Της Αιμιλίας Δρακάκη,
Σε ένα ηλιόλουστο τοπίο σαν όνειρο, βγαλμένο από το παρελθόν, γνωρίζουμε το Victory Project, μία κλειστή κοινωνία-πρότυπο, στην οποία οι κάτοικοι ζουν χαρούμενοι, άνετοι, χωρίς προβλήματα και δυσκολίες. Η φαινομενική τους ευτυχία συνδέεται άμεσα με την απόλυτη εμπιστοσύνη και υποταγή που δείχνουν στον ηγέτη και δημιουργό του Project, μέχρι βέβαια κάποιος ή μάλλον κάποια αρχίσει να κάνει άβολες ερωτήσεις. Με ρετρό διάθεση, αλλά και ισχυρές δόσεις θρίλερ και μυστηρίου, το Don’t worry darling είναι μία σύγχρονη ταινία που αφήνει τη φαντασία ελεύθερη, ενώ εγκαταλείπει τα στερεότυπα στην εποχή που ανήκουν.
Η Άλις και ο Τζακ ζουν μία ιδανική ζωή, σε μία οργανωμένη και προστατευόμενη κοινότητα στην έρημο, στην Αμερική της δεκαετίας του ’50. Σε αυτό το μέρος, τα ζευγάρια ζουν άνετα σε πολυτελή σπίτια, χαλαρώνουν σε πισίνες και εμπορικά κέντρα, ενώ πολύ συχνά διοργανώνουν δεξιώσεις και πάρτι. Οι άνδρες εργάζονται για το λεγόμενο Victory Project, το οποίο κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι είναι και ούτε επιτρέπεται να ρωτήσει, και λείπουν όλη την ημέρα από την κοινότητα, καθώς οι γυναίκες μένουν πίσω και ασχολούνται με τις δουλειές του σπιτιού. Όλα φαίνεται πως κυλούν ομαλά και όμορφα, οι κάτοικοι δείχνουν ικανοποιημένοι, ενώ τίποτα δεν θα μπορούσε να διαταράξει τις ισορροπίες. Μήπως το Victory Project είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό;
Από την αρχή, η ταινία παρουσιάζει με ρομαντικό τρόπο την ιδανική ζωή των κατοίκων της κοινότητας. Η καθημερινότητά τους δεν διαφέρει και πολύ από αυτό που μπορούμε να φανταστούμε για τη ζωή σε κάποιο εύπορο αστικό προάστιο της δεκαετίας του ’50. Σύντομα, όμως, τόσο οι θεατές, όσο και οι χαρακτήρες του έργου αρχίζουν να παρατηρούν ορισμένα περίεργα σημεία και γεγονότα και να συνειδητοποιούν πως το Victory κρύβει κάτι άλλο, βαθύτερο πίσω από την κατά τ’ άλλα εντυπωσιακή βιτρίνα του. Η Άλις, παρατηρεί την περίεργη συμπεριφορά της φίλης της Μάργκαρετ, η οποία είναι η πρώτη που ανακαλύπτει πως το Victory Project είναι πολλά παραπάνω από αυτό που φαίνεται και πως όλοι όσοι συμμετέχουν σε αυτό βρίσκονται σε κίνδυνο.
Παρά τις προσπάθειες συγκάλυψης και καταστολής, η Άλις λαμβάνει σοβαρά υπόψη τα νέα δεδομένα που, σιγά σιγά, ξεδιπλώνονται μπροστά της και αποφασίζει να μάθει την αλήθεια. Ο δρόμος αυτός θα θέσει σε κίνδυνο την οικογενειακή της σταθερότητα και ευτυχία, αλλά και την ίδια της την ύπαρξη, ενώ ο κόσμος, όπως τον γνωρίζει, αρχίζει να καταρρέει. Αψηφώντας τους κανόνες, η ηρωίδα μας περνάει τα «ασφαλή» όρια της κοινότητας και φτάνει στις κεντρικές εγκαταστάσεις του Victory Project, στη μέση της ερήμου. Όταν η Άλις ξυπνάει στο σπίτι της και προσπαθεί να εξηγήσει στον Τζακ αυτά που είδε, εκείνος αντιδρά σαν να μη συνέβη ποτέ τίποτα.
