Του Δημήτρη Καψή,
Το έναυσμα της συζήτησης περί της επίδρασης της φιλο-ισραηλινής ομάδας πίεσης έδωσαν οι John Mearsheimer και Stephen Walt στη σχετική τους έρευνα με τίτλο «The Israel Lobby and U.S. Foreign Policy», που εκδόθηκε το 2007. Σύμφωνα με τους προαναφερθέντες (“Is It Love or The Lobby? Explaining America’s Special Relationship with Israel”, 2009, 62) το ισραηλινό λόμπι είναι «ένας χαλαρός συνασπισμός ατόμων και οργανισμών που εργάζονται ενεργά για τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ προς μια φιλο-ισραηλινή κατεύθυνση». Το λόμπι ασκεί σημαντική επιρροή στην Washington, πιέζοντας το Κογκρέσο και την εκτελεστική εξουσία. Όποιες και αν είναι οι προσωπικές απόψεις ενός νομοθέτη ή πολιτικού, το Λόμπι κάνει ό,τι μπορεί ώστε να αναδείξει την υποστήριξη στο Ισραήλ ως την «έξυπνη» επιλογή. Επιπλέον, προσπαθεί να εξασφαλίσει το ότι σε κάθε δημόσιο λόγο ή διάλογο θα παρουσιάζεται θετική η εικόνα του Ισραήλ.
Η επιρροή είναι υπαρκτή και μάλιστα πιο ισχύουσα από εκείνη άλλων λόμπι. Δεν πρέπει να λησμονηθούν οι σχεδόν ομόφωνες πλειοψηφίες του Κογκρέσου που ετησίως υποστηρίζουν όλα τα φιλο-ισραηλινά στρατιωτικά, οικονομικά, μεταναστευτικά προνόμια και βοήθεια που προωθούνται από το Λόμπι. Υπάρχουν περισσότερες από 100 επιτυχημένες νομοθετικές πρωτοβουλίες που δημοσιοποιούνται ετησίως από την AIPAC ακόμη και σε χρόνια δημοσιονομικής κρίσης, αποσύνθεσης των εγχώριων υπηρεσιών υγείας και στρατιωτικών απωλειών που προκαλούνται από τον πόλεμο. Η ετήσια συνάντηση της AIPAC προσελκύει όλους τους σημαντικούς ηγέτες του Κογκρέσου, βασικά μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, πάνω από τα μισά μέλη του Κογκρέσου που δεσμεύονται άνευ όρων υποστήριξη στο Ισραήλ και προσδιορίζουν ακόμη και τα συμφέροντα του Ισραήλ ως συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ο Guerlain επισημαίνει στο άρθρο του το 2011, ότι το Ισραηλινό Λόμπι τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να πείσει τις φιλοϊσραηλινές οργανώσεις να υποστηρίζουν τις αποφάσεις της Ισραηλινής κυβέρνησης, άσχετα με το αν συμφωνούν με αυτές, καθώς και να τους ενώσει υπό το αφήγημα του «κοινού αγώνα ενάντια στην αποφυγή της επανάληψης ενός νέου Ολοκαυτώματος». Το αντίθετο, όμως, ισχύει όσον αφορά τα συμφέροντα. Επί παραδείγματι, «Τίποτα δεν είναι πιο επιζήμιο για τα συμφέροντα των ΗΠΑ από την αδυναμία να διεξαχθεί μια σωστή συζήτηση για την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση… Το να εκφοβίζουν τους Αμερικανούς σε συναίνεση για την ισραηλινή πολιτική είναι κακό για το Ισραήλ και καθιστά αδύνατο για την Αμερική να διατυπώσει τα δικά της εθνικά συμφέροντα…», όπως αναφέρει η Financial Times σε αφιέρωμα πάνω στο συγκεκρίμενο ζήτημα, το 2006. Επιπρόσθετα, το επιχείρημα περί αντιτρομοκρατίας είναι παντελώς άτοπο. Και πρέπει να τονιστεί ότι η παλαιστινιακή τρομοκρατία δεν είναι σποραδική βία κατευθυνόμενη κατά του Ισραήλ ή της «Δύσης», αλλά κυρίως μια απάντηση στην μακροχρόνια προσπάθεια του Ισραήλ να αποικίσει τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Όπως παραδέχτηκε ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Ehud Barak, αν είχε γεννηθεί Παλαιστίνιος, «…θα είχα γίνει μέλος τρομοκρατικής οργάνωσης».
Δεν αμφισβητεί κανείς, βέβαια, την περιστασιακή σύγκρουση συμφερόντων, στην οποία το φιλοϊσραηλινό λόμπι απέτυχε να περάσει το δικό του. Για παράδειγμα, ενώ το 1956 οι ΗΠΑ αντιτάχθηκαν στην κοινή επίθεση Γαλλίας-Βρετανίας-Ισραήλ στην Αίγυπτο, τα επόμενα 50 χρόνια οι ΗΠΑ χρηματοδότησαν και προμήθευσαν την ισραηλινή πολεμική μηχανή με ποσοστό ύψους 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων, χάρη σε μεγάλο βαθμό στην πίεση από το Λόμπι. Πρέπει, όμως, να αναλυθούν τα διπλωματικά μειονεκτήματα που προκύπτουν στις ΗΠΑ κατά την άσκηση βέτο σε ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας που καταδικάζουν τις Ισραηλινές συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ούτε το στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα ούτε το “Big Oil” έχουν τόση επιρροή στην εκλογική συμπεριφορά των ΗΠΑ στον ΟΗΕ. Το φιλοϊσραηλινό λόμπι είναι το μόνο σημαντικό λόμπι που πιέζει για τα βέτο, ενάντια στους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ, την παγκόσμια κοινή γνώμη και σε βάρος οποιουδήποτε ρόλου θα μπορούσαν να παίξουν οι ΗΠΑ ως «μεσολαβητής» μεταξύ του αραβο-ισλαμικού κόσμου και του Ισραήλ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Mearsheimer J. John, Walt M. Stephen, Το Ισραηλινό λόμπι και η πολιτική των ΗΠΑ, Farrar, Straus and Giroux, New York, 2007
