Του Ιδομενέα Ασσαργιωτάκη,
Την Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022, η νέα Πρωθυπουργός της Γαλλίας, Élisabeth Borne, ανακοίνωσε από το βήμα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης την πλήρη κρατικοποίηση της EDF, της εθνικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας. Η πολιτική αυτή απόφαση, η οποία ήταν άλλωστε προεκλογική δέσμευση του Προέδρου Macron, ήταν μάλλον αναμενόμενη, αν λάβει κανείς υπόψιν του την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση που βιώνει η ευρωπαϊκή ήπειρος, και που αναμένεται να γίνει ακόμη πιο επώδυνη τους επόμενους μήνες, και τη βούληση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να εξασφαλίσουν την ενεργειακή της επάρκεια.
Το γαλλικό κράτος, το οποίο κατέχει ήδη το 84% της ενεργειακής εταιρείας, προτίθεται να εξαγοράσει το υπόλοιπο ποσοστό, το οποίο είχε διαθέσει το ίδιο στο χρηματιστήριο του Παρισίου. Έτσι, η πολυετής και μάλλον ανεπιτυχής πορεία της EDF έφτασε στο τέλος της. Η EDF αγωνίστηκε με πολλές δυσκολίες τους τελευταίους μήνες, που κατά βάση αφορούσαν προβλήματα διάβρωσης σε αντιδραστήρες που οδήγησαν σε απροσδόκητες διακοπές λειτουργίας. Αυτό ανάγκασε τη Γαλλία να στραφεί σε περισσότερες εισαγωγές ενέργειας, τη στιγμή που η Ευρώπη βιάζεται να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο, και την EDF να αγοράσει προμήθεια σε ακριβές αγορές χονδρικής.
Τα οικονομικά της εταιρείας έχουν επίσης παρακωλυθεί από πολιτικά μέτρα για την προστασία των καταναλωτών από τις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας. Αναλυτές και άνθρωποι κοντά στην εταιρεία είπαν ότι αυτό είχε κάνει την EDF να χρειάζεται ακόμη περισσότερο κεφάλαιο. Η δημοπρασία θα ξεκινήσει στα τέλη Σεπτεμβρίου, με σκοπό τη διαγραφή των μετοχών μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, δήλωσε αξιωματούχος του γαλλικού Υπουργείου Οικονομίας. Ωστόσο, η συμφωνία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πιθανά εμπόδια. Η γαλλική κυβέρνηση έχει ήδη διαθέσει 12,7 δισ. ευρώ τόσο για την εξαγορά όσο και για άλλες ενέργειες, οι οποίες όμως τελικά θα απαιτήσουν κοινοβουλευτική έγκριση. «Είναι στην κορυφή της λίστας των προτεραιοτήτων μας και ήδη συζητείται με τα κόμματα της αντιπολίτευσης», δήλωσε ο αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομίας. Η κρατικοποίηση της EDF έρχεται μετά από 17 χρόνια ως εισηγμένη εταιρεία, η οποία ήταν γεμάτη με πολιτικές μάχες και μια σταθερή πτώση της τιμής της μετοχής από την κορύφωσή της το 2007.
Όσο και αν αυτή η εξέλιξη μοιάζει αμελητέα, οι πολιτικές της συνέπειες είναι αξιοσημείωτες. Με τον τρόπο αυτό, το γαλλικό κράτος επανακτά τον πλήρη έλεγχο της ενεργειακής του πολιτικής και διαχείρισης. Θα είναι ελεύθερο πλέον και σε πολύ καλύτερη θέση να διαπραγματευτεί στις Βρυξέλλες για τις μεταρρυθμίσεις στις τιμές της παραγόμενης από τη Γαλλία πυρηνικής ενέργειας, την ενδεχόμενη αύξηση τους προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τελικώς τη διατήρηση της βιωσιμότητας της εταιρείας, χωρίς την ανάγκη αύξησης των λογαριασμών ρεύματος των Γάλλων καταναλωτών.
Επιπλέον, η εξέλιξη αυτή επικυρώνει την επιστροφή της Γαλλίας στην πυρηνική ενέργεια. Αν και η Γαλλία ποτέ δεν είχε εγκαταλείψει πλήρως την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, τα τελευταία χρόνια, υπό την πίεση του οικολογικού κινήματος και τον φόβο που προκάλεσε το πυρηνικό ατύχημα στην Fukushima της Ιαπωνίας το 2011, είχαν εξαγγελθεί από τις γαλλικές κυβερνήσεις προγράμματα σταδιακής απεξάρτησης από αυτήν και επένδυσης στις πράσινες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτή η ενεργειακή πολιτική φαίνεται, όμως να έχει αλλάξει τόσο, ώστε η Πρωθυπουργός Borne να δηλώνει ότι η πυρηνική ενέργεια είναι μια οικολογική και ανταγωνιστική ενέργεια, μια ενέργεια που δεν απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα και που προπάντων προσφέρει στη Γαλλία την ενέργεια που χρειάζεται. Για την Borne, δηλαδή, η ίδια η πράσινη μετάβαση περνάει μέσα από την πυρηνική ενέργεια. Έτσι, με την επανακρατικοποίηση της εθνικής εταιρείας ηλεκτρισμού το γαλλικό κράτος θα μπορέσει να επενδύσει εκ νέου στα πυρηνικά εργοστάσια ενέργειας, των οποίων οι μισοί αντιδραστήρες σήμερα είναι ανενεργοί, έχοντας έτσι τον απόλυτο έλεγχο της παραγωγής.
Μια νέα εποχή, λοιπόν φαίνεται να έρχεται στον ενεργειακό σχεδιασμό της Γαλλίας. Η επιλογή της αναθεώρησης της ενεργειακής πολιτικής με την ενίσχυση της πυρηνικής ενέργειας δεν είναι τυχαία. Η ενεργειακή κρίση εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο έχουν οδηγήσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε αναζήτηση εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Αν η Γαλλία τη δεδομένη στιγμή βρίσκεται σε καλύτερη θέση ενεργειακά από τους γείτονές της, όπως η Γερμανία ή η Ιταλία, αυτό οφείλεται στην πυρηνική ενέργεια που διαθέτει. Μένει να αποδειχθεί πια αν η χώρα θα καταφέρει να επιτύχει τους ενεργειακούς της στόχους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EDF : l’Etat confirme la nationalisation à 100 %, Les Echos, διαθέσιμο εδώ
- France to pay €9.7bn for nationalisation of EDF, FT, διαθέσιμο εδώ
- Γαλλία: Κρατικοποιεί εκ νέου την EDF με 9,7 δισ. ευρώ, Capital.gr, διαθέσιμο εδώ
