Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής ολοκληρώθηκε στις 22 του τρέχοντος μηνός και κρίνεται σε γενικές γραμμές επιτυχημένο. Η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι αποτέλεσε ακόμα έναν σημαντικό σταθμό στην ανοδική πορεία του κόμματος, η οποία ξεκίνησε από τις εκλογές ανάδειξης νέας ηγεσίας τον περασμένο Δεκέμβριο και συνεχίστηκε με τις διαδικασίες εκλογής νέων τοπικών οργάνων, καθώς και συνέδρων στις αρχές Μαΐου. Η παρουσία όλων των εν ζωή πρώην Προέδρων του ΠΑΣΟΚ, ιστορικών προσωπικοτήτων και γνωστών στελεχών, που την προηγούμενη δεκαετία είχαν αποστασιοποιηθεί από το Κίνημα, εξέπεμψε μήνυμα ενότητας και συστράτευσης για πρώτη φορά εδώ και αρκετά χρόνια. Την ίδια στιγμή, η αλλαγή γενιάς που εν πολλοίς παρατηρήθηκε σε όλη την πυραμίδα του κόμματος, μεταφράστηκε από αρκετούς ως δείγμα ανανέωσης.
Αναμφίβολα, μεγάλος νικητής και αυτής της διαδικασίας είναι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης. Αφού κέρδισε τις εκλογές ανάδειξης Προέδρου, εν συνεχεία κατάφερε να ελέγξει τα περιφερειακά όργανα του Κινήματος, καθώς και το σώμα των αντιπροσώπων του Συνεδρίου. Πλέον, ελέγχει και την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή, με αποτέλεσμα να έχει λυμένα τα χέρια του στο εσωκομματικό πεδίο. Τέτοιο βαθμό αυτοδυναμίας εντός των κομματικών τειχών δεν είχαν διανοηθεί ούτε η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά ούτε ο προκάτοχός της, Ευάγγελος Βενιζέλος. Ο Ανδρουλάκης, λοιπόν, έχει όλες τις προϋποθέσεις για να δώσει το προσωπικό του στίγμα στο ΠΑΣΟΚ και να επιχειρήσει να το επαναφέρει στη φυσική του θέση, αυτή του ενός εκ των δύο πόλων κυβερνητικής εξουσίας.
Πέραν του γενικότερου πανηγυρικού κλίματος και της διάχυτης εφορίας στις τάξεις του ΠΑΣΟΚ, δεν μπορούμε να μη σταθούμε και σε ορισμένα γεγονότα που πιστοποιούν πως κάποιες διαχρονικές αγκυλώσεις συνεχίζουν να υφίστανται. Αγκυλώσεις που συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και ναρκοθετούν τη νέα του πορεία. Προέκυψε μια Κεντρική Επιτροπή – μαμούθ, αποτελούμενη από 301 μέλη, από όλη την Ελλάδα. Είναι πασιφανές ότι ένα όργανο αυτών των χαρακτηριστικών αποκλείεται να είναι λειτουργικό. Οι φορές που θα συνεδριάσει θα είναι εκ των πραγμάτων λιγοστές. Οι συνεδριάσεις που θα πραγματοποιηθούν θα είναι μαραθώνιες, περισσότερο για ποσοτικούς παρά για ουσιαστικούς λόγους. Από δύο λεπτά να τοποθετηθεί το κάθε μέλος του οργάνου και οι συνεδριάσεις του θα υπερβούν το δεκάωρο… Πώς θα παράξει ουσιαστική επιλογή αυτό το κορυφαίο κομματικό όργανο; Πώς θα ελέγξει την ηγεσία;
Προβληματικός είναι, επίσης, και ο τρόπος συγκρότησής του: καταρχάς, δούλεψαν και πάλι οι μηχανισμοί μέσω των σκληρών «γραμμών». Δεν έχει σημασία η πολιτική συγκρότηση, η πορεία και η εν γένει προσωπικότητα κάποιου, αλλά το σε ποια εσωκομματική ομάδα ανήκει. Αν δεν μπεις σε «γραμμή», δεν έχεις σοβαρές πιθανότητες εκλογής σε κάποιο όργανο. Αυτή είναι η πραγματικότητα που ισχύει σε όλα τα κόμματα, βέβαια. Έτσι, πολλοί αξιόλογοι και αυτόφωτοι άνθρωποι, με αγώνες, θυσίες, έργο απέτυχαν να εκλεγούν, για να καταλάβουν τη θέση τους άτομα που ως μοναδικό τους προσόν έχουν την τυφλή υπακοή στον εκάστοτε παράγοντα.