Η Άλις μέσα στις επόμενες μέρες βλέπει περίεργες εικόνες να ξεπηδούν από τη μνήμη της, αποκτά παραισθήσεις και βιώνει σουρεαλιστικά γεγονότα. Οι προσπάθειές της να περιγράψει αυτό που της συμβαίνει στις φίλες της, πέφτουν στο κενό. Ακόμα χειρότερα, η ολοένα αυξανόμενη «αφύπνιση» της Άλις προβληματίζει τον δημιουργό του Victory, και γι’ αυτόν τον λόγο η ίδια υποβάλλεται, χωρίς τη θέλησή της, σε ένα είδος θεραπείας. Υγιής, πλέον, επιστρέφει στην καθημερινότητά της, η οποία όμως δεν θα μπορέσει να είναι ποτέ ξανά η ίδια. Οι μνήμες από το παρελθόν κατακλύζουν το μυαλό της, ενώ τώρα πια είναι ξεκάθαρα τα κενά και οι ασυνέπειες αυτού, που οι κάτοικοι του Victory, ονομάζουν πραγματικότητα. Οι αποκαλύψεις της Άλις ταρακουνούν και τις υπόλοιπες γυναίκες, ενώ η ίδια αποφασίζει να δραπετεύσει από τον ουτοπικό κόσμο που κάποιος άλλος δημιούργησε για εκείνους. Η αλήθεια για το τι είναι στην πραγματικότητα το Victory Project είναι ακριβώς το αντίθετο: σκοτεινή, τρομακτική και επικίνδυνη.
Το Don’t worry darling ανήκει αναμφίβολα στην εποχή μας. Μπορεί να ξεκινάει στη δεκαετία του ’50, αλλά σίγουρα δεν περιορίζεται μόνο εκεί. Πίσω από την καλογυαλισμένη βιτρίνα του έχει μυστήριο, φαντασία και καταφέρνει να μπλέξει με ικανοποιητικό τρόπο την αισθητική της δεκαετίας με τους σύγχρονους χαρακτήρες, τους πρωτοποριακούς ήχους και τις εναλλαγές ανάμεσα στο φυσικό και υπερφυσικό. Κατά τη διάρκειά του, ο θεατής αφήνεται ελεύθερος να σκεφτεί και να υποθέσει τι ισχύει πραγματικά, αν και το έργο εξελίσσεται με αρκετά γρήγορο ρυθμό και συγκεντρώνει τη δράση στο τέλος. Το μεγαλύτερο κομμάτι της αφήγησης εστιάζει στην επανάσταση της Άλις ενάντια στην κατασκευασμένη ουτοπική πραγματικότητα, η οποία επιβάλει ένα πολύ σαφές πρότυπο ευτυχίας, με αντάλλαγμα τυφλή πίστη και υποταγή, και ίσως –όπως ανακαλύπτουμε λίγο πριν το τέλος– του εαυτού κάθε ατόμου, με όλη του την υπόσταση και ουσία.
Το Don’t worry darling θα μπορούσε, επίσης, να είναι και μία ταινία για τη γυναικεία χειραφέτηση, αν και δεν φτάνει κατά τη γνώμη μου σε τέτοιο βάθος. Η τοποθέτηση στη δεκαετία του ’50, ίσως να μην έχει ως μοναδικό στόχο να χρησιμοποιηθούν τα εντυπωσιακά vintage φορέματα και η αξιοζήλευτη ρετρό διακόσμηση, αλλά να επιχειρεί έναν παραλληλισμό με το κλίμα και τα στερεότυπα της εποχής, της έως τότε πατριαρχικής και ανδροκρατούμενης κοινωνίας, της δεκαετίας του ’50. Η τελευταία πριν αρχίσει να αλλάζει το τοπίο όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, την ελευθερία και την ισότητα. και την ισότητα.
Η «ιδανική» ζωή σήμερα, σύμφωνα με τον άνδρα εμπνευστή της, μπορεί να βρίσκεται κολλημένη σε προηγούμενο αιώνα, να επιβάλλει ένα συγκεκριμένο πρότυπο ζωής και να «τιμωρεί» όποιον παρεκκλίνει από αυτό. Οι γυναίκες του Don’t worry darling είναι λαμπερές και ευτυχισμένες, ζουν μία άνετη και ονειρική ζωή, ποια από αυτές θα επέλεγε στην πραγματικότητα να τα θυσιάσει όλα αυτά για το άγνωστο; Ένα άγνωστο που, σχεδόν πάντα, περιγράφεται ως τρομακτικό και επικίνδυνο, ωστόσο, κρύβει μέσα του περισσότερη αλήθεια από όσες ουτοπίες και αν επιλέξουμε ποτέ να δημιουργήσουμε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Μην Ανησυχείς Αγάπη μου» (2022), flix.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Μην Ανησυχείς Αγάπη μου» (2022), imdb.com, διαθέσιμο εδώ
