Της Κωνσταντίνας Μουμτζή,
Οι ταινίες και οι σειρές με ζόμπι είναι πολλές, όπως και αυτές με βρικόλακες. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η τέχνη μιμείται τη ζωή (για ακόμα μια φορά). Όσο απίθανο και αν φαίνεται, υπάρχει ένα σύνδρομο, το Σύνδρομο Κοτάρ, το οποίο είναι γνωστό και ως «Σύνδρομο των ζωντανών νεκρών» στη μη επιστημονική ορολογία.
Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο θεωρεί ότι είναι νεκρό ή ότι έχει χάσει όλο το αίμα του ή τα όργανά του. Κατά μία έννοια, αντιλαμβάνεται τον εαυτό του σαν κάτι που δεν υπάρχει, αλλά πρακτικά έχει επίγνωση του εαυτού του. Είναι μία πολύ σπάνια, αλλά αρκετά σοβαρή, ψυχική ασθένεια. Η πρώτη καταγραφή της έγινε το 1981 από τον Γάλλο νευρολόγο Jules Cotard για μια περίπτωση μίας γυναίκας που πίστευε ότι έχουν σαπίσει τα όργανά της. Είχε σταματήσει, ακόμα, να τρέφεται γιατί θεωρούσε ότι δεν υπάρχει λόγος. Πίστευε πως η ύπαρξή της είχε κολλήσει κάπου ανάμεσα στον ουρανό και την κόλαση. Επομένως, συχνή αιτία θανάτου είναι η ασιτία.
Το συγκεκριμένο παραλήρημα μπορεί να πάρει διαφορετική υπόσταση, ανάλογα την κάθε περίπτωση. Πέρα από το να θεωρεί ότι είναι νεκρός ή ότι έχει χάσει τα όργανά του κάποιος, μπορεί να νομίζει ότι είναι αθάνατος, ότι αποσυντίθεται ως σύνολο ή ως μέρη. Η αίσθηση της αθανασίας οφείλεται στο γεγονός ότι θεωρούν ότι είναι ήδη νεκροί. Πιστεύεται ότι η αιτία για αυτό βρίσκεται στο μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, καθώς το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στην πρόσληψη και επεξεργασία των πληροφοριών από το περιβάλλον, αλλά στη μετέπειτα συναισθηματική αντίδραση.
Επίσης, θα μπορούσε το συγκεκριμένο σύνδρομο να φανεί ως σύμπτωμα άλλων παθήσεων, όπως της άνοιας, της επιληψίας, της ημικρανίας και του εγκεφαλικού, δηλαδή γεγονότα που μπορεί να επηρεάσουν γενικά την εγκεφαλική λειτουργία του ατόμου. Συνήθως, η ηλικία εμφάνισης είναι τα 50 χρόνια, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά και εφήβους. Στους τελευταίους, θα υπάρχει και συννοσηρότηρα με διπολική διαταραχή. Όσον αφορά το φύλο, συνήθως πρόκειται για γυναίκες.
Αναφορικά με τα συμπτώματα, φαίνεται ότι στην αρχή υπάρχει αίσθημα άγχους και σιγά σιγά, στη συνέχεια, ξεκινά η άρνηση της ύπαρξης εσωτερικών οργάνων. Όσο αυξάνεται η άρνηση του εαυτού τους, φαίνεται ότι δεν χρησιμοποιούν τις προσωπικές αντωνυμίες «εγώ», αλλά «αυτό» ή κάποιο άλλο ουδέτερο χαρακτηρισμό. Επιπρόσθετα, οι πιθανότητες για απόπειρα αυτοκτονίας είναι πολύ υψηλές, εφόσον όλα έχουν χάσει το νόημά τους, διέπονται δηλαδή αυτά τα άτομα από μηδενισμό.
Το σύνδρομο Κοτάρ, παρά το γεγονός ότι δεν εμφανίζεται συχνά, μπορεί να θεραπευτεί όταν χρειαστεί. Η ενδεδειγμένη διαδικασία περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή ευρέως φάσματος, ανάλογα με την κατηγορία της διαταραχής.
Φαίνεται ότι τα άτομα με σύνδρομο Κοτάρ είχαν ή έχουν διαγεγνωσμένη κατάθλιψη, άγχος, σχιζοφρένεια ή έκαναν χρήση ουσιών. Για αυτόν τον λόγο, στη φαρμακευτική αγωγή συνήθως υπάρχουν τα αγχολυτικά ή τα αντικαταθλιπτικά ως επιλογές. Επίσης, ως τρόπος προτείνεται και η ηλεκτροσπασμοθεραπεία, δηλαδή η θεραπεία με ηλεκτροσόκ.
Συνοψίζοντας, αναγνωρίζουμε ότι πρόκειται για μία πολύ σοβαρή κατάσταση. Το άτομο αρνείται την ίδια του την ύπαρξη, αποσύρεται από τον περίγυρο, σταματάει να ασχολείται με οποιαδήποτε βιολογική ανάγκη και το αποτέλεσμα είναι ο πραγματικός θάνατος, αν δεν υπάρξει η κατάλληλη και αναγκαία παρέμβαση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What Is Cotard’s Syndrome (Walking Corpse Syndrome)?, webmd.com. Διαθέσιμο εδώ
- Cotard Delusion and Walking Corpse Syndrome, healthline.com. Διαθέσιμο εδώ
