Της Δήμητρας- Αδελαΐδας Αργυρίου,
Σε όλους μας είναι γνωστή η ρήση «Νους υγιής εν σώματι υγιεί». Αναμφισβήτητα, η φυσική άσκηση και η εμπλοκή μας σε κινητικές δραστηριότητες προάγει σημαντικά τη φυσική μας κατάσταση, διατηρώντας την καλή λειτουργία των συστημάτων του σώματός μας, προφυλάσσοντας την υγεία μας σωματικά και πνευματικά, βελτιώνοντας, κατ’ επέκταση, την ποιότητα ζωής μας. Βασιζόμενοι στα οφέλη της άσκησης, οι επιστήμονες υγείας προσπάθησαν να εντάξουν ή και να βασίσουν τις θεραπευτικές τους παρεμβάσεις σε διαφορετικές μεθόδους και προγράμματα άσκησης. Ένα από αυτά είναι και η Θεραπευτική ή Κλινική Yoga.
Η Θεραπευτική Yoga ή Κλινική Yoga αποτελεί μία ολιστική και εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση, στοχεύοντας στην αποκατάσταση της σωματικής, αλλά και της ψυχικής υγείας, προάγοντας, παράλληλα, τη συναισθηματική και νοητική ευεξία του ατόμου. Η παροχή υπηρεσιών Θεραπευτικής Yoga μπορεί να πραγματοποιηθεί από επαγγελματίες υγείας που έχουν λάβει την κατάλληλη κατάρτιση και εκπαίδευση αναφορικά με την εξάσκηση της Yoga, καθώς και τον σχεδιασμό θεραπευτικών προγραμμάτων με τη χρήση τεχνικών Yoga. Αντιστοίχως, υπηρεσίες μπορούν να παράσχουν και εκπαιδευτές Yoga (Yoga Instructors), οι οποίοι έχουν καταρτιστεί ως προς τη συμπτωματολογία της εκάστοτε νόσου.
Στα πλαίσια της θεραπείας, οι ασθενείς μαθαίνουν να αναπνέουν, ενισχύοντας την αναπνευστική τους ικανότητα, αποκτούν έλεγχο αναφορικά με τα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα της νόσου, ενδυναμώνοντας, παράλληλα, τους εαυτούς τους σε σωματικό και ψυχικό επίπεδο αντίστοιχα. Επιπλέον, μπορούν να εξισορροπήσουν τη λειτουργία του νευρικού τους συστήματος, αλλά και να συνδεθούν καλύτερα με τους εαυτούς τους (self – awareness).
Ως προς την αποτελεσματικότητα της μεθόδου, ερευνητικές μελέτες έχουν αναδείξει τα πολλαπλά της οφέλη, σε ποικίλες καταστάσεις υγείας. Η Θεραπευτική Yoga μπορεί να εφαρμοστεί, ενδεικτικά, για τη διαχείριση:
- του άγχους
- της κατάθλιψης
- των συνδρόμων πόνου
- των καρδιαγγειακών προβλημάτων
- των αυτοάνοσων νοσημάτων
- της εγκυμοσύνης
Σε μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς που έπασχαν από διαβήτη, τα αποτελέσματα έδειξαν πως όσοι από αυτούς συμμετείχαν σε συνεδρίες Θεραπευτικής Yoga κατάφεραν να μειώσουν τα ποσοστά γλυκόζης στο αίμα, καθώς και της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης. Η παροχή υπηρεσιών Θεραπευτικής Yoga απεδείχθη εξαιρετικά αποτελεσματική σε ασθένειες, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η οστεοαρθρίτιδα, κυρίως βοηθώντας τους ασθενείς να διαχειριστούν τον πόνο και τον περιορισμό της κινητικότητάς τους, επιτρέποντάς τους να είναι περισσότερο λειτουργικοί στα πλαίσια της καθημερινότητας. Κατ’ επέκταση, τονώθηκε σημαντικά η αυτοπεποίθησή τους, ενώ προάχθηκε η συνολικότερη συναισθηματική ευεξία τους.
Ως προς την προαγωγή της φυσικής κατάστασης, μέσω της συμμετοχής σε προγράμματα Θεραπευτικής Yoga, οι ασθενείς μπορούν να ενδυναμώσουν το σώμα τους, να βελτιώσουν την αντοχή τους, τη στάση, αλλά και τον στατικό τους έλεγχο, ελέγχοντας αποτελεσματικότερα, κατά αυτό τον τρόπο, μυοσκελετικές επιπλοκές. Σημαντική βελτίωση μπορεί να παρατηρηθεί, επίσης, στην καρδιακή και αναπνευστική λειτουργία, και να ωφεληθούν ασθενείς με στεφανιαία νόσο ή υπέρταση. Θετικές αλλαγές εντοπίζονται σε χρόνιους πονοκεφάλους και ημικρανίες, καθώς και στον τομέα του ύπνου και της ποιότητας αυτού. Η συμμετοχή σε προγράμματα Yoga αποφορτίζει τον ασθενή, όπως προαναφέραμε, απαλύνοντας τις επιπλοκές του άγχους, αλλά και της κατάθλιψης, καταστάσεις υγείας που συνδέονται άμεσα και με τη διαταραχή του ύπνου και της ξεκούρασης του ατόμου.
Άλλες εφαρμογές της Θεραπευτικής Yoga εντοπίζονται σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης ή και πρόωρου τοκετού, κυρίως στο κομμάτι της διαχείρισης του πόνου κατά τον τοκετό ή και τις ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές που μπορεί να προκληθούν κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.
Αξίζει να αναφερθούμε, ωστόσο, και στη σημαντικότητα της εμπλοκής των ασθενών σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής, όπως η άσκηση. Είναι απαραίτητο να μπορούν να διατηρήσουν τα πρότερα ενδιαφέροντά τους και την ενεργητικότητά τους, στον μεγαλύτερο εφικτό βαθμό, βάσει της κατάστασης της υγείας τους. Αυτό, διότι, μέσω της ενεργητικής εμπλοκής τους στην καθημερινότητα, μπορούν να συνεχίσουν να νιώθουν λειτουργικοί και παραγωγικοί, διατηρώντας σε καλύτερα επίπεδα την ψυχοσυναισθηματική τους κατάσταση και, έτσι, να μπορέσουν να επιδείξουν μία περισσότερο θετική στάση απέναντι στις δυσκολίες που επιφέρει η νόσος, την οποία παλεύουν να καταπολεμήσουν ή να διαχειριστούν. Ας μην ξεχνάμε πως, σύμφωνα με τον δάσκαλο Yoga Μπ. Κ. Σ. Ιγιένγκαρ «Yoga είναι όταν κάθε κύτταρο του σώματος τραγουδά το τραγούδι της ψυχής».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Yoga clinical research review, sciencedirect.com. Διαθέσιμο εδώ
- Θεραπευτική Yoga, Nada Yoga Place. Διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι η Κλινική Θεραπευτική Γιόγκα, Yoga Therapy Greece. Διαθέσιμο εδώ
