Του Ραφαήλ-Νικόλαου Μπελενιώτη,
Το παιχνίδι των κατασκόπων κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου είχε εξαπλωθεί από την Ευρωπαϊκή ήπειρο ως και τις μητροπόλεις της Αμερικής. Πράγματι, πίσω από τις στομφώδεις δηλώσεις πολιτικών, όπως η Θάτσερ ή ο Ρήγκαν, πίσω από τις θεαματικές εξοπλιστικές αρένες, πίσω από το πόκερ των διεθνών πολιτικών εξελίξεων, παιζόταν ένα άγριο, επικίνδυνο και ανελέητο παιχνίδι κατασκοπίας. Το παιχνίδι των γερών νεύρων για την απόκτηση των πολύτιμων πληροφοριών των κινήσεων, των προθέσεων και των σχεδίων του εχθρού, αυτό που ονομάζουμε «κατασκοπία», έφθασε στο ζενίθ του την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1980.
Μια εξέχουσα προσωπικότητα της Αριστεράς στη Νορβηγία ήταν ο Arne Treholt, ηγέτης του Νορβηγικού «Εργατικού Κόμματος» και πληροφοριοδότης της KGB, της διαβόητης μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών του Σοβιετικού Κρεμλίνου. Η περίπτωση του Arne Treholt ίσως να μην προξενεί καμία εντύπωση σήμερα, αν αναλογιστούμε πόσοι και πόσοι δυτικοί έγιναν «εξωμότες» εκείνους τους καιρούς και δέχθηκαν να προδώσουν την πατρίδα τους, διενεργώντας κατασκοπία εις βάρος της και προς όφελος της Μόσχας και του ιδεώδους του «υπαρκτού κομμουνισμού» που ενσάρκωνε. Αν πάμε ακόμα πιο πίσω στην ιστορία, θυμόμαστε τον Kim Philby και την παρέα του, αυτούς τους υπεράνω πάσης υποψίας Άγγλους όμορφους και λαμπρούς υπότροφους του Cambridge, οι οποίοι ξεγέλασαν ένα ολόκληρο Βρετανικό κράτος και εξευτέλισαν τη θρυλική MI5 (SIS) και τη νεότευκτη ακόμα CIA, διενεργώντας κατασκοπία για λογαριασμό της ΕΣΣΔ για πάρα πολλά χρόνια! Η υπόθεση του Arne Treholt, όμως, είχε συγκλονίσει τη Νορβηγία και κατ’ επέκταση και την υπόλοιπη Ευρώπη. Ήταν η πρώτη φορά που ένας εκλεγμένος βουλευτής και αρχηγός κόμματος διενεργούσε κατασκοπία εις βάρος της ίδιας της χώρας που είχε ορκιστεί να υπηρετεί! Χαρακτηρίστηκε ως ο δεύτερος μεγαλύτερος προδότης μετά τον Kουίσλνιγκ.
Ο Arne Treholt γεννήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου του 1942. Η καριέρα του στην πολιτική ξεκίνησε, όταν ως ένα απλό μέλος του Εργατικού Νορβηγικού κόμματος αρθρογραφούσε και στην εφημερίδα Dagsavisen, το έντυπο όργανο του κόμματος. Την περίοδο 1976-1978 είχε διατελέσει πολιτικός γραμματέας του Υπουργού Εμπορίου, Jens Evensen. Από το 1979 ως το 1982 είχε συνδεθεί με τον ΟΗΕ της Νέας Υόρκης ως πρέσβης καλής θελήσεως. Ενώ μέχρι το 1983 είχε διατελέσει επικεφαλής του γραφείου τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών Υποθέσεων. Ο Arne Treholt τέθηκε υπό παρακολούθηση από τις Νορβηγικές Υπηρεσίες Πληροφοριών πολλές φορές κατά τα έτη που είχε χρηματίσει σε διάφορες κομβικές κυβερνητικές θέσεις ή σε δημόσια αξιώματα. Η στενή αυτή παρακολούθηση οφειλόταν τόσο στις υποψίες που έφθαναν στα αυτιά των επικεφαλής του Επιτελείου Πληροφοριών του Νορβηγικού κράτους περί της χρηματοδότησης του κομματικού οργάνου Dagsavisen από ξένη μη δυτική χώρα, όσο και στην ψύχωση ότι οι ταγοί των αριστερών και αντιπολεμικών κινημάτων στην Ευρώπη καθοδηγούνταν έμμεσα η άμεσα από τη Μόσχα. Όλοι οι ηγέτες αριστερών κομμάτων στην Ευρώπη είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας τους πάνω από μια φορά στη ζωή τους. Στις 20 Ιανουαρίου του 1984 ο Arne Treholt συνελήφθη από τον Ørnulf Tofte, τον επικεφαλής του τομέα Υπηρεσίας Πληροφοριών στο αεροδρόμιο του Όσλο, λίγο πριν μεταβεί στη Βιέννη για να συναντήσει Σοβιετικούς πράκτορες, ώστε να τους παραδώσει πληροφορίες.
