Του Παναγιώτη Σκόντζου,
Από τον Ιανουάριο του 2021, η Προεδρία, και το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών (συγκεκριμένα η 117η περίοδός του), βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Δημοκρατικών. Το 2020 ήταν μια χρονιά η οποία επανέφερε τους Δημοκρατικούς ξανά στον Λευκό Οίκο, με τον πρώην Αντιπρόεδρο Joe Biden να ορκίζεται 46ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, στις 20 Ιανουαρίου 2021.
Επίσης, στις 6 Ιανουαρίου 2021 την ίδια ώρα που έξω από το Καπιτώλιο στην Ουάσινγκτον εξελίσσονταν μία από τις πιο σκοτεινές και αποτρόπαιες πράξεις που στιγμάτισαν αρνητικά τη νεότερη πολιτική ιστορία και το γόητρο της αμερικανικής δημοκρατίας (σσ. Εισβολή στο Καπιτώλιο), οι Δημοκρατικοί αποκόμιζαν δύο σημαντικότατες γι’ αυτούς εκλογικές νίκες, με τους Jon Ossoff και Raphael Warnock να κερδίζουν τους μέχρι τότε εν ενεργεία Ρεπουμπλικανούς Γερουσιαστές David Perdue και Kelly Loeffler στις επαναληπτικές εκλογές, σε μία πρώην «κόκκινη» και νυν αμφιταλαντευόμενη πολιτεία του Βαθέος Νότου, την Τζόρτζια, δίνοντας έτσι την πλειοψηφία της Γερουσίας πίσω στους Δημοκρατικούς, ύστερα από 6 χρόνια. Επιπλέον, οι Δημοκρατικοί της Βουλής των Αντιπροσώπων παρόλο που υπέστησαν μια μικρή συρρίκνωση στην πλειοψηφία του κατάφεραν να διατηρήσουν τον έλεγχο του σώματος, με την Nancy Pelosi να ορκίζεται εκ νέου Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Η κοινή αίσθηση για επαναφορά της ομαλότητας στο πολιτικό σκηνικό που υπήρχε κατά τις αρχές της νέας Προεδρίας του Joe Biden, ύστερα από τη λήξη της αμφιλεγόμενης προεδρίας του Donald Trump, (του οποίου οι επίμονοι και αστήρικτοι ισχυρισμοί περί νοθείας στις εκλογές του 2020 προκάλεσαν πρακτικά τα γεγονότα στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου), προδήλωνε ότι το κόμμα του πρώην Προέδρου θα εισερχόταν σε μία ιδιαίτερα δυσμενή δημοσκοπικά και πολιτικά θέση, η οποία δεν θα επέτρεπε ουσιαστικά στους Ρεπουμπλικανούς να σημειώνουν σημαντικές εκλογικές νίκες, ιδίως σε περιοχές όπου οι Δημοκρατικοί πρόσφατα είχαν επικρατήσει.
Όμως, με το πέρασμα του χρόνου, οι Αμερικανοί άρχισαν σταδιακά να αφήνουν πίσω τους τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου, και ο «μήνας του μέλιτος» για τον Joe Biden στην προεδρία είχε τελειώσει μάλλον ανεπιστρεπτί, και έτσι πλέον η δημοσκοπική φθορά άρχισε να διαφαίνεται. Οι υψηλοί πανδημικοί δείκτες, η άνοδος των τιμών, καθώς και η ακατάστατη και άτακτη αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, το καλοκαίρι του 2021, ήταν η αρχή για τα δύσκολα για τον Πρόεδρο και τους Δημοκρατικούς συνολικότερα.
Η παραπάνω παράγραφος επιβεβαιώθηκε τελικά, με δύο εκλογικά γεγονότα που συνέβησαν τον Νοέμβριο του 2021: πρώτον, οι εκλογές για τη θέση του Κυβερνήτη της Βιρτζίνια είχαν απρόσμενη τροπή, με τον Ρεπουμπλικανό επιχειρηματία Glenn Youngkin να σημειώνει νίκη ενάντια στον Δημοκρατικό πρώην κυβερνήτη της πολιτείας και πολιτικό του «κατεστημένου της Ουάσινγκτον», Terry McAuliffe, σε μία πολιτεία (τη Βιρτζίνια), η οποία τα τελευταία χρόνια καθίσταται ολοένα και περισσότερο φιλική για τους Δημοκρατικούς (ο Joe Biden, την είχε κερδίσει με διαφορά 10 ποσοστιαίων μονάδων το 2020). Δεύτερον, σε μια ακόμα πιο φιλική και σταθερή πολιτεία για τους Δημοκρατικούς, το Νιου Τζέρσεϊ, ο εν ενεργεία Δημοκρατικός κυβερνήτης Phil Murphy κατάφερε να επανεκλεγεί με οριακή διαφορά μόλις 3 μονάδων έναντι του Ρεπουμπλικανού ανθυποψήφιού του, όταν ένα χρόνο πριν ο Joe Biden είχε κερδίσει την πολιτεία το 2020, με διαφορά 16 μονάδων!
