Της Κωνσταντίνας Στάμου,
Η πολιορκία της Αντιόχειας διεξήχθη κατά την πρώτη Σταυροφορία (1096-1099), σε μία μάχη με πρωταγωνιστές τις γαλλικές δυνάμεις κι ένα μουσουλμανικό συνασπισμό με επικεφαλής τον Kerbogha, ο οποίος πίστευε ότι με την πολιορκία της Αντιοχείας θα του επέλθει κι περιφερειακή δύναμη. Σε γενικό πλαίσιο, η πρώτη Σταυροφορία κατέχει την πρωταρχική θέση σε μια σειρά σταυροφοριών, που απώτερο στόχο είχαν την ανακατάληψη των Αγίων Τόπων από τους Δυτικούς. Υποκινητής της Σταυροφορίας θεωρείται ο Πάπα Ουρβανός Β´, όταν στη Σύνοδο του Κλερμόν, το 1095, εκκίνησε δραστικές ενέργειες για την αρχή των Σταυροφοριών. Ο Ουρβανός κάλεσε στρατιωτική εκστρατεία για να ενισχύσει στρατιωτικά τη Βυζαντινή αυτοκρατορία, η οποία υστερούσε στη μάχη έναντι των Σελτζούκων που ήδη είχαν καταλάβει τη Μικρά Ασία και τους Αγίους Τόπους. Οι Φράγκοι ήταν αυτοί που πρόσφεραν σημαντική βοήθεια κι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επανακατάληψη και την απελευθέρωση των τόπων αυτών.
Συγκεκριμένα, στη στρατιωτική επιχείρηση με στόχο την Αντιόχεια, οι σταυροφόροι σταμάτησαν πριν φτάσουν στον προορισμό τους. Ο λόγος αποδίδεται στη ξαφνική αποστασία του Βαλδουίνου της Βουλλώνης (αδελφός του Γοδεφρείδου του Μπουγιόν) κι του Ταγκέδου (ανιψιού του Βοημούνδου του Τάραντα) από το κύριο σώμα της εκστρατείας κι εισέβαλαν στη Κιλικία. Η συνάντηση του Ταγκέδου με τους σταυροφόρους έγινε μπροστά στην Αντιόχεια. Ωστόσο, ο Βαλδουίνος παρέμεινε εξαφανισμένος. Εξήγηση για το γεγονός αυτό δίνεται μέσα από μια θεωρία ότι ο Βαλδουίνος εγκαταστάθηκε στην Έδεσσα της Συρίας μετά από πρόσκληση του ηγεμόνα της περιοχής Τορός, μια περιοχή που κατοικούνταν κυρίως από Αρμένιους κι Τούρκους. Το 1098, η τότε απόφασή του να αποδεχθεί την πρόσκληση του Τόρου αποδεικνύεται σοφή, αφού μετά τη δολοφονία του Τόρου κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ο ίδιος ανάγεται σε ηγεμόνας της περιοχής. Έτσι, ο Βαλδουίνος ανακηρύσσεται ως ο πρώτος σταυροφόρος που ίδρυσε κράτος στην περιοχή.
Έως τότε την Αντιόχεια κυβερνούσε ένας Τούρκος, ο Γιαγκί Σιβάν, ο οποίος τελούσε χρέη πρώην σκλάβου του σουλτάνου Μαλίκ Σαχ, ενώ ο ίδιος τον είχε διορίσει κυβερνήτη της πόλης, το 1090. Όταν οι σταυροφόροι προσπάθησαν να κατακτήσουν τη περιοχή, ο Γιαγκί έκανε έκκληση βοήθειας στους γειτονικούς λαούς. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, την πείνα κι την σωματική εξάντληση, η πολιορκία συνέχιζε κανονικά. Βοήθεια στάλθηκε μέσω σωμάτων στρατού από Χαλέπι κι Δαμασκό, τα οποία όμως ηττήθηκαν. Η πολιορκία της Αντιόχειας από τους σταυροφόρους τερματίζεται στις 3 Ιουνίου του 1098 με πτώση τη πόλης κι κατάληξή της στα χέρια των πολιορκητών. Αξιοσημείωτη να αναφερθεί είναι κι η εμπλοκή ενός Αρμένιου πληρωμένου φρουρού, του Φιρούζ, που λειτουργούσε για λογαριασμό των σταυροφόρων και μετά από συνεννόηση με τον Βαλδουίνο επέτρεψε την είσοδο των σταυροφόρων στην πόλη αργά τη νύχτα. Η άμυνα που προσπάθησε να τους αποκρούσει ήταν ταχύτατη κι τους ανάγκασε να κινητοποιηθούν άμεσα.
Τις μέρες που ακολούθησαν με επίθεση των Σελτζούκων ένας προσκυνητής εμφανίστηκε κι ανήγγειλε πως του εμφανίστηκαν οράματα πως η Αγία Λόγχη βρισκόταν στην Αντιόχεια. Πολλοί ήταν αυτοί που το πίστεψαν κι οποιαδήποτε αμφισβήτηση προς τα λεγόμενά του γρήγορα αποσύρθηκε, όταν ο ίδιος ξέθαψε μια λόγχη μπροστά από μια εκκλησία. Το συγκεκριμένο γεγονός τόνωσε το στρατιωτικό ανάστημα των σταυροφόρων, αφού το εξέλαβαν ως θείο σημάδι για υποστήριξη στην εκστρατεία τους. Οι σταυροφόροι για αρκετούς μήνες έμειναν άπρακτοι στην πόλη κι πολλοί απείλησαν για επίθεση χωρίς ιδιαίτερα στρατιωτικά μέσα. Μετά από αυτήν την σπουδαία νίκη, διοικητής της πόλης ορίστηκε ο Νορμανδός Βοημούνδος του Ταράντο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Britannica.com, Crusades: The First Crusade and the establishment of the Latin states. Διαθέσιμο εδώ
- Britannica.com, Siege of Antioch. Διαθέσιμο εδώ
