Της Ζαφειρίας Πολυχρονιάδου,
Το έτος 2022 δεν αποτελεί επέτειο μόνο του Ελληνικού κράτους και εν γένει ολόκληρου του Ελληνισμού, λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά διαθέτει μια τιμητική χροιά και για άλλα κράτη. Συγκεκριμένα, φέτος τιμώνται τα 100 χρόνια εμπορικής συνεργασίας μεταξύ της Ιταλίας και της Πολωνίας και, στα πλαίσια των εορτασμών αυτής της επετείου, πραγματοποιείται, μέχρι και τις 18 Σεπτεμβρίου, μια πρωτότυπη έκθεση. Η έκθεση αυτή φέρει τον τίτλο “Botticelli tells a story. Paintings by Renaissance masters from the Accademia Carrara collection”.
Τι θα παρουσιαστεί, όμως, σε αυτή την έκθεση; Τα εκθέματα που θα παρίστανται, όπως διαφαίνεται και από τον τίτλο της έκθεσης, αφορούν επτά εικαστικούς πίνακες Αναγεννησιακών ζωγράφων της Ιταλίας, ένας εκ των οποίων είναι ο πίνακας “The Story of Virginia” του Σάντρο Μποττιτσέλι, ο οποίος αποτελεί με τον πίνακα του και την κορωνίδα της έκθεσης. Ειδικότερα, ο πίνακας αυτός αντικατοπτρίζει πολλά διαφορετικά περιστατικά, που όμως αναφέρονται στην ίδια αφήγηση, αυτή της δύστυχης Βιργινίας, που αρνήθηκε να ανταποκριθεί στον ερωτικό πόθο ενός Ρωμαίου Γερουσιαστή και αυτός, για να την εκδικηθεί, την κατηγόρησε πως ήταν σκλάβα που εγκατέλειψε τον αφέντη της. Λόγω της σκληρής απόφασης του δικαστηρίου, ο πατέρας της Βιργινίας αποφασίζει να την θανατώσει μπροστά σε πλήθος, για να διαφυλάξει την τιμή της οικογενείας.
Πέραν του Μποττιτσέλι, και άλλοι εικαστικοί καλλιτέχνες κοσμούν την έκθεση με τα έργα τους, όπως ο Τζοβάνι Μπελλίνι, ο Βιττόρε Καρπάτσο, ο Κοσμέ Τούρα, ο Λορέντσο Λόττο, ο Τζοβάννι Μπαττίστα Μορόνι και ο Πάολο Βερονέζε. Οι προαναφερθέντες εικαστικοί αντιπροσωπεύουν και σηματοδοτούν με τα έργα τους τον καλλιτεχνικό οργασμό των πόλεων της βόρειας Ιταλίας, στις οποίες και επώασε η Αναγεννησιακή σκέψη.
Οι πίνακες δωρίστηκαν από την Ακαδημία Καράρα του Μπέργκαμο, μουσείο και γκαλερί έργων τέχνης στη Λομβαρδία της βόρειας Ιταλίας. Επίσης, το Υπουργείο Πολιτισμού και Εθνικής Κληρονομιάς της Πολωνίας αγόρασε δύο επιπλέον πίνακες· τον πίνακα “Nursing Madonna” του Ιταλού ζωγράφου Ντεφεντέντε Φεράρι, πίνακα του 16ου αιώνα, που απεικονίζει την Παναγία να κρατά ένα βρέφος στην αγκαλιά της να θηλάζει, καθώς και την ελαιογραφία, του επίσης Ιταλού, Τζάκοπο Μπασσάνο, με την ονομασία “The Israelites Drinking the Miraculous Water”, του 16ου αιώνα, που αντλεί την θεματική του από το δεύτερο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, την Έξοδο. Η παρουσία των δύο αυτών καλλιτεχνών απαραίτητη για την συγκεκριμένη έκθεση, αφού έκαστος άφησε το στίγμα του στην Ιστορία της Τέχνης. Ο Φεράρι συνέβαλε στο πέρασμα από το είδος του γκόθικ στην αναγεννησιακή τέχνη, ενώ ο Μπασσάνο αποτέλεσε τον πρώτο σύγχρονο ζωγράφο τοπίων, σε συνδυασμό κιόλας με το θρησκευτικό στοιχείο.
Την έκθεση θα πλαισιώσει το Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας, ένα ανεκτίμητης αξίας πολιτιστικό μνημείο, που αναμφίβολα συνιστά ένα εθνικό διαμάντι για τους Πολωνούς. Οι ρίζες της ιστορίας του ανέρχονται ήδη στον 16ο αιώνα, όταν και αποτελούσε μοναρχικό ανάκτορο και μέχρι και σήμερα φιλοξενεί συλλογές υψίστης αισθητικής και μεγίστης ιστορικής αξίας. Μάλιστα, η αρχιτεκτονική ομάδα NArchitekTURA, με επικεφαλής τον Bartosz Haduch ανέλαβαν ορισμένες τροποποιήσεις και αναδιαμορφώσεις της αίθουσας, που φιλοξενεί την έκθεση, ώστε να εντείνεται το αναγεννησιακό στοιχείο.
Ακόμη, η έκθεση συνοδεύεται και έναν εκτενή κατάλογο, που θα εμπεριέχει όλα τα στοιχεία και τις πληροφορίες των εικαστικών εκθεμάτων και γενικότερα της έκθεσης και οι υπεύθυνοι και επιμελητές των εκθεμάτων είναι, από το Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας ο Dr. Mikołaj Baliszewski, ενώ από την Ακαδημία Καράρα η Dr. M. Cristina Rodeschini.
Δυστυχώς, οι περισσότεροι από εμάς δεν θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν δια ζώσης την έκθεση “Botticelli tells a story” στο εντυπωσιακό και μεγαλοπρεπές κάστρο της Βαρσοβίας. Ευελπιστώ, όμως, με το άρθρο μου να κατάφερα να σας μεταφέρω νοητά στην αισθητική και το κάλλος της Αναγεννησιακής τέχνης, έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε στις Ιταλικές πόλεις της Βενετίας, της Φλωρεντίας, της Γένοβας, της Μπολονίας και του Μιλάνο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Ο Μποτιτσέλι αφηγείται μια ιστορία», έκθεση στη Βαρσοβία, limassoltoday.com.cy, διαθέσιμο εδώ
- Ο Μποτιτσέλι αφηγείται μια ιστορία: Έκθεση με έργα της Αναγέννησης στο Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας, culturenow.gr, διαθέσιμο εδώ
- BOTTICELLI TELLS A STORY. PAINTINGS OF RENAISSANCE MASTERS FROM THE COLLECTION OF ACCADEMIA CARRARA, zamek-krolewski.pl, διαθέσιμο εδώ
