουμε συγκεκριμένες περιπτώσεις κρατών (case studies) και των ηγετών τους που απασχόλησαν τα ευρωπαϊκά πολιτικά τεκταινόμενα.
Ξεκινάμε με τη γείτονα χώρα μας, την Ιταλία, η οποία έχει «φιλοξενήσει» διάφορα πολιτικά σκάνδαλα στο πρόσφατο παρελθόν της, με ένα από αυτά να αφορά την φοροδιαφυγή του πρώην Πρωθυπουργού της, Silvio Berlusconi. Ο ίδιος, όλα αυτά τα χρόνια, έχει προκαλέσει αρκετά την κοινή γνώμη, με τα πολλά μπλεξίματά του με τη δικαιοσύνη. Το 2013 ήρθε η καταδίκη του κι ενώ το αναμενόμενο θα ήταν ποινή φυλάκισης ή έστω ένα πρόστιμο, ο Silvio Berlusconi εξέτισε την «ποινή» του μέσω κοινωφελούς εργασίας, αλλά και με την απομάκρυνσή του από το κοινοβούλιο, η οποία ήταν σύντομη, καθώς πρόσφατα επέστρεψε στην πολιτική σκηνή.
Κατευθυνόμενοι πιο βόρεια και εξετάζοντας την περίπτωση της Σλοβενίας, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στον Janez Jansa. Ο συντηρητικός Πρωθυπουργός Janez Jansa ανατράπηκε από την εξουσία τον Φεβρουάριο του 2013, έπειτα από την ανακάλυψη παρατυπιών στις φορολογικές του δηλώσεις. Ακόμη, κατηγορήθηκε πως δωροδοκήθηκε για διάφορα σύμβολα κατά τη διάρκεια της θητείας του. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκισης.
Από την άλλη, στην περίπτωση της Σλοβακίας, παραιτήσεις προκάλεσε η δολοφονία του δημοσιογράφου Ján Kuciak στα τέλη Φεβρουαρίου του 2018. Ο εν λόγω δημοσιογράφος ερευνούσε τις σχέσεις που είχαν πολιτικοί με την ιταλική μαφία. Πλέον η παραίτηση των υπαίτιων ήταν μονόδρομος. Ο Πρωθυπουργός Robert Fico, ο Υπουργός Εσωτερικών και Αρχηγός της Αστυνομίας επιβεβαίωσαν τα ευρήματα του δημοσιογράφου με την παραίτησή τους.
Ιδιαίτερη προσοχή αξίζει να προσδώσουμε και στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Μεγάλη Βρετανία προσέφερε αποζημιώσεις ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ στους περισσότερους από τους μισούς βουλευτές της την περίοδο 2004 έως 2009. Οι αποζημιώσεις αφορούσαν βουλευτικές δαπάνες, ενώ στην πραγματικότητα τίποτα απ’ όλα αυτά δεν ίσχυε. Σε παραίτηση οδηγήθηκαν η Υπουργός Εσωτερικών των Εργατικών, Jackie Smith, ο Πρόεδρος της Βουλής κοινοτήτων, Michael Martin, ενώ εφτά κοινοβουλευτικοί καταδικάστηκαν σε ποινή φυλάκισης.
