Της Μαρίας Κελεπούρη,
Αναγνώσματα που μας κρατούν συντροφιά και αφήνουν την παιδική μας φαντασία να ζωγραφίσει τα πρόσωπα που έχουν στο χαρτί τον πρώτο λόγο. Στην πραγματικότητα, τον πρώτο λόγο έχουμε εμείς. Κι έτσι, πολλά από τα βιβλία που διαβάσαμε ως «ξέγνοιαστα νιάτα» παραμένουν ανεξίτηλα στη μνήμη, γιατί οι ιστορίες τους ίσως να μας φαίνονταν, με την αφέλεια του παιδικού μυαλού, πραγματοποιήσιμες. Μπορεί και κάποιες να είναι. Οι παρακάτω προτάσεις πιθανόν να προσφέρονται για επαναγνώσεις –πλέον με τη σκοπιά του πολυδιαβασμένου (;) ενήλικα-, για νοσταλγικές στιγμές και για την επαναφορά των παιδικών αναμνήσεων. Ο εφηβικός σας εαυτός σας περιμένει!
Ένας ξένος στην οικογένειά μας
Η Ελένη Χωρεάνθη είναι έτοιμη για αναγνωστικές πτήσεις, όπως είναι και ο τίτλος της σειράς στην οποία εντάσσεται το βιβλίο. Είναι ακόμη πιο έτοιμη, όμως, και για συναισθηματικές πτήσεις. Για τη μετάβαση από την περιέργεια στην αποδοχή. Η ίδια σπούδασε Παιδαγωγικά, ενώ, παράλληλα, ασχολείται με τη συγγραφή, τη μετάφραση και την επιμέλεια. Κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά. Επίσης, μυθιστορήματά της έχουν τιμηθεί με βραβεία. Σε αυτό το εφηβικό βιβλίο καταπιάνεται με τις κοινωνικές προεκτάσεις της προσφυγικότητας και τη θέση της στην Ελλάδα. Μία οικογένεια με τρία παιδιά δέχεται ένα σερβόπουλο και αυτή η είσοδος του ανοίκειου στο γνωστό θα γίνει η αφορμή για σκέψη, διεύρυνση των οριζόντων και παράδειγμα προς μίμηση για τους αναγνώστες. Μια ιστορία για τον σεβασμό, την αλληλοκατανόηση και την αληθινή αγάπη που πάντα θα είναι διαχρονική.
Η αδελφή της αδελφής της αδελφής μου
Η Ανθούλα Αθανασιάδου κυκλοφόρησε αυτό το πρώτο της εφηβικό μυθιστόρημα το 1999. Όμως, έχει σπουδάσει κινηματογράφο και ασχοληθεί με τη συγγραφή στίχων. Από το τελευταίο έτος του 20ου αιώνα έχουν ακολουθήσει πολλά ακόμη βιβλία. Όμως, Η αδελφή της αδελφής της αδελφής μου περιορίζει τη νοηματική περιπλοκότητα στον τίτλο, πλάθοντας μια ιστορία γεμάτη κατανόηση και αποδεικνύει πως η ομαλή συνύπαρξη μέσα σε μία οικογένεια μπορεί να επιτευχθεί αν όλοι γνωρίζουν τους εαυτούς τους και τους ρόλους τους. Ένα εφηβικό μυθιστόρημα που απευθύνεται σε παιδιά από 13 ετών και άνω, ενώ μπορεί να ξεδιαλύνει κάθε αμφιβολία και να προκαλέσει διάλογο για την επίλυση των ζητημάτων. Μάλιστα, το βιβλίο έχει μετουσιωθεί σεναριακά στον Alpha (2005-2006), στην ομώνυμη σειρά με πρωταγωνιστή τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση.
Το σεντούκι με τις πέντε κλειδαριές
Ο Ευγένιος Τριβιζάς ίσως αποτελεί πια συνώνυμο της παιδικής λογοτεχνίας. Σε αυτό το βιβλίο ενορχηστρώνει με έξυπνο χιούμορ μια φανταστική περιπέτεια. Οι μικροί αναγνώστες (9 ετών και άνω) θα συναντήσουν τέσσερις φιγούρες που αναζητούν πέντε κλειδιά, τα οποία θα τους οδηγήσουν σε έναν θησαυρό. Άλλοι θα προκαλούν τα εμπόδια και άλλοι θα προσπαθούν να τα ξεπερνούν. Όλοι οι χαρακτήρες είναι χρήσιμοι για να φτάσουμε στο τέλος. Έτσι, παρακολουθώντας τους, ο αναγνώστης θα έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει το μυστικό και να εξιχνιάσει την υπόθεση. Μικροί λογοτεχνικοί ερευνητές εν δράσει.
Τα ψηλά βουνά
Τα ψηλά βουνά του Ζαχαρία Παπαντωνίου είναι από τα σπουδαιότερα και διαχρονικότερα μυθιστορήματα στην εγχώρια πεζογραφία. Αν και οι γονείς του προτιμούσαν ο ίδιος να ασχοληθεί με τη ζωγραφική, εκείνος εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα με σατιρικούς στίχους. Μάλιστα, αρθρογραφούσε στην εφημερίδα Εμπρός. Το 1918, έτος δημοσίευσης του υπό συζήτηση βιβλίου, ανέλαβε Διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης, γεγονός που απορρέει από το προηγούμενο στοιχείο, σχετικά με τη ζωγραφική, όπου και παρέμενε καλλιτεχνικός σύμβουλος ως τον θάνατό του. Με Τα ψηλά βουνά σκιαγραφεί και αποτυπώνει την παιδικότητα και την εφηβεία της υπαίθρου. Τη σταδιακή ωρίμαση μέσα από την αθωότητα και άλλες φορές την αγριότητα της φύσης. Παράλληλα, «διακοσμεί» την αφήγησή του με νατουραλιστικές περιγραφές που αναδεικνύουν την ελληνικότητα. Αυτή η ομάδα των παιδιών που εξερευνά το βουνό και το δάσος έγινε η δική μας καλοκαιρινή συντροφιά και οι δικοί μας φίλοι. Μάλιστα, το έργο αποτέλεσε το αναγνωστικό της Γ΄ Δημοτικού κατά την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση του Βενιζέλου το 1917. Όπως ήταν φυσικό, εφόσον το γλωσσικό ζήτημα δεν είχε καταλαγιάσει, το βιβλίο προξένησε αντιδράσεις λόγω της δημοτικής του γλώσσας, αποσύρθηκε, όμως, παρέμεινε στη συλλογική αναγνωστική συνείδηση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ελένη Χωρεάνθη, biblionet.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ανθούλα Αθανασιάδου, biblionet.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ζαχαρίας Παπαντωνίου, sansimera.gr, διαθέσιμο εδώ.
