Της Γεωργίας Σκαμπελτζή,
Όλοι έχουμε ακούσει για τη διαδικασία της αιμοδοσίας και πόσο ωφέλιμη μπορεί να σταθεί για όσους ανθρώπους έχουν ανάγκη τη μετάγγιση αίματος. Το αίμα που συλλέγεται με την αιμοδοσία χωρίζεται σε τρία επιμέρους συστατικά, δηλαδή το πλάσμα, τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Έπειτα, μεταγγίζεται στους ασθενείς ανάλογα με τις ανάγκες που παρουσιάζει ο καθένας.
Η ανάγκη για αίμα είναι συνεχής και δε σταματά ποτέ. Μονάδες αίματος μπορεί να χρειαστούν σε έκτακτα περιστατικά, όπως σε τραυματισμούς από τροχαία ατυχήματα ή σε περιπτώσεις που υπάρχει κάποια ασθένεια. Και στις δύο περιπτώσεις πάντως, η χορήγησή του είναι μείζονος σημασίας. Στην Ελλάδα η συγκέντρωση αίματος προέρχεται είτε μέσω της εθελοντικής αιμοδοσίας είτε μέσω του οικογενειακού ή του φιλικού περιβάλλοντος των ανθρώπων που χρειάζονται τη μετάγγιση. Τι συμβαίνει, όμως, όταν οι ανάγκες δε μπορούν να καλυφθούν με τους παραπάνω τρόπους;
Είναι σαφές ότι η ζήτηση αυξάνεται συνεχώς, ενώ η προσφορά όχι. Ασθενείς που χρειάζεται να λάβουν αίμα, είτε με μεγαλύτερη συχνότητα είτε με μικρότερη, βρίσκονται σε απελπισία, όταν η εύρεση καθίσταται αδύνατη. Αποτέλεσμα της παραπάνω δυσκολίας είναι να καταφεύγουν σε διάφορες λύσεις, όπως αυτή που παρατίθεται ευθύς αμέσως.
Πριν από λίγες ημέρες, η βιοπαθολόγος Βάνα Μυρίλλα, η οποία έχει διαγνωστεί με μεσογειακή αναιμία από τους πρώτους 6 μήνες της ζωής της, ανέφερε στην Καθημερινή, μεταξύ άλλων, ότι ασθενείς που χρειάζονται μετάγγιση αίματος σε τακτά χρονικά διαστήματα και δε μπορούν να λάβουν βοήθεια από τον περίγυρό τους, στρέφονται σε μια άλλη λύση. Αναζητούν αιμοδότες επί πληρωμή. Ειδικότερα, δήλωσε ότι η μία φιάλη αίματος μπορεί να κοστίσει 70, ακόμη και 100€.
Στη χώρα μας, βάσει νόμου που ισχύει από το 1979, η αιμοδοσία με αμοιβή απαγορεύεται. Αυτό συμβαίνει, διότι τα άτομα αυτά έχουν ως κίνητρο την απόκτηση χρημάτων και δεν ενδιαφέρονται να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής κάποιου ή ακόμη και στη σωτηρία του. Εκτός από το παραπάνω, είναι πολύ πιθανό να αποκρύψουν την πραγματική κατάσταση της υγείας τους και σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο ζήτημα, να δυσχεράνουν ακόμη περισσότερο τους ανθρώπους που επρόκειτο να βοηθηθούν ή ακόμη να υποστούν και οι ίδιοι κάποια ζημία μέσω της διαδικασίας. Επομένως, αν και πρόκειται για μια ριψοκίνδυνη προοπτική για όλους τους εμπλεκόμενους, προκρίνεται ως λύση ανάγκης.
Πέρα, όμως, από το ζήτημα στην ιατρική του διάσταση, πρέπει να το θέσουμε σε κοινωνικά συμφραζόμενα. Σε μια εποχή όπως η σημερινή, όπου η πρόσβαση στην ενημέρωση για ζητήματα μείζονος σημασίας είναι ελεύθερη και άμεση, προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι ως κοινωνία δεν έχουμε ευαισθητοποιηθεί τόσο, ώστε να είναι δυνατό να καλυφθούν οι ανάγκες μέσω του εθελοντισμού.
Από αυτήν την κατάσταση δημιουργούνται, όμως, και άλλα προβλήματα. Οι ασθενείς υποβάλλονται σε μια διαδικασία διαρκούς ανασφάλειας, λόγω της αναμονής και της αγωνίας για το αν θα βρεθεί η επαρκής ποσότητα. Ανασφάλεια υπάρχει έτσι κι αλλιώς, γιατί πάντα υπάρχουν οι αστάθμητοι παράγοντες, δηλαδή τα επείγοντα περιστατικά, τα οποία τίθενται σε προτεραιότητα, όταν υπάρχει ανάγκη για αίμα. Επομένως, το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, αυτομάτως επηρεάζει και την ψυχολογία τους.
Και τι γίνεται όταν δεν υπάρχει η απαιτούμενη ποσότητα; Τότε τα ραντεβού ακυρώνονται ή ακόμη κι αν πραγματοποιούνται, χρειάζεται να επαναπρογραμματιστούν σε συντομότερο χρονικό διάστημα από εκείνο που είχε αρχικά οριστεί. Ακόμα και οι περισσότερες επισκέψεις στο νοσοκομείο ή άλλου είδους εξετάσεις που χρειάζεται να διεξαχθούν μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στις εργασιακές ή και άλλες υποχρεώσεις του ασθενούς.
Οι άνθρωποι αυτοί έχουν μάθει να ζουν με το όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν. Είναι στο χέρι μας να διευκολύνουμε έστω και λίγο τη ζωή τους, προσφέροντάς τους το πολυτιμότερο αγαθό για όλους. Είναι στο χέρι μας να εντυπωθεί σε όλους η αξία της εθελοντικής αιμοδοσίας και να βοηθήσουμε ουσιαστικά εκείνους οι οποίοι μας χρειάζονται.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 70 ευρώ για μία φιάλη αίμα – Οι σοβαρές ελλείψεις οδηγούν στην «εξαγορά» αιμοδοτών, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι η αιμοδοσία και ποιους βοηθάει;, bloode.gr, διαθέσιμο εδώ
