Της Μαρίας Χαραλαμπίδου,
Το Ιράν και η Βενεζουέλα υπέγραψαν, στις 11 Ιουνίου 2022, έναν 20ετή «οδικό χάρτη» συνεργασίας (cooperation road map) κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Προέδρου Nicolás Maduro στην Τεχεράνη και της συνάντησής του με τον Ιρανό ομόλογό του, Ebrahim Raisi. Οι δύο πλούσιες σε πετρέλαιο χώρες, που έχουν υποστεί βαρύτατες κυρώσεις από τις ΗΠΑ, συμφώνησαν να ενισχύσουν τις διμερείς τους σχέσεις.
Στη διάσκεψη που ακολούθησε της συνάντησής τους, οι δύο Πρόεδροι επιβεβαίωσαν τη διμερή τους συνεργασία σε στρατηγικό επίπεδο και συμφώνησαν ότι μπορεί να προωθηθεί σε τομείς, όπως το εμπόριο η ενέργεια, η επιστήμη, η τεχνολογία, η γεωργία και ο τουρισμός. Ο «οδικός χάρτης συνεργασίας» υπεγράφη από τους Υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, παρουσία των Προέδρων τους. Οι δύο αντιπροσωπείες συζήτησαν τις λεπτομέρειες του σχεδίου συνεργασίας, με τους ηγέτες να εστιάζουν σε ζητήματα οικονομικής συνεργασίας ως αντίβαρο στις οικονομικές κυρώσεις που υφίστανται αμφότερες. Ο Raisi δήλωσε πως η χώρα του πάντα ανέπτυσσε συνεργατικές σχέσεις με ανεξάρτητα κράτη που αντιστέκονται και δεν υποκύπτουν σε απειλές και κυρώσεις των ιμπεριαλιστών, όπως έπραξε και πράττει η Βενεζουέλα υπό τον Maduro. Υπογράμμισε πως και το Ιράν, με τη σειρά του, κατάφερε να επιβιώσει από τις επονείδιστες πολιτικές που εφάρμοσε εναντίον του η Ουάσινγκτον, γεγονός πως αποδεικνύει τον κοινό αγώνα των δύο χωρών ενάντια στην αμερικανική ιμπεριαλιστική καταπίεση.
Στη συνέχεια, ο Maduro και η αντιπροσωπεία του συναντήθηκαν με τον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν, Ayatollah Ali Khamenei. Ο Khamenei, όπως και ο Raisi, επαίνεσε την ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών και την κοινή προσπάθεια για αναχαίτιση της πίεσης και του υβριδικού πολέμου των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ χαιρέτισε και την υποστήριξη της Βενεζουέλας προς την Παλαιστίνη.
Ο Maduro, από την πλευρά του, επεσήμανε την αντίσταση που πρόβαλλε η Βενεζουέλα ενάντια στις κυρώσεις και στον ιμπεριαλισμό από το 2017 και υπογράμμισε πως η συνεργασία με το Ιράν θα αποδειχθεί ωφέλιμη για τη χώρα του, που θα έχει την ευκαιρία να αναπτύξει τομείς, όπως η επιστήμη και η τεχνολογία. Επαίνεσε, επίσης, τα «επιτεύγματα» του Ιράν στον αγροτικό τομέα, εν μέσω ιστορικών ξηρασιών, χαιρετίζοντας την επικείμενη συνεργασία και σε αυτόν τον τομέα.
Η συνεργασία στην πετρελαϊκή βιομηχανία δεν θα μπορούσε, φυσικά, να απουσιάζει από τον εν λόγω οδικό χάρτη. Ήδη, από το 2020, το Ιράν έχει βοηθήσει στην επισκευή διυλιστηρίων στη Βενεζουέλα που υπέφεραν για δεκαετίες εξαιτίας της κακοδιαχείρισης, των χαμηλών επενδύσεων και των κυρώσεων που τους επιβάλλονταν. Οι δύο χώρες υπέγραψαν, επίσης, πέρυσι μια συμφωνία ανταλλαγής πετρελαίου, με την οποία το Ιράν προμήθευε τη Βενεζουέλα σε βαρύ αργό πετρέλαιο, ώστε να τη βοηθήσει να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου και να αποφύγει τις κρίσεις καυσίμων που βίωνε τα τελευταία χρόνια.
Μιλώντας από την Τεχεράνη στο Al Jazeera, ο Hamed Mousavi, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, επεσήμανε πως στόχος των δύο Προέδρων ήταν να προβάλλουν προς το κοινό μια εικόνα «αντίστασης στην αμερικανική ηγεμονία». Συμπληρώνοντας, υπογράμμισε πως η εν λόγω στρατηγική συνεργασία θα μπορούσε να είναι επιτυχής με την προϋπόθεση συμμετοχής και άλλων, μεγαλύτερων χωρών σε αυτή, όπως η Κίνα και η Ρωσία. Βέβαια, η συνάντηση των αντιπροσωπειών Ιράν και Βενεζουέλας επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας, η οποία κατά τον Mousavi θα είναι ωφέλιμη για την οικονομική ανάπτυξη των δύο χωρών, παρά το γεγονός ότι παραμένουν υπό αυστηρότατες αμερικανικές κυρώσεις.
Από την πλευρά του, προς ενίσχυση των εξωτερικών του σχέσεων, το Ιράν υπέγραψε πέρυσι μια 25ετή συμφωνία συνεργασίας με την Κίνα, που τέθηκε σε ισχύ φέτος και από την οποία προσδοκά να αποκομίσει πολλαπλά οφέλη. Διαπραγματεύεται, επίσης, την ανανέωση 20ετούς συμφωνίας συνεργασίας με τη Ρωσία, η οποία συζητήθηκε κατά το ταξίδι του Raisi στη Μόσχα τον Ιανουάριο.
Καθίσταται σαφές, από τα παραπάνω, ότι βασική πτυχή της εξωτερικής πολιτικής του Ιράν είναι η διαμόρφωση πολυετών συμφωνιών συνεργασίας με χώρες που αντιστέκονται σθεναρά στην πολιτική ηγεμονίας των Ηνωμένων Πολιτειών και με τις οποίες αντλεί κοινά συμφέροντα. Μία εξ αυτών είναι η Βενεζουέλα, με την οποία εκτός από την «αγάπη» τους για τις πετρελαϊκές δραστηριότητες, μοιράζονται την ανάγκη ανάπτυξης των οικονομιών τους, οι οποίες ταλανίζονται από την εχθρική αμερικανική πολιτική. Η διμερής τους συνεργασία έχει αναπτυχθεί σε ποικίλους τομείς, ιδίως τα τελευταία χρόνια, και λειτουργεί ως αντίβαρο στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς των Η.Π.Α., ενισχύοντας τον ρόλο τους στη διεθνή πολιτική σκηνή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Iran, Venezuela to sign 20-year cooperation accord, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Under U.S. sanctions, Iran and Venezuela sign 20-year cooperation plan, Reuters, διαθέσιμο εδώ
-
Iran, Venezuela sign 20-year cooperation plan during Maduro visit, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
