Του Τάσου Οικονόμου,
Ο πρόεδρος Putin, σε ένα από τα διαγγέλματά του, τόνισε ότι οι χώρες ΒRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) θα προχωρήσουν την ήδη εκτεταμένη επικοινωνία τους σε ακόμη μεγαλύτερο επίπεδο. Αναφέρθηκε από τον Ρώσο Πρόεδρο πως βρίσκονται στη διαδικασία δημιουργίας ενός αποθεματικού νομίσματος, όπως ακριβώς έχει κάνει το Δ.Ν.Τ. με τα Ε.Τ.Δ. (Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα – Special drawing rights).
Η κατασκευή αυτού του νομίσματος, χωρίς φυσική παρουσία, θα στηρίζεται στη δύναμη των υπόλοιπων νομισμάτων, δηλαδή του ρεάλ Βραζιλίας, του ρουβλιού της Ρωσίας, της ινδικής ρουπίας, του ραντ της Νότιας Αφρικής και του γουάν της Κίνας. Ουσιαστικά, η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα (τράπεζα BRICS – αντίστοιχο του Δ.Ν.Τ.) θα μπορέσει ακόμα πιο εύκολα και με μεγαλύτερη αξιοπιστία να αποτελέσει μία εναλλακτική για δανεισμό των τρίτων χωρών από το ήδη υπάρχον και φιλοδυτικό Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Πλεονέκτημα για τον Putin
Όταν ξεκίνησαν οι δυτικές κυρώσεις κατά τις Ρωσίας στον απόηχο της εισβολής στην Ουκρανία, ένα τεράστιο ποσοστό των αποθεμάτων σε ρωσικά ρούβλια –υπολογίζεται κοντά στο 50%— πάγωσε και η Ρωσία αντιμετώπισε μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας. Έχοντας αυτή την πληροφορία κατά νου, δε θα έπρεπε να μας εκπλήσσει ότι η Ρωσική Ομοσπονδία προχώρησε στην ανάπτυξη νέου αποθεματικού νομίσματος. Ήδη με την κρίση στην Ουκρανία οι σχέσεις αυτών των κρατών έμοιαζαν να ενδυναμώνονται, ειδικά αν σκεφτεί κάποιος πως το ρωσικό πετρέλαιο έχει διοχετευτεί σε αυτές τις αγορές. Ακόμα, αυτή η αποφασιστικότητα της δύσης στο να λάβει αποφάσεις, ιδίως τόσο σκληρές, σε άλλες χώρες, όπως και η Κίνα, θεωρήθηκαν ως δείγματα επιθετικότητας και μελλοντικής απειλής. Επομένως, η οικονομική απεξάρτηση γενικά από το δυτικό Δ.Ν.Τ. έμοιαζε με μονόδρομο.
Ο Ρώσος Πρόεδρος βασίζεται πλέον στην επιτυχία του νέου νομίσματος, που θα μπορέσει έως έναν βαθμό να αντιστρέψει τις συνέπειες των κυρώσεων της Δύσης, που είχαν μεγάλο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Ακόμη, οι χώρες BRICS ανοίγονται σε νέες αγορές, στις οποίες θα δώσουν με μεγαλύτερο κύρος δάνεια, αλλά και θα εμπλακούν περισσότερο οικονομικά, ώστε να προωθήσουν το μεταξύ τους εμπόριο. Αυτό, βέβαια, μπορεί να οδηγήσει σε κλιμάκωση του οικονομικού ανταγωνισμού με τη Δύση, αλλά, επίσης, μπορεί να δημιουργήσει τους όρους για μία σχετική ισορροπία οικονομικών δυνάμεων.
Διεθνής Οικονομικός Αντίκτυπος
Το νόμισμα «καλάθι» που κατασκευάζεται από τις προαναφερθείς χώρες θα προσεγγίσει σίγουρα μεγάλο αριθμό από αποθέματα συναλλάγματος και από άλλες χώρες φιλικά προσκείμενες στις BRICS. Μεγάλο ερωτηματικό, βέβαια, αποτελεί το κύρος σε ένα τέτοιο μεγάλο εγχείρημα. Για το Δ.Ν.Τ. και το αποθεματικό τους νόμισμα (S.D.R.) η επιτυχία του κρίνεται από τη γενική σταθερότητα και ισχύ των υπόλοιπων νομισμάτων που το στηρίζουν. Στην περίπτωση των χωρών BRICS, ούτε η Βραζιλία, αλλά πλέον ούτε η Ρωσία μπορούν με τα νομίσματά τους να εξασφαλίσουν τη σταθερότητα του εγχειρήματος. Βέβαια, εδώ καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η τεράστια δύναμη της Κίνας που προσθέτει έναν αέρα αξιοπιστίας, έχοντας υπέρογκα διαθέσιμα συναλλαγματικά αποθέματα, που ξεπερνούν τα 3 τρις δολάρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κινεζικό Γιουάν συμμετέχει και στο νόμισμα καλάθι του Δ.Ν.Τ. μαζί με το δολάριο, το ευρώ, τη στερλίνα και το γεν. Η αποτελεσματικότητα του νέου νομίσματος, ακόμη, θα καθοριστεί και από την επιμονή και τη γενικότερη θέληση των υπολοίπων κρατών να αποδεσμεύσουν μεγάλα ποσά αποθεμάτων για την ενίσχυση του εγχειρήματος, κυρίως σε μία περίοδο γενικότερης οικονομικής αστάθειας σε όλο τον κόσμο.
Εν κατακλείδι, ο εμπλουτισμός των συναλλαγματικών αποθεμάτων με άλλα νομίσματα, πέραν του δολαρίου (με ευρώ, σουηδικές κορώνες μέχρι και νοτιοκορεάτικο γουόν), ανοίγει τον δρόμο για νέα «κατασκευάσματα», όπως αυτό που προσπαθούν οι χώρες των BRICS. Ακόμη, η εμπόλεμη κατάσταση και η ασυνήθιστη (σε τόσο μεγάλο βαθμό) συσπείρωση των δυτικών δυνάμεων δημιουργούν κύματα αβεβαιότητας στα υπόλοιπα κράτη, πράγμα που τα ωθεί στην εξεύρεση εναλλακτικών μορφών δανειοδότησης. Όμως, η τόσο δεινή κατάσταση της Ρωσίας βάζει ένα φρένο στα μεγαλόπνοα σχέδια του προέδρου Putin. Μόνο η θέληση της Κίνας και δευτερευόντως της Ινδίας θα καταστήσει αυτή την προσπάθεια αξιόλογη και αντίστοιχη εκείνης του Δ.Ν.Τ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Special Drawing Rights (SDR), imf.org, διαθέσιμο εδώ
- BRICS working on new global reserve currency and alternative mechanism for int’l payments: Vladimir Putin, economictimes.indiatimes.com, διαθέσιμο εδώ
