Της Άννας Τσεκάνι,
Μέσα από την πάροδο των χρόνων, των γενεών και των αιώνων, διακρίνονται και αναδύονται ορισμένες προσωπικότητες, οι οποίες καταφέρνουν να ξεχωρίσουν μέσα στον όχλο, να αφήσουν το προσωπικό τους αποτύπωμα και να τοποθετήσουν το λιθαράκι τους, έτσι ώστε η κοινωνία, όχι μόνον να εξελιχθεί αλλά να καταφέρουν όλοι οι άνθρωποι να έχουν το δικαίωμα να εκφράζονται και να ψηφίζουν.
Ορισμένες φορές, είναι δύσκολο έως και ακατόρθωτο να συνειδητοποιήσει ο ανθρώπινος νους ότι η κοινωνία και ο κόσμος στο σύνολό του δεν χτίστηκε εν μέσω μιας νυκτής, αλλά χρειάστηκαν χρόνια αγώνων, υπομονής, επιμονής και αμφισβήτησης και υπήρξε πλήθος ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους για να μπορούμε εμείς να απολαμβάνουμε, ίσως ακόμα και να «μαγαρίζουμε», τα κεκτημένα των κόπων τους.
Κατά πόσο, όμως, είναι εύκολο να είσαι πρωτοπόρος και να προσπαθείς να αλλάξεις τα μέχρι πρότινος δεδομένα της εποχής· μίας εποχής που συχνά αμφισβητείται η ίδια ύπαρξη της δημοκρατίας, αναδύονται και εγκαθιδρύονται δικτατορικά καθεστώτα και στα οποία η ελευθερία του λόγου είναι προτέρημα λίγων ανθρώπων; Μάλλον είναι αρκετά πιο δύσκολο από όσο μπορεί κανείς να φανταστεί.
Ωστόσο, ακόμη και στους πιο άστατους καιρούς, υπάρχουν οι άνθρωποι οι οποίοι δεν προσπαθούν μόνο να επιβιώσουν, προσπαθούν παράλληλα να συνεισφέρουν στο κοινό καλό και στη βελτίωση της κοινωνίας. Οι σουφραζέτες, θα έλεγε κανείς, πως άνηκαν σε αυτήν την κατηγορία ανθρώπων.
Μέσα από τον κοινό αγώνα, οι σουφραζέτες κατάφεραν να θεσπίσουν δικαίωμα ψήφου των γυναικών, σε μια εποχή που η συμμετοχή τους στα πολιτικά δρώμενα ήταν ανύπαρκτη και με τις γυναίκες να έχουν στο σύνολο λίγα έως και ανύπαρκτα δικαιώματα. Λαμβάνοντας υπόψιν πως οι γυναίκες διεκδικούσαν το δικαίωμα ψήφου ήδη μισό αιώνα περίπου μέχρι το 1900, η κατοχύρωση του δικαιώματος αποτελεί μεγάλο κατόρθωμα από τις σουφραζέτες.
Ο αγώνας των σουφραζετών ήταν μια πραγματική επανάσταση από έναν στρατό γυναικών που είχε ως μόνα όπλα τους τσάντες και καπέλα και με κεντρικό σύνθημα: «Καλύτερα επαναστάτριες, παρά σκλάβες». Ο αγώνας αυτός κατάφερε να εμπνεύσει εκατομμύρια γυναίκες μέχρι και σήμερα, να ταρακουνήσει την κοινωνία της εποχής, αν και έφερε σωρούς αντιδράσεων και χλευασμών τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τα μέσα ενημέρωσης της εποχής.
Ο όρος «σουφραζέτες» προέρχεται από τη λέξη ”suffragist” και δηλώνει τον υποστηρικτή του “suffrage”, τον υποστηρικτή δηλαδή του δικαιώματος ψήφου, και χρησιμοποιήθηκε σαφώς υποτιμητικά για τα μέλη του κινήματος από την εφημερίδα Daily Mail.
Η στάση, ωστόσο, και της κυβέρνησης δεν θα έλεγε κανείς πως ήταν άκρως υποστηρικτική και βοηθητική. Η απάντηση της κυβέρνησης στις πρώτες διαδηλώσεις των γυναικών αυτών ήρθε μέσα από την απελευθέρωση ποντικών κατά τη διάρκεια των πορειών και με την υποχρεωτική σίτιση των απεργών πείνας μέσα από ειδικούς σωλήνες. Ήταν μια απροκάλυπτη ένδειξη αποδοκιμασμού προς εκείνες τις γυναίκες, οι οποίες έδειξαν αναπάντεχο δυναμισμό και πυγμή αψηφώντας τα εμπόδια και τα προβλήματα.
Πόσο εύκολο είναι, ωστόσο, να είσαι πρωτοπόρος και να προσπαθείς να χαράξεις έναν διαφορετικό δρόμο, παρά το κατεστημένο και τις αποδεδειγμένες νόρμες; Ορισμένοι άνθρωποι εμπνεύστηκαν από την οικογένειά τους, ίσως και να πείσμωσαν από αυτήν, καθώς επιθυμούσαν κάτι διαφορετικό από αυτούς, κάτι το οποίο δεν συμβαδίζει με την εποχή, αν και ήταν κάτι που δεν το επιθυμούσαν οι ίδιοι. Η «κατάρα» του να έχει γεννηθεί κορίτσι σε εκείνη την εποχή στοίχειωνε τόσο τις οικογένειες όσο και τις ίδιες και τις πριμοδότησε με το μικρόβιο του να θέλουν να πετύχουν το αναπάντεχο, το διαφορετικό, το κάτι καλύτερο για το μέλλον όλων των γυναικών και της ανθρωπότητας.
Πιθανώς κανείς να μην έδειξε σε εκείνες τις γυναίκες το φωτεινό και ριζοσπαστικό δρόμο προς τη χειραφέτηση, ωστόσο, πολλές τον δημιούργησαν και τον περπάτησαν μόνες τους, άλλοτε με διακριτικό τρόπο και άλλοτε με ανυποχώρητο και αποφασιστικό τρόπο. Κανένας δεν γεννιέται πρωτοπόρος· ή μάλλον, όλοι είμαστε πρωτοπόροι: άλλοι εκμεταλλεύονται αυτήν τη δυνατότητα και άλλοι από επιλογή μένουν προσκολλημένοι στα ήδη κεκτημένα. Εσύ επιλέγεις σε ποια κατηγορία θα ανήκεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 100 χρόνια πριν οι Σουφραζέτες άλλαζαν τον κόσμο, freesunday.gr, διαθέσιμο εδώ
- Σουφραζέτες: Αντιφεμινισμός σε ξένες γελοιογραφίες εποχής, haniotika-nea.gr, διαθέσιμο εδώ
- Οι γυναίκες που σημάδεψαν την εποχή μας, Η εφημερίδα των συντακτών