Της Πετρίνας Βουτσίνου,
Η ανάπτυξη μιας νέας τεχνολογίας έχει συνήθως ως αποτέλεσμα την «απώλεια» ορισμένων συνηθειών ή παλιότερων τεχνολογιών που πλέον αντικαθίσταται. Παραδείγματος χάρη, όταν οι άνθρωποι μπορούσαν να μιλούν στο τηλέφωνο και αργότερα να στέλνουν μηνύματα ο ένας στον άλλον, μειώθηκε η ανάγκη ανταλλαγής γραμμάτων. Πάντα λοιπόν, υπάρχουν αλλαγές και πάντα ελπίζουμε αυτές να είναι προς το καλύτερο, μα κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί κάτι τέτοιο.
Αντίστοιχα λοιπόν, με την ευρεία εξάπλωση και εξέλιξη των κινητών τηλεφώνων και την εμφάνιση των social media, ναι μεν έχουμε μία πιο εύκολη επικοινωνία και ταχύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες, αλλά ίσως (με την υπερβολική ή λάθος χρήση τους) να χάνεται η εγκυρότητα των πληροφοριών και η ουσιώδης επικοινωνία. Αυτά λοιπόν στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «απώλεια».
Αδιαμφισβήτητα, τα social media έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητας αρκετών ανθρώπων και είναι λογικό επόμενο να υπάρχουν κριτικές γύρω από αυτά, για να ξεκαθαριστεί το αν τελικά η εξέλιξη που επιφέρουν είναι προς το καλύτερο ή όχι. Είναι εμφανές πως έχουν βοηθήσει στην αποδοχή πολλών μειονοτήτων και έχουν δώσει αξία σε ζητήματα που υπό άλλες συνθήκες θα πέρναγαν απαρατήρητα.
Το γεγονός πως ένας άνθρωπος μπορεί τόσο εύκολα να έχει πρόσβαση στο τι συμβαίνει σε (σχεδόν) κάθε άκρη του κόσμου, και να ακούσει την πλευρά ατόμων που έχουν ζήσει τόσο διαφορετικές καταστάσεις από αυτόν, ενισχύει στη διεύρυνση των οριζόντων του και στη μετέπειτα αποδοχή και κατανόηση καταστάσεων και ανθρώπων. Ωφελούν λοιπόν σίγουρα και στο να σπάνε τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις. Επίσης, μπορούν να ενώσουν τους ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα έτσι ώστε ο καθένας να αισθάνεται μέλος μιας ομάδας και να βρίσκει αποδοχή και κατανόηση. Παρόλα αυτά όμως, όπως συμβαίνει και σε κάθε περίπτωση, τα social media έχουν και αρνητικά.
Μπορούμε εύκολα να παρατηρήσουμε πως όλα τα προβλήματα ξεκινούν με τον εθισμό. Ο οποίος είναι πιο συνήθης σε ηλικιακές ομάδες όπου έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει από την περίοδο της εμφάνισης των social media και μετά. Είναι άτομα που δεν γνωρίζουν κάποια άλλη πραγματικότητα πριν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα εθισμένα λοιπόν άτομα, τοποθετούν τα social media στο επίκεντρο της ζωής τους με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι επιβλαβή για την ψυχική τους υγεία. Εάν θεωρείς πως η ζωή σου περιορίζεται μόνο μέσα από μια οθόνη, τότε χάνεις την πραγματικότητα και αυτά που έχουν σημασία όπως οι ανθρώπινοι δεσμοί.
Παράλληλα, ένα ακόμη ζήτημα που μπορεί να εμφανιστεί είναι όταν το άτομο συγκρίνει τον εαυτό του και τη ζωή του με αυτή που παρουσιάζει κάποιος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή η «χωρίς ατέλειες ζωή» που προβάλλεται δεν είναι πραγματική και αν κάποιος δεν μπορεί να το ξεχωρίσει, βρίσκεται σε μία κατάσταση κατά την οποία φτάνει στο σημείο να μην τον γεμίζει η καθημερινότητά του και να έχει παράλογες απαιτήσεις από αυτή. Επίσης, μπορεί το άτομο να νιώθει πως χάνει την προσωπικότητά του ή ότι δεν εκμεταλλεύεται τη ζωή στο έπακρο καθώς σπαταλά τον χρόνο του σε ένα είδος διασκέδασης που δεν τον καλύπτει και είναι αρκετά δύσκολο να το αφήσει λόγο του εθισμού.
Δεν υπάρχει λοιπόν μία ξεκάθαρη απάντηση για το αν κάνουν περισσότερο κακό από όσο καλό προκαλούν, καθώς όλα αυτά είναι υποκειμενικά και διαμορφώνονται ανάλογα με το άτομο και την ορθή ή όχι χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σχεδόν κάθε άνθρωπος ανεξαρτήτως ηλικίας μπορεί να πέσει θύμα εθισμού και να διαχειριστεί με τρόπο εσφαλμένο τα social media. Είναι αρκετά δύσκολο να έχει κανείς την απαίτηση από κάποιον να απέχει εντελώς από αυτά μα είναι εφικτό να μετριαστεί ο χρόνος που ξοδεύουμε εκεί ώστε να αποκομίζουμε μόνο τα θετικά που έχουν να μας προσφέρουν. Το μόνο σίγουρο είναι πως πρέπει να υπάρχει ένα μέτρο ώστε να μπορούμε να διαχειριστούμε τις «απώλειες». Δεν χρειάζεται δηλαδή να τα διώξουμε τελείως από τη ζωή μας για να πετύχουμε να ζούμε καλά.
