Της Μαρίας Κόλλια,
Την χειρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία της φαίνεται να βιώνει η Σρι Λάνκα με ελλείψεις σε βασικά είδη όπως ο ρουχισμός και το φαγητό, εκτόξευση των τιμών στα ύψη και διακοπές ρεύματος σε μεγάλη μερίδα του μόνιμου πληθυσμού της. Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης σε αυτήν τη νησιωτική χώρα νοτιοανατολικά της Ινδίας έχουν οδηγήσει σε διαμαρτυρίες του πληθυσμού της κυρίως στο κέντρο της χώρας αλλά και αλλού, παρόλο που η κυβέρνηση έχει κινητοποιηθεί σχετικά και ψάχνει λύση στο πρόβλημα αυτό, σημειώνοντας μάλιστα κάποια σημαντικά βήματα οικονομικής ενίσχυσης της χώρας.
Η οικονομική κρίση στην Σρι Λάνκα ξέσπασε ως μια παράπλευρη απώλεια της πανδημίας του Covid-19 και των αλλεπάληλων lockdowns που επιβλήθηκαν σε πολλές χώρες του κόσμου. Καθόσον πρόκειται για μια οικονομία, η άνθιση της οποίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τουρισμό, καθίσταται εύλογα αντιληπτό σε κάποιον οτι οι μεταφορές μέσω ξένου συναλλάγματος μειώθηκαν σημαντικά, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται έλλειμα στα αποθεματικά σε ξένο συνάλλαγμα. Σύμφωνα με άλλες απόψεις βέβαια, μέρος του προβλήματος βρίσκεται σε βομβιστικές επιθέσεις σε εκκλησίες τρία χρόνια πριν, που έσπειραν τον τρόμο στους τουρίστες και τους οδήγησαν στην απόφαση να προτιμήσουν άλλες χώρες.
Ειδικοί οικονομολόγοι που μελετούν την παρούσα κατάσταση όμως, αποδίδουν μεγάλο μέρος του μείζονος αυτού ζητήματος στην κακή διαχείριση των κυβερνητικών πλευρών. Για την ακρίβεια, θα μπορούσε κάποιος να διατεθεί πως ένα ντόμινο εσφαλμένων κυβερνητικών επιλογών οδήγησε στο αποτέλεσμα αυτό. Ήδη από το 2009, όταν και έληξε ο εμφύλιος πόλεμος που διήρκησε 30 χρόνια και είχε ως απόρροια την εμφάνιση σημαντικών οικονομικών προβλημάτων στη χώρα, η κυβερνητική απόφαση επίτασσε η οικονομία να στηριχθεί κατά κύριο λόγο στις εγχώριες αγορές και όχι στο εμπόριο με ξένες χώρες. Επιπλέον, χρηματοδοτήθηκαν κατασκευές μεγάλων υποδομών από την Κίνα –ενώ κάτι τέτοιο δεν κρινόταν απαραίτητο και είχε ως αποτέλεσμα η Σρι Λάνκα να έχει μεγάλο χρέος απέναντι σε μια από τις μεγαλύτερες οικονομικά ισχυρές χώρες του πλανήτη.
Το 2019, ο Πρόεδρος Rajapaksa αποφάσισε να προβεί σε μεγάλες φορολογικές ελαφρύνσεις –κάτι που συνεπάγεται μικρότερο διαθέσιμο ξένο συνάλλαγμα για την αγορά ξένου νομίσματος. Όταν στις αρχές του 2021 έγινε αντιληπτό το μεγάλο νομισματικό έλλειμμα, η κυβέρνηση επέβαλε την απαγόρευση των εισαγωγών σε χημικό λίπασμα στους αγρότες, συστήνοντας τη χρήση οργανικού λιπάσματος στη θέση αυτού. Δυστυχώς, αυτό το μέτρο δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα, αφού οδήγησε στην αποτυχία των καλλιεργειών και ως εκ τούτου, στην προμήθεια φαγητού από το εξωτερικό –κάτι που με τη σειρά του είχε ως απόρροια ακόμα μεγαλύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα η Σρι Λάνκα να πρέπει να αποπληρώσει ένα χρέος της τάξεως των 51 δισεκατομμυρίων δολαρίων εν συνόλω, εκ των οποίων τα 7 εκατομμύρια πρέπει να καταβάλλονται κάθε χρόνο. Τον Απρίλιο αποπειράθηκε να αποπληρώσει το ποσό των 78 εκατομμυρίων, σημειώνοντας (ακόμα μια) παταγώδη αποτυχία.
Παρόλα αυτά, φαίνεται να γίνονται σοβαρές προσπάθειες για βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στη χώρα. Αρχικά, δόθηκε έγκριση σε μια χρηματοδότηση που θα κυμανθεί μεταξύ 300 και 600 εκατομμυρίων δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα, έτσι ώστε να καλυφθούν ανάγκες των πολιτών σε ιατροφαρμακευτική αγωγή και περίθαλψη και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Επιπλέον, η Ινδία έχει συμφωνήσει να προσφέρει το ποσό των 500 εκατομμυριών δολαρίων στη γείτονα χώρα, ώστε η προαναφερθείσα να προμηθευτεί καύσιμα.
Ένα ακόμα μέτρο που υιοθετήθηκε στην προσπάθεια εξεύρεσης ξένου συναλλάγματος που δεν θεωρείται ιδιαίτερα συνηθισμένο είναι η πώληση βίζας μακράς διαρκείας σε ξένους με καταθέσεις άνω των 100.000 δολαρίων. Με αυτόν τον τρόπο, θα έχουν άδεια παραμονής και εργασίας στη Σρι Λάνκα για ένα χρονικό διάστημα των 10 ετών. Τα χρήματα αυτά θα κατατίθενται σε λογαριασμούς τοπικών τραπεζών και θα χρησιμοποιούνται για να καλυφθούν βασικές ανάγκες της χώρας, έως ότου ανακάμψει από τη βαθιά οικονομική κρίση στην οποία βυθίζεται. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση ενέκρινε την παροχή μιας βίζας με διάρκεια πέντε ετών σε οποιοδήποτε ξένο αγοράσει κάποιο ακίνητο στο νησί, με κόστος από 75.000 δολάρια και άνω.
Συνοψίζοντας, η νησιωτική περιοχή της Σρι Λάνκα βιώνει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση από τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου και έπειτα, εξαιτίας λανθασμένων κυβερνητικών επιλογών και συγκυριακών παραγόντων. Ωστόσο, κάποια βήματα προόδου έχουν σημειωθεί. Ας ελπίσουμε η κατάσταση να βελτιωθεί λίαν συντόμως, ώστε να μην υποφέρουν οι πολίτες της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sri Lanka to receive World Bank aid as economic crisis deepens, Al Jazeera News, διαθέσιμο εδώ
- Crisis-hit Sri Lanka to sell long-term ‘golden’ visas: Report, Αl Jazeera News, διαθέσιμο εδώ
-
Why are Sri Lankans protesting in the streets?, ΒΒC News, διαθέσιμο εδώ
