Της Βασιλείας Καλάργαλη,
Η ενσυναίσθηση· μία λέξη άγνωστη για μερικούς από εμάς, ένας στόχος η κατάκτηση αυτής από άλλους. Ενσυναίσθηση είναι ουσιαστικά η πλήρης κατανόηση των αισθημάτων και των συναισθημάτων. Είναι η ικανότητα του να κατανοείς τι νιώθουν οι άλλοι άνθρωποι, να βλέπεις τις καταστάσεις από τη δική τους οπτική γωνία και να φαντάζεσαι τον εαυτό σου στη θέση τους.
Στην πραγματικότητα, το 98% των ανθρώπων έχει την ικανότητα να συναισθάνεται τους άλλους. Η ενσυναίσθηση λοιπόν, εντοπίζεται στο ανθρώπινο είδος ως γενετική προδιάθεση, αλλά μπορεί να ακμάσει ή να παρακμάσει κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Εξαίρεση αποτελούν οι ναρκισσιστές, οι κοινωνιοπαθείς και οι ψυχοπαθείς. Παρόλο που η πλειοψηφία των ανθρώπων κατέχει την ικανότητα αυτή, είναι γεγονός ότι οι άνθρωποι δυσκολεύονται αρκετά στην εφαρμογή της.
Ιδιαίτερα στην κοινωνία του σήμερα που οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα στην κατανόηση των ίδιων τους των συναισθημάτων ή είναι βαθιά βουτηγμένοι στα δικά τους προβλήματα, φαντάζει σχεδόν ακατόρθωτο για αυτούς να συναισθανθούν, ακόμη και να ασχοληθούν με τα προβλήματα των γύρω τους. Συνήθως τα άτομα που έχουν έντονη την ενσυναίσθηση, εκπαιδεύονται ήδη από την παιδική τους ηλικία. Η ενσυναίσθηση αποτελεί μέρος της εκπαίδευσης και είναι γνωστή ως «συναισθηματική νοημοσύνη». Μαθαίνοντας στα παιδιά ήδη από νεαρή ηλικία να κατανοούν πώς αισθάνονται οι άλλοι άνθρωποι, θέτεις τις βάσεις για ευαισθητοποιημένους ενήλικες. Παρόλο που, όπως προαναφέρθηκε, είναι πιο εύκολο για τους ανθρώπους να αρχίσουν να χτίζουν την ενσυναίσθησή τους στην παιδική ηλικία, είναι εφικτό και για τους ενήλικες να ενισχύσουν την αρετή τους αυτή.
Ωστόσο, συχνά η έννοια της ενσυναίσθησης συγχέεται με την έννοια της συμπόνιας, αν και αυτές οι δύο έννοιες επιμέρους διαφέρουν. Η συμπόνια περιορίζεται σε επιφανειακό επίπεδο. Το άτομο ενδιαφέρεται για το πρόβλημα του συνανθρώπου του, χωρίς το πρόβλημα αυτό να τον επηρεάζει. Το άτομο θα προσπαθήσει να συμβουλέψει τον άνθρωπο που έχει απέναντί του και αντιμετωπίζει το πρόβλημα, αλλά θα δώσει συμβουλές και απαντήσεις βασιζόμενες στη δική του οπτική γωνία και τα δικά του συναισθήματα, με μία δόση κριτικής.
Αντίθετα, ένα άτομο το οποίο έχει αναπτύξει την ενσυναίθησή του, δεν βλέπει το πρόβλημα σαν ξένο, αλλά σαν δικό του. Νιώθει την θλίψη, τον πόνο και την ανησυχία. Δεν μένει στην επιφάνεια του προβλήματος, δεν κρίνει, αλλά, αντίθετα, ακούει με προσοχή, έτσι ώστε να προσφέρει βοήθεια, ακόμα και αν τα πιστεύω του έρχονται σε κόντρα. Κανείς θα μπορούσε να αναρωτηθεί γιατί είναι η ενσυναίσθηση τόσο σημαντική αρετή και γιατί οι άνθρωποι οφείλουμε να αφιερώσουμε κομμάτι της ζωής μας στην κατάκτηση αυτής.
Κάθε υγιής σχέση απαιτεί φροντίδα και κατανόηση. Μία σχέση, είτε αυτή είναι φιλική είτε ρομαντική, όταν στερείται την κατανόηση, είναι δεδομένο ότι πολύ σύντομα θα καταρρεύσει. Είναι εξαιρετικά σημαντικό στις ανθρώπινες σχέσεις να λαμβάνονται υπόψιν τα συναισθήματα και των δύο ανθρώπων. Η έννοια αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει παράγοντα για τη βελτίωση των ανθρώπινων σχέσεων και για την επιστροφή της ανθρωπιάς στην κοινωνία αυτή, που τόσο που τείνει να εξαφανιστεί.
Το να είναι κανείς πλήρως συνδεδεμένος με τα συναισθήματα των συνανθρώπων του δεν είναι κάτι εύκολο και απαιτεί πολύ προσπάθεια, ίσως για πολλούς φαντάζει και ως ουτοπία, αλλά είναι η αρχή για πολλά καλά στον κόσμο αυτό.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What is empathy, verywellmind.com, διαθέσιμο εδώ
- EMPATHY: WHAT IT IS, WHY IT MATTERS, AND HOW YOU CAN IMPROVE, mastersincommunications.org, διαθέσιμο εδώ
- Understanding the difference between sympathy and empathy, Shonna Waters, skillsyouneed.com, διαθέσιμο εδώ