Πριν τη σύλληψή του η αστυνομία διενέργησε δύο έρευνες στο διαμέρισμά του. Τον Αυγούστου του 1982 εντόπισε 10.000 USD (σοβιετικό νόμισμα) σε μια βαλίτσα, ενώ τον Μάιο του 1983 εντόπισε άλλα 30.000 USD (στην ίδια βαλίτσα). Το χρηματικό αντάλλαγμα ήταν μια από τις πιο αποτελεσματικές μορφές προσηλυτισμού από τους Σοβιετικούς, δυτικών πρακτόρων. Η ΕΣΣΔ έστελνε αφειδώς χρήματα μέσω μυστικών κονδυλίων για συγκεκριμένους σκοπούς, όπως η εξαγορά ανθρώπων που κατείχαν καίριες θέσεις σε κυβερνήσεις δυτικών χωρών ή έπαιζαν σημαίνοντα ρόλο στην κοινωνική ζωή της χώρας τους. Αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της MI5 βρίθουν από σωματεία και οργανώσεις της δεκαετίας του 1980 που συντηρούνταν αποκλειστικά από τους Σοβιετικούς και δρούσαν στην πρωτεύουσα της Μ. Βρετανίας! Ο Treholt υπερασπίσθηκε τον εαυτό του μαζί με τον δικηγόρο του, λέγοντας πως τα αποδεικτικά στοιχεία τα «φύτεψαν» οι μυστικές υπηρεσίες, όμως υπήρχαν καταφανώς νέα στοιχεία, όπως σημειώματα και κώδικες επικοινωνίας, που βρέθηκαν στο διαμέρισμά του και των οποίων την ύπαρξη δε μπορούσε να δικαιολογήσει καμία άλλη δράση πέρα από την κατασκοπία. Ο δικαστής, Astri Rynning καταδίκασε τον Arne Treholt σε είκοσι χρόνια φυλακή για κατασκοπία υπέρ της ΕΣΣΔ, του Ιράκ αλλά και για ύψιστη μορφή προδοσίας. Ο Treholt καταδικάστηκε για την παροχή ευαίσθητων και απόρρητων πληροφοριών στην KGB κατά την περίοδο 1974-1983, αλλά και για την παροχή εμπιστευτικού απόρρητου υλικού στις Μυστικές Υπηρεσίες Ασφαλείας του Ιράκ κατά την περίοδο 1981-1983. Φυλακίστηκε στην υψίστης ασφαλείας φυλακή Ila στις 3 Ιουλίου του 1993. Έγινε μια προσπάθεια να δοθεί αμνηστία από την κυβέρνηση Brudtland. To πόρισμα, όμως, χαρακτηρίστηκε ως αμφιλεγόμενο και ο Arne Treholt φυλακίσθηκε για άλλα οκτώ χρόνια.
Η υπόθεση του Arne Treholt υποτιμήθηκε και δεν της δόθηκε η προσοχή που της άξιζε. Κανείς δε συνέδεσε τη μετέπειτα ψύχωση των μυστικών υπηρεσιών των κρατών της Ευρώπης με την υπόθεση του Treholt στη Νορβηγία. Όμως, ο Treholt άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην υπόθεση «εθνική ασφάλεια». Ο εχθρός δε βρίσκεται μονάχα σε σκιώδη σημεία και γωνίες, περιμένοντας την κάθε κίνηση και προσπαθώντας να εισδύσει σε καίρια φυλάκια του κράτους. Μπορεί να βρίσκεται, όπως στην περίπτωση του Treholt, στην καρδιά της δημοσιότητας, στον πυρήνα της πολιτικής μιας χώρας, υπονομεύοντας την ίδια την πατρίδα που ορκίστηκε να υπηρετεί.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι τελειόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην Ιστορία. Αρέσκεται στο να αποκωδικοποιεί την τρέχουσα επικαιρότητα μέσω της αρθρογραφίας.