Στη συνέχεια, οι Δημοκρατικοί άρχισαν να αντιμετωπίζουν και άλλες δυσκολίες εσωτερικής φύσεως, κυρίως λόγω των οριακών πλειοψηφιών που έχουν στη Βουλή και τη Γερουσία (η δεύτερη βρίσκεται υπό καθεστώς ισοψηφίας «50-50», όμως η Δημοκρατική Αντιπρόεδρος Kamala Harris ως ex-officio Πρόεδρος της Γερουσίας μπορεί να δίνει καθοριστική ψήφο όταν ισοψηφεί ένα αποτέλεσμα, και να λειτουργεί ως πλειοψηφία υπέρ των Δημοκρατικών «51-50»), με αποτέλεσμα να κυριαρχεί ένα κλίμα εσωτερικής αντιπαλότητας μεταξύ της προοδευτικής και της μετριοπαθούς πτέρυγας, και τελικά η φιλόδοξη κυβερνητική ατζέντα του Λευκού Οίκου, να αποτυγχάνει να περάσει από το Κογκρέσο.
Σήμερα, ο πληθωρισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες, που καταγράφει ρεκόρ τεσσαρακονταετίας (8.5%), η ραγδαία άνοδος της τιμής των καυσίμων (συνεπεία και του πολέμου στην Ουκρανία), καθώς και η γενικότερη αίσθηση αβεβαιότητας, έχουν ως αποτέλεσμα την αποστροφή σημαντικού μέρους του εκλογικού σώματος, απέναντι στους χειρισμούς του Προέδρου Biden, ο οποίος αντιμετωπίζει πλέον ποσοστά δημοφιλίας αντίστοιχα με αυτά που είχε ο Ρεπουμπλικανός πρώην Πρόεδρος Trump την ίδια χρονική περίοδο της προεδρίας του.
Οι Ρεπουμπλικανοί σε εθνικό επίπεδο αρχίζουν και έχουν προβάδισμα στις σφυγμομετρήσεις και πλέον φλερτάρουν με την επανάκτηση του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων, καθώς και της Γερουσίας. Αμφότεροι οι ηγέτες των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο αισιοδοξούν ότι θα έχουν πλέον πίσω την πλειοψηφία των εδρών, με τη Βουλή των Αντιπροσώπων να θεωρείται ασφαλέστερη για να επικρατήσουν, και τη Γερουσία να θεωρείται αμφίρροπη. Πάντως, πιθανόν οι ενδιάμεσες εκλογές του 2022 να κατευθύνονται από «κόκκινα κύματα» (Red Waves), με τους Ρεπουμπλικανούς να ευνοούνται και από ιστορική άποψη.
Πράγματι, ιστορικά οι ενδιάμεσες εκλογές (δηλαδή οι εκλογές που πραγματοποιούνται στο μεσοδιάστημα της κάθε προεδρικής εκλογής), ύστερα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ιδιαίτερα κατά τα τελευταία χρόνια του 20ου αιώνα και σήμερα λόγω της κλιμακούμενης πολιτικής πόλωσης έχουν τάση να ευνοούν το κόμμα που δεν βρίσκεται στον Λευκό Οίκο. Για παράδειγμα, το κόμμα του Προέδρου έχει κατά μέσο όρο απώλειες 26 εδρών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, και 4 εδρών στη Γερουσία. Βεβαίως, από το 1978, έχουν υπάρξει φορές που αυτός ο κανόνας δεν έχει ισχύσει, και το κόμμα του Προέδρου έχει καταφέρει να κερδίσει έδρες στη Βουλή (1998, 2002), καθώς και έδρες στη Γερουσία (1982, 2002, 2018).
Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Kevin McCarthy, αντιμετωπίζεται από τα ΜΜΕ και γενικότερα από το πολιτικό σύστημα πλέον, ως εν αναμονή Πρόεδρος της Βουλής (House speaker) – τρίτος στην πολιτειακή τάξη αξιωματούχος των Ηνωμένων Πολιτειών (ύστερα από τον Πρόεδρο και την Αντιπρόεδρο), καθώς και ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Mitch McConnell, αισιοδοξεί ότι θα αναλάβει εκ νέου τη θέση του ηγέτη της πλειοψηφίας (Senate majority leader).
Εάν το σενάριο αυτό επιβεβαιωθεί και οι Ρεπουμπλικανοί καταφέρουν να επανακτήσουν τον έλεγχο και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου, ο Joe Biden αναμένεται να αντιμετωπίσει ιδιαίτερες δυσκολίες κατά το δεύτερο μισό της προεδρίας του (2023-2025), δεδομένου του πολιτικού κλίματος που επικρατεί εκ μέρους των Ρεπουμπλικανών για τον 80χρονο Δημοκρατικό Πρόεδρο.
Πάντως, παρόλα αυτά, οι Δημοκρατικοί φαίνεται ότι είχαν κάποια πλεονεκτήματα κατά την αναδιανομή των εδρών (Redistricting) για τη Βουλή των Αντιπροσώπων, τα οποία δίνουν κάποια «ανάσα» στην