Του Γιώργου Ναθαναήλ,
Το Δεκέμβριο του 1883 γεννιέται στην Αθήνα ο Αλέξανδρος Παπάγος, ένας άνθρωπος που έζησε τα κρισιμότερα χρόνια της νεότερης ελληνικής ιστορίας και συμμετείχε ενεργά σ’ αυτά.
Φοίτησε στη σχολή Ευελπίδων, καθώς και στις στρατιωτικές σχολές των Βρυξελλών και της Υπρ. Ξεκίνησε τη στρατιωτική του καριέρα το 1906 ως Ανθυπίλαρχος και 4 έτη αργότερα ορίστηκε Υπασπιστής του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Η πρώτη μεγάλη στιγμή της καριέρας του ήλθε τα έτη 1912-1913, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων. Πολέμησε στην Ήπειρο και στη Μακεδονία. Η θέση που κατείχε τότε ήταν αυτή του Υπιλάρχου και Διαγγελέα του Αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου. Τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του, αλλά τα χρόνια που έρχονταν φαίνονταν δύσκολα. Το 1917 εξορίστηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, διότι θεωρήθηκε οπαδός του βασιλιά Κωνσταντίνου. Εξορίστηκε στην Ίο, τη Σαντορίνη, τη Μήλο και την Κρήτη.
Επέστρεψε το 1920 με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη και φυσικά δεν έλειψε και από τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Διοίκησε τη Μεραρχία του Ιππικού έως ότου κατέρρευσε το μέτωπο τον Αύγουστο του 1922. Τον επόμενο χρόνο (1923), λόγω του κινήματος Λεοναρδόπουλου-Γαργαλίδη, τέθηκε σε αποστρατεία. Τα χρόνια που ακολούθησαν μετά την επιστροφή του το 1926 ήταν ήσυχα και συνεχώς ανέβαινε στην ιεραρχία του στρατού.
Στα ταραγμένα χρόνια του Μεσοπολέμου, ο Παπάγος επενέβη ως στρατιωτικός στην πολιτική ζωή της χώρας και την 1η Αυγούστου 1936 έγινε αρχηγός του ΓΕΣ, προκειμένου να ελέγχει το στρατό για το πραξικόπημα που θα ερχόταν. Μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος και την εγκαθίδρυση του νέου καθεστώτος, ο Παπάγος έμεινε στη θέση του και συνέβαλε τα μέγιστα για την προετοιμασία του ελληνικού στρατού στον πόλεμο που ερχόταν. Η μεγαλύτερη στιγμή της στρατιωτικής του καριέρας είχε φτάσει. Οδήγησε τον ελληνικό στρατό σε μεγάλες νίκες απέναντι στο φασιστικό στρατό, τον οποίο απώθησε στην αλβανική ενδοχώρα. Στις 23 Απριλίου παραιτήθηκε, έτσι ώστε να μην είναι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους ναζί. Ταυτόχρονα, κατέκρινε δριμύτατα τον Τσολάκογλου, που προτίμησε να παραδοθεί στους ναζί.
Την περίοδο της κατοχής, όταν η πατρίδα βρισκόταν σε μια άθλια κατάσταση, παρέμεινε σ’ αυτή και δεν την εγκατέλειψε. Οργάνωσε μια αντιστασιακή ομάδα απαρτιζόμενη από αξιωματικούς. Ωστόσο, η δράση της αποκαλύφθηκε τον Ιούλιο του 1943 και ο ίδιος οδηγήθηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης έως τη συνθηκολόγηση της ναζιστικής Γερμανίας.
Όπως είναι γνωστό μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα πράγματα για την Ελλάδα δεν ηρέμησαν. Στη χώρα μαινόταν ο εμφύλιος πόλεμος και ο Παπάγος διορίστηκε από το βασιλιά το 1949 αρχηγός των ελληνικών δυνάμεων, για να αντιμετωπίσει τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδος.
Μπορεί να πέτυχε στην αποστολή του, αλλά ήρθε σε ρήξη με το παλάτι κι αυτό οδήγησε στο να εισέλθει στην πολιτική ζωή της χώρας με αιφνιδιαστικό τρόπο τον Μάιο του 1951.
Ίδρυσε δικό του κόμμα, τον Ελληνικό Συναγερμό, το οποίο συγκέντρωσε υψηλό ποσοστό στις εκλογές του 1951, αλλά δεν σχημάτισε κυβέρνηση. Στις εκλογές του 1952, το ποσοστό, που το κόμμα του κατέλαβε ήταν περίπου 50% και συνεπώς ήταν δυνατόν να σχηματιστεί κυβέρνηση. Ένας ήρωας των Βαλκανικών Πολέμων, της Μικρασιατικής Εκστρατείας, του ελληνοϊταλικού πολέμου, της κατοχής και του εμφυλίου ήταν στο τιμόνι της χώρας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του άρχισε να αναπτύσσεται σιγά-σιγά η χώρα, αν αναλογιστούμε τα δεινά των προηγούμενων ετών.
Ωστόσο, το γεγονός πως ο πρωθυπουργός ασθένησε, έδεσε τα χέρια της κυβέρνησης και την έκανε ανήμπορη να αντιδράσει στα γεγονότα της Κύπρου, που έπαιρναν μια άγρια τροπή, καθώς και στα γεγονότα της Κωνσταντινούπολης, όταν ο ελληνικός πληθυσμός της έπεσε θύμα του τουρκικού όχλου και της τουρκικής κυβέρνησης τη νύχτα της 6ης Σεπτεμβρίου 1955.
Ο Αλέξανδρος Παπάγος πέθανε στις 4 Οκτωβρίου 1955 και η χώρα ήταν πλέον ακέφαλη. Πρωθυπουργός ορίστηκε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και μια νέα περίοδος αστάθειας ξεκινά…
