Της Χρυσάνθης-Ίριδας Ανεμογιάννη,
24 ώρες κάθε μέρα· αρκετά λίγες, θα έλεγα εγώ. Κάποιοι μπορεί να μην συμφωνούσαν, λογικό. Δεκτό. Σεβαστό. Σε κάθε ώρα έχουμε 60 λεπτά. Λίγα και αυτά, αν κάνεις κάτι που πραγματικά σου αρέσει. Άλλες φορές, βέβαια, φαίνονται και αυτά σαν ώρες. Αφού, λοιπόν, όπως λένε, επίσης, κάποιοι άλλοι, ο χρόνος είναι χρήμα, σε αυτόν που μας δίνεται μπορούμε να κάνουμε αρκετά ή και πολλά πράγματα. Προφανώς και σε κάποια από αυτά θα χρειαστεί να έρθουμε σε επαφή με άλλους, να υπάρξει κάποια αλληλεπίδραση. Μην πούμε και στα περισσότερα από αυτά που κάνουμε.
Είναι λογικό, λοιπόν, σε αυτόν τον χρόνο, όλες μας οι ασχολίες να μην έχουν επιτυχία και, αντίστοιχα, και οι αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους να μην έχουν πάει καλά. Μια τέλεια κατάσταση για να μας προκαλέσει εκνευρισμό και όχι μόνο, άλλες φορές και στρες και θυμό και λύπη. Μια λογική και υγιής αντίδραση σε αυτό θα ήταν η εκτόνωση.
Υπάρχουν φορές, βέβαια, που το κάθε άτομο δεν μπορεί να διαχειριστεί την ένταση, το άγχος, τα ατομικά προβληματικά στοιχεία και μπαίνει σε θέση άμυνας. Αυτόματα μεταθέτει και προβάλλει τα συναισθήματα αυτά στους άλλους. «Αναζήτηση αποδιοπομπαίου τράγου». Ο στόχος είναι πλέον η κάθαρση. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την επιλογή κάποιου άλλου ή, γενικότερα, κάποιας κοινωνικής ομάδας, η οποία θα αναλάβει όλο το βάρος της ψυχολογικής δυσφορίας. Ουσιαστικά, αναζητούνται ένοχοι.
Με αυτόν τον τρόπο, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, καλύπτουμε δύο βασικές μας ανάγκες. Βασικότερη είναι η ελαχιστοποίηση της αίσθησης ενοχής για την ευθύνη που έχουμε έναντι ενός αρνητικού αποτελέσματος. Και επίσης, η διατήρηση μια θετικής εικόνας για τον εαυτό μας, προκειμένου να νομίζουμε πως έχουμε τον έλεγχο.
Ο αποδιοπομπαίος τράγος γίνεται με αυτόν τον τρόπο το «δοχείο» της απογοήτευσής μας. Έτσι, πιστεύουμε πως τα πράγματα δεν πάνε καλά, επειδή φταίει κάποιος άλλος. Η παρηγορητική αυτή αίσθηση δημιουργεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης, αυτο-αποτελεσματικότητας και επιβεβαίωσης. Θα ήταν καλύτερο να μπορούμε, αρχικά, να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας. Το πού επιρρίπτουμε ευθύνες έρχεται στη συνέχεια. Μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα τη φορά και, έτσι, ίσως φτιάξουν κάπως τα πράγματα και για εμάς και για τους άλλους.