Της Μαρίας Κελεπούρη,
Το Ψηφιακό Μουσείο Comics αποτελεί ένα καινοτόμο εγχείρημα που παρουσιάζει την ιστορία της εμφάνισης των comics στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ένας διαδικτυακός πολυχώρος που γεμίζει με πολύχρωμα εκθέματα, αστείες ατάκες και ταλαντούχους δημιουργούς, ενώ παρέχει προσβασιμότητα σε οποιονδήποτε τόπο και χρόνο.
Αν περιηγηθεί κανείς στο ψηφιακό αυτό μουσείο, θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει την απαρχή της δημιουργίας των comics, καθώς και λεπτομερείς αναφορές για την έντυπη παρουσία τους στην Ελλάδα από τις αρχές του 20ού αιώνα. Βέβαια, αποδείχθηκε δύσκολο να γίνει αποδεκτή αυτού του είδους η καλλιτεχνική δημιουργία, πόσο μάλλον να κατοχυρώσει και μια ελληνόγλωσση ονομασία. Έτσι, όταν πια κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’50-’60, τα comics άρχισαν να θεωρούνται ως αυτόνομο καλλιτεχνικό είδος, ο ξενόγλωσσος όρος, που είχαν υιοθετήσει οι underground δημιουργοί στις Η.Π.Α., είχε ήδη κατοχυρωθεί και στην Ελλάδα, αντί αυτού της «εικονογραφημένης ιστορίας», της «σειράς γελοιογραφιών» και διαφορετικών άλλων που είχαν προταθεί στο μεταξύ.
Τα comics συμπορεύονται με τη γελοιογραφία, με τα σύνορά τους να περιπλέκονται ορισμένες φορές. Ωστόσο, το Διπλωματία εν τη λωποδύτικη του Σταμ-Σταμ είχε δημοσιευτεί στο πιο δημοφιλές έντυπο της εποχής του, το Εθνικόν Ημερολόγιον. Έτσι, λοιπόν, τα comics αρχίζουν να εμφανίζονται συχνά σε παιδικά περιοδικά, όπως το Παιδική Ζωή και το Ελληνόπουλο, ενώ η μη διαδεδομένη ακόμα τέχνη τους ωθούσε τους ελάχιστους δημιουργούς να εναλλάσσουν το ύφος από εικονογράφημα σε εικονογράφημα, προκειμένου να δίνουν την εντύπωση πως εργάζονταν περισσότεροι καλλιτέχνες σε ένα περιοδικό. Τη δεκαετία του ’50, όμως, αρχίζουν να πραγματοποιούνται μεταφράσεις, με συνέπεια το ελληνικό κοινό να γνωρίζει σταδιακά τα διεθνή βήματα του νέου αυτού καλλιτεχνικού είδους.
Το 1951, κάνει το ντεμπούτο της η θρυλική πλέον σειρά Κλασσικά Εικονογραφημένα, η οποία προκάλεσε κάποιες αντιδράσεις σε ένα μέρος του πνευματικού κόσμου της χώρας, διότι θεωρήθηκε πως αυτού του είδους η καλλιτεχνική αποτύπωση της λογοτεχνίας υποσκελίζει την παιδεία των νέων. Παρόλα αυτά, τα Κλασικά Εικονογραφημένα εξακολουθούν να κατέχουν μια ξεχωριστή θέση όχι μόνο στην έντυπη Ιστορία της Ελλάδας, αλλά και στις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων. Αυτή η σειρά προεκτάθηκε δημιουργικά αντλώντας μορφές από την Ιστορία και την ελληνική μυθολογία, τις οποίες σχεδίαζαν μεταξύ άλλων οι Γιώργος Βακαλό και ο Μποστ.
Στο Ψηφιακό Μουσείο Comics, λοιπόν, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί σε εκθέσεις και να εξερευνήσει μια ψηφιακή βιβλιοθήκη που ζωντανεύει μπροστά του. Ο ιστότοπος φιλοξενεί πλήθος εγχώριων και ξένων καλλιτεχνών και αφιερωμάτων, ενώ οι εμπνευστές αυτού του εγχειρήματος, Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου και Λήδα Τσενέ, και, φυσικά, η ομάδα τους είναι οι διοργανωτές του διεθνούς Φεστιβάλ comics, Comicdom Con Athens. Όπως, μάλιστα, οι ίδιοι αναφέρουν σε συνέντευξή τους, οραματίζονται να επεκτείνουν αυτή τη δράση τους μέσα από διαλογικές συνεργασίες με οργανισμούς που ασχολούνται με το animation. Η σύμπραξη αυτή, επομένως, αποτελεί μία ακόμα κατάθεση στην ανάπτυξη και την καλλιέργεια του ψηφιακού πολιτισμού στην Ελλάδα.
Μια πρωτότυπη προσπάθεια που διανθίζεται με ιστορικά άρθρα, καταλόγους εκδηλώσεων κι ένα ευρύ αρχείο που συστήνει στον επισκέπτη τον θαυμαστό κόσμο των comics και τη συνεισφορά του στον πολιτισμό. Μάλιστα, στα σχέδια των ιδρυτών βρίσκεται η πραγματοποίηση συνεντεύξεων, αλλά και η διοργάνωση σεμιναρίων για παιδιά και ενήλικες, αποδεικνύοντας τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα των comics και τον τρόπο συνεισφοράς τους στους σύγχρονους τρόπους διδασκαλίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ψηφιακό Μουσείο Comics, comicsmuseum.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Το πρώτο Ψηφιακό Μουσείο Comics είναι εδώ!, popaganda.gr, διαθέσιμο εδώ.
