Της Κάτιας Σπυροπούλου,
Το Μαρόκο και η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησαν την Παρασκευή 08/07/2022 να συνεργαστούν στενά για την καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων. Η κοινή δήλωση ήρθε αφότου περίπου 2.000 πρόσφυγες έκαναν προσπάθεια να διαπεράσουν τα σύνορα μεταξύ του Μαρόκου και του ισπανικού θύλακα Μελίγια τον περασμένο μήνα. Το αποτέλεσμα ήταν εικοσιτρείς (23) πρόσφυγες να χάσουν τη ζωή τους και δεκάδες άλλοι να τραυματιστούν.
Το παρόν δύστυχο γεγονός, γνωστό ως «τραγωδία των μεταναστών», αποτέλεσε, λοιπόν, έναυσμα, ώστε η Ε.Ε. και το Μαρόκο να εντείνουν τη συνεργασία τους αναφορικά με τη διακίνηση ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα, τόσο ο Υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας, Fernando Grande-Marlaska, η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Ylva Johansson, όσο και ο Υπουργός Εσωτερικών του Μαρόκου, Abdelouafi Laftit, οργάνωσαν μια συνάντηση στο Ραμπάτ, προκειμένου να δώσουν τις πιο πρακτικές λύσεις, σχετικά τόσο με το ζήτημα των μεταναστών, που πασχίζουν να φτάσουν στο έδαφος, όσο και για να βρουν τρόπο να αντιμετωπίσουν τις λεγόμενες «νέες στρατηγικές», που χρησιμοποιούν οι διακινητές, ώστε να φτάσουν επιτυχώς ως τα σύνορα.
Το Μαρόκο, σύμφωνα με τη Johansson, είναι στρατηγικός, αφοσιωμένος εταίρος της Ε.Ε., όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης με ομαλό τρόπο. Η ίδια τόνισε, επίσης, ότι η Ε.Ε. είναι έτοιμη να εμβαθύνει τη συνεργασία μεταξύ τους και να συνεργαστούν για αποτελεσματικές επανεισδοχές. Να μην συνεχιστεί, δηλαδή, η καταπίεση των άτυχων αυτών ανθρώπων, που, στην προκειμένη περίπτωση, είτε ποδοπατήθηκαν είτε έπεσαν από τον φράκτη, τον οποίο προσπαθούσαν να περάσουν. Ως ενδεικτική λύση η Johansson ανέφερε την από κοινού τοποθέτηση ενός νομικού πλαισίου.
Ως απάντηση των έκτροπων στα σύνορα, όμως, έρχεται στο προσκήνιο πληθώρα διαδηλώσεων, που πραγματοποιήθηκαν σε πολλές πόλεις της Ισπανίας αλλά και στο Ραμπάτ το ίδιο βράδυ. Καταγγελίες κατά των μεταναστευτικών πολιτικών που βασίζονται στην αστυνομική βία και τη στρατιωτικοποίηση των συνόρων ήταν πέραν από λίγες και πραγματοποιήθηκαν σε πολλές μεριές του κόσμου, όπως στη Βαρκελώνη, τη Μάλαγα, τη Μαδρίτη και, φυσικά, στη Μελίγια. Ειδικότερα, στη Μαδρίτη πολλές εκατοντάδες άνθρωποι φώναξαν συνθήματα, όπως: «Κανένας άνθρωπος δεν είναι παράνομος», «Οι αντιρατσιστές είναι εδώ» ή «Η Ε.Ε. είναι εγκληματικά υπεύθυνη» και κρατούσαν πανό, στα οποία είχαν γράψει: «Τα σύνορα σκοτώνουν».
Αυτή η αντίδραση είναι αναμενόμενη –θα μπορούσε να πει κανείς φυσική— αν αναλογιστεί το γεγονός ότι η τραγωδία αυτή είναι η πιο φονική που έχει καταγραφεί ποτέ στα σύνορα μεταξύ του Μαρόκου και της Ισπανίας, τα μοναδικά χερσαία σύνορα της Ε.Ε. με την αφρικανική ήπειρο. Μάλιστα, σύμφωνα με τους τοπικούς εργαζόμενους γύρω από τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο αριθμός των νεκρών αυξήθηκε, επειδή πολλοί τραυματίες κείτονταν για ώρες χωρίς καμία ιατρική βοήθεια. Για να καταστεί ακόμα πιο σαφής η σοβαρότητα της κατάστασης, ο ΟΗΕ εξέδωσε μια σπάνια ανακοίνωση αυστηρότητας για το θέμα, στην οποία έχουν ζητήσει τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας για τις συγκρούσεις, ενώ οι εισαγγελείς του Μαρόκου και της Ισπανίας άνοιξαν ήδη τις δικές τους έρευνες.
Η Μαδρίτη και το Ραμπάτ είναι γνωστό προ πολλού ότι βρίσκονταν σε μία ιδιαίτερη κατάσταση, αφού η ισπανική κυβέρνηση διηνεκώς ανέβαζε τους τόνους απέναντι στο Μαρόκο. Ο Ισπανός Πρωθυπουργός, Pedro Sanchez, μάλιστα, κατηγόρησε το Ραμπάτ, αμέσως μετά το συμβάν για «έλλειψη σεβασμού». Παρόλα αυτά, κατάφεραν και έβαλαν μια άνω τελεία στις οξυμμένες σχέσεις τους, εξομαλύνοντας τις μέσω της συμφωνίας και της αλλοπρόσαλλης στροφής 180 μοιρών του Ισπανού Πρωθυπουργού, ο οποίος ευχαρίστησε τις μαροκινές δυνάμεις ασφαλείας για τη βοήθειά τους στην αστυνόμευση των συνόρων. Οι εκπρόσωποι της Ισπανίας και της Ε.Ε., την Παρασκευή, ευχαρίστησαν και πάλι το Μαρόκο, αλλά χαρακτήρισαν «οδυνηρά» όσα συνέβησαν στη Μελίγια και εξέφρασαν τη λύπη τους για τους θανάτους. Υπογράμμισαν, τέλος, τη σημασία που θα έχει αυτή η συμφωνία, ώστε να σωθούν ζωές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Διαδηλώσεις σε ισπανικές πόλεις για την τραγωδία στην Μελίγια με θύματα μετανάστες, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- EU, Morocco announce joint anti-trafficking effort after migrant tragedy, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
- Μετά την τραγωδία στην Μελίγια, το Μαρόκο και η ΕΕ εντείνουν τη συνεργασία τους στο μεταναστευτικό, Πρώτο Θέμα, διαθέσιμο εδώ
