Του Ανδρέα Παρασκευόπουλου,
Η ετήσια «Διαδικασία Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης» (“South Εast Europe Cooperation Process – SEECP”) έλαβε χώρα στη Θεσσαλονίκη στις 10 Ιουνίου. Πρόεδρος της κρίσιμης –για ποικίλους παράγοντες– αυτής συνόδου ήταν ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Μέσω αυτής της σύσκεψης, η χώρα μας απέδειξε για ακόμη μια φορά ότι αποτελεί σταθερό και καίριο παράγοντα της περιοχής, γεγονός που αναδεικνύει τον ηγετικό της ρόλο. Ο Πρωθυπουργός υποδέχτηκε όλους τους ηγέτες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, εκτός από τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον Υφυπουργό Εξωτερικών, Φαρούκ Καϊμακτσί. Στη Σύνοδο παρέστη, επίσης, και ο Γερμανός Καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, με τον οποίο δείπνησε και συνομίλησε ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Ακόμη, η σημασία της Συνόδου, η οποία είχε κατά κύριο λόγο ευρωπαϊκή αύρα, αποτυπώνεται και από το γεγονός ότι σε αυτήν συμμετείχε ως υψηλός προσκεκλημένος και παρατηρητής ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Εν συνεχεία, στόχοι της Συνόδου της “SEECP” αποτελούν: η ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας και περιφερειακής συνεργασίας, όπως και η κατάλληλη προετοιμασία για την ενσωμάτωση των μελών της στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, μέσω της στενής συνεργασίας στους τομείς κράτους δικαίου, ασφάλειας και οικονομίας. Αξίζει να αναφερθεί πως συνυπογράφηκε από τους παρευρισκόμενους ένα σχέδιο, μία διακήρυξη ουσιαστικά, η οποία περιλαμβάνει τους προαναφερθέντες στόχους.
Αρχικά, τέθηκε αρκετά ψηλά στην ατζέντα η ευρωπαϊκή ένταξη των Βαλκανικών κρατών. Αποτελεί γεγονός ότι ορισμένοι ηγέτες εξέφρασαν παρασκηνιακά τη δυσαρέσκειά τους για το «πάγωμα» που επικρατεί στη σχετική ευρωπαϊκή ενσωμάτωση, λόγω του Πολέμου στην Ουκρανία. Οι ίδιοι έχουν την πεποίθηση ότι παραγκωνίστηκαν λόγω της επιθυμίας της Ε.Ε να προσηλωθεί στο ενεργό μέτωπο της Ανατολικής Ευρώπης. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός διαβεβαίωσε στη σχετική ομιλία του ότι στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε θα θέσει το αίτημα της Ελλάδας να έχει ολοκληρωθεί η διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια έως 2033. Μέσω της αυτής της κίνησης του Πρωθυπουργού, η Ελλάδα αναδεικνύεται για ακόμη μια φορά ως μια αξιόπιστη εγγυήτρια δύναμη της Ευρωπαϊκής προοπτικής των Βαλκανίων.
Θεωρείται από πολλούς πως η ενσωμάτωση των Βαλκανικών κρατών θα επιφέρει ειρήνη και καλή γειτονία, εξαιρετικά θεμελιώδεις αξίες, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τη δύσκολη περίπτωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, αλλά και τον επικίνδυνο αναθεωρητισμό της Ρωσίας και της Τουρκίας. Επιπλέον, η ενσωμάτωση των χωρών αυτών αναμένεται να εξομαλύνει εν μέρει το οικονομικό και κοινωνικό χάσμα που επικρατεί ανάμεσα στα Βαλκανικά και Ευρωπαϊκά κράτη. Μετέπειτα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός αναφέρθηκε ορθώς στην ομιλία του, χωρίς να ονοματίσει την Τουρκία, στην έντονη προκλητικότητα της γειτονικής χώρας, ενώπιον του Σαρλ Μισέλ και των άλλων Βαλκάνιων ομολόγων του.
Μια άλλη σημαντική προτεραιότητα της διακήρυξης ήταν η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, ως «αντίποινα» στην εισβολή στην Ουκρανία. Η χώρα μας πρωταγωνιστεί και στο συγκεκριμένο ζήτημα, καθώς δύναται να προμηθεύει, ως ενεργειακός κόμβος, με φυσικό αέριο και πετρέλαιο όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Επίσης, η Ελλάδα θα αποκομίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη και νέες θέσεις εργασίας, ενώ, παράλληλα, θα έχει τη δυνατότητα να ασκεί κατάλληλες πιέσεις σε τυχόν ζητήματα που απειλούν την ειρήνη και ευημερία στην περιοχή. Γι’ αυτόν τον λόγο, και δεδομένης της γεωστρατηγικής της θέσης, η χώρα μας θα πρέπει να συσφίξει ακόμα περισσότερο τις σχέσεις με τις Αραβικές και Δυτικοευρωπαϊκές χώρες, προκειμένου να εξασφαλίσει τις απαραίτητες πρώτες ύλες και τεχνογνωσία που αυτές διαθέτουν αντιστοίχως. Επιπλέον, στη διακήρυξη συμπεριλήφθη ψηλά και η «στροφή» στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μια εξίσου σημαντική παράμετρος για την αειφόρα ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.
Με την οκτασέλιδη διακήρυξη της Θεσσαλονίκης έκλεισε η Σύνοδος Κορυφής, την προεδρία της οποίας είχε φέτος η Ελλάδα. Εκείνο που αξίζει να τονιστεί είναι ότι πέρα από τα ακανθώδη ζητήματα που περιλαμβάνει το εν λόγω κείμενο, βρίσκει σύμφωνους όλους τους παρευρισκόμενους, γεγονός που δείχνει τη δυνατότητα κοινής συμπόρευσης των ηγετών της «ειδικής περίπτωσης», που αποτελεί η Νοτιοανατολική Ευρώπη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σύνοδος Θεσσαλονίκης: Κλίμα συμφωνίας στην Κοινή Δήλωση, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Σε εξέλιξη η Σύνοδος για τη Συνεργασία στη ΝΑ Ευρώπη στη Θεσσαλονίκη, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η μελαγχολία των Βαλκανίων στη βροχερή Θεσσαλονίκη μιας Συνόδου Κορυφής, voria.gr, διαθέσιμο εδώ