Επίσης, για ακόμη μία φορά, εσωτερικές εκλογές διεξήχθησαν με το σύστημα των ποσοστώσεων. Ποσοστώσεις για τις γυναίκες, ποσοστώσεις για τους νέους, ποσοστώσεις για τις λοιπές συνιστώσες του πάλαι ποτέ ΚΙΝΑΛ. Πρόκειται για μία ξεκάθαρα αντιδημοκρατική μέθοδο που αποδεικνύει το μέγεθος τις υποκρισίας διαφόρων παραγόντων του πολιτικού συστήματος γενικότερα. Στο όνομα της ισότητας των φύλων, υποτιμάται βάναυσα το γυναικείο σε επίπεδο συμβολισμών και ουσίας και αδικείται κατάφορα το ανδρικό. Αν μία γυναίκα επιθυμεί να πολιτευθεί, δεν έχει παρά να το πράξει και μέσα από την αρχή της πλειοψηφίας να διεκδικήσει την εκλογή της. Μπορεί σε μία χρονική συγκυρία να υπάρχουν περισσότερες διαθέσιμες και άξιες γυναίκες από ό,τι άνδρες για να στελεχώσουν ένα όργανο. Μπορεί σε κάποια άλλη, οι άντρες αντιστοίχως να υπερτερούν. Από πού κι ως πού προάγει την ισότητα η υποχρεωτική συμμετοχή γυναικών; Είναι σαν να τους λέει το κόμμα, το πολιτικό σύστημα, το κράτος «δεν μπορείς να βγεις μόνη σου, γι’ αυτό σου κάνω το χατίρι να σε επιβάλλω εγώ». Υπάρχει, άραγε, κάτι πιο υποτιμητικό;
Αυτός δεν είναι ένας τρόπος de facto αναγνώρισης και διαιώνισης των ανισοτήτων, δεδομένου ότι οι γυναίκες δεν έχουν κάποιον λόγο να παλέψουν για να πείσουν με την προσωπικότητα και τις πολιτικές τους θέσεις το εκλογικό σώμα, όταν είναι βέβαιο ότι θα εκλεγούν με ελάχιστους σταυρούς συγκριτικά με τους άντρες. Οι τελευταίοι «τιμωρούνται» στο όνομα ενός στρεβλωμένου φεμινισμού. Αντιμετωπίζονται ως «εχθροί» των γυναικών, οι οποίοι μπορεί να απολαμβάνουν της εμπιστοσύνης περισσότερων εκλογέων, όμως, πρέπει να «κοπούν» μόνο και μόνο επειδή γεννήθηκαν άντρες. Έχουμε δει κατά καιρούς τραγελαφικά περιστατικά να εκτυλίσσονται λόγω των ποσοστώσεων: από γιαγιάδες 90 ετών να κατέρχονται ως υποψήφιες, προκειμένου να γίνει δεκτός ένας αυτοδιοικητικός συνδυασμός από το Πρωτοδικείο, έως κομματικά όργανα, στα οποία συμμετέχουν «φαντάσματα», τα οποία ουδείς έχει δει, μόνο και μόνο διότι το όνομά τους είναι θηλυκού γένους.
Το ίδιο ισχύει και για τους νέους, με όλο το πολιτικό σύστημα να διακατέχεται από μια γλοιώδη «νεολαγνεία», αντιμετωπίζοντας τις έννοιες της πολιτικής ανανέωσης, της φρεσκάδας των ιδεών, της προόδου αποκλειστικά με ηλικιακά κριτήρια. Λες και το έτος γεννήσεως κρίνει την πολιτική αξία κάποιου. Το γελοίο της υπόθεσης είναι ότι οι φεμινίστριες και νέοι, που θεωρητικά χαρακτηρίζονται από ριζοσπαστισμό, απολαμβάνουν όλα τα ανωτέρω και θυσιάζουν κατά τα άλλα απαράβατες και ιερές αρχές για ένα πολιτικό αξίωμα. Το ίδιο ισχύει και για την «ετσιθελική» παρουσία των διαφόρων εκτός ΠΑΣΟΚ συνιστωσών στα όργανα του κόμματος. Τη στιγμή που ο κόσμος της παράταξης τους απορρίπτει, αυτοί καταλαμβάνουν θέσεις εις βάρος στελεχών που αποτελούν την επιλογή πολλών περισσοτέρων εκλογέων. Με τον τρόπο αυτό, επιβεβαιωνόμαστε βεβαίως όσοι υποστηρίζαμε εδώ και χρόνια, από όταν ξεκινούσαν οι πρώτες προσπάθειες δημιουργίας συμμαχικών σχημάτων στον χώρο της λεγομένης Κεντροαριστεράς, ότι το ΠΑΣΟΚ δίνει γη και ύδωρ σε πολιτικούς γυρολόγους μηδενικής κοινωνικής αναφοράς. Πάντως, διάφοροι που χαρακτήριζαν το ΠΑΣΟΚ τοξικό τα προηγούμενα χρόνια και διαμαρτύρονταν αν στο φόντο μιας εκδήλωσης είχε πέσει λίγο παραπάνω πράσινο, μια χαρά δέχτηκαν τον Πράσινο Ήλιο να βρίσκεται παντού στον χώρο του Συνεδρίου…
Εν πάση περιπτώσει, το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ πήγε καλά. Είναι στο χέρι του Ν. Ανδρουλάκη να εκμεταλλευτεί τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί και να την εξελίξει. Είναι, επίσης, στο χέρι του, τώρα που δεν έχει κάποιο εσωκομματικό πρόβλημα, να κάνει γνήσιες, ριζοσπαστικές τομές κόντρα στην πολιτική ορθότητα. Θα το τολμήσει; Μακάρι…