Η Γερμανία στο ζήτημα των πολιτικών σκανδάλων αξίζει ιδιαίτερη μνεία. Πρόκειται για μία χώρα που ενώ θέλει να παρουσιάζει σχολαστικότητα στον δημόσιο βίο της, κατάφερε με τη δράση συγκεκριμένων εκπροσώπων της να τραβήξει τα βλέμματα πάνω της. Το πρώτο σκάνδαλο έλαβε χώρα το 1999, όταν ο τότε καγκελάριος, Helmut Kohl, κατηγορήθηκε για παράνομες χορηγίες. Άλλη μία υπόθεση που ήρθε στη δημοσιότητα ήταν το 2012, όταν ο Πρόεδρος της Γερμανίας, Christian Wulff, παραιτείται καθώς κατηγορήθηκε για άσκηση πίεσης τον Τύπο, ώστε να μην αποκαλυφθούν οι οικονομικές σχέσεις του με έναν επιχειρηματία, ενώ, παράλληλα, δέχτηκε ως δώρο το ποσό των 700 ευρώ από ένα κινηματογραφικό παραγωγό. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα, όμως, αφορά τον καγκελάριο Olaf Scholz, ο οποίος κατηγορείται πως είχε σχέση με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα την περίοδο 2011 έως 2018, όταν ήταν Δήμαρχος στο Αμβούργο. Οι τράπεζες φαίνεται να επέτρεπαν σε ξένους επενδυτές τις άμεσες αγοροπωλησίες μερισμάτων, ώστε να μην μπορούν να βρεθούν οι πραγματικοί κάτοχοι, χρεώνοντας, έτσι, το γερμανικό κράτος μερικά δισεκατομμύρια λόγω της μη καταβολής φόρων.
Αναφορικά με τη Γαλλία, μήνυση κατέθεσαν δύο γυναίκες τον περασμένο Μάιο κατά του Υπουργού Αλληλεγγύης, Damien Abad, για απόπειρα βιασμού το 2010. Η μία, μάλιστα, είχε καταθέσει και στο παρελθόν, όμως δεν δόθηκε συνέχεια στην υπόθεσή της λόγω έλλειψης στοιχείων. Θα πρέπει να σημειωθεί πως ο Damien Abad είναι ο πρώτος βουλευτής με αναπηρία στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, καθώς πάσχει από ένα σπάνιο σύνδρομο που περιορίζει την κίνηση του ασθενούς λόγω δυσκαμψίας των αρθρώσεων. Λίγο αργότερα, ένα νέο σκάνδαλο έρχεται στη δημόσια σφαίρα της χώρας. Κατηγορούμενη αυτή τη φορά είναι η Υφυπουργός Ανάπτυξης, Γαλλοφωνίας και Διεθνών Συνεργασιών της Γαλλίας, αλλά και γυναικολόγος, Χρυσούλα Ζαχαροπούλου, που φαίνεται να προχώρησε σε επίπονες ιατρικές εξετάσεις σε ασθενείς χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
Βεβαίως, από το παρόν κείμενο δεν θα μπορούσε να λείπει και η πρόσφατη αναστάτωση που επέφερε το πολιτικό σκάνδαλο των παρακολουθήσεων στη χώρα μας. Για παράνομη παρακολούθηση και καταπάτηση της ιδιωτικότητας κατηγορήθηκε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθώς φαίνεται να είχαν παραβιάσει τις ηλεκτρονικές συσκευές του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, ενώ, αργότερα, το ίδιο συνέβη στο κινητό τηλέφωνο του αρχηγού του κόμματος του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη. Η κυβέρνηση έσπευσε να δώσει εξηγήσεις, λέγοντας πως ναι μεν παραδέχεται το συμβάν, αλλά πρόκειται περί ατυχήματος.
Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη σκανδάλων αποδεικνύει ότι το πολιτικό διαβιείν, ακόμη και σε ευρωπαϊκό έδαφος, είναι τρωτό, με τους πρωταγωνιστές του να παρουσιάζουν αδυναμίες και να είναι ευάλωτοι στη χρηματική αίγλη. Ως κοινωνία οφείλουμε να αντιδράσουμε σε τέτοια περιστατικά και να αποκαταστήσουμε την τάξη, όταν οι εκπρόσωποί μας αδυνατούν να ανταποκριθούν με ηθική στα καθήκοντά τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τα πολιτικά σκάνδαλα που έχουν απασχολήσει την Ευρώπη την τελευταία 10ετία, Capital, διαθέσιμο εδώ
- 2022 has been year of political scandals in Europe, US, ΑΑ, διαθέσιμο εδώ
- Olaf Scholz: Pressure grows on German chancellor over alleged tax scam ties, Euronews, διαθέσιμο εδώ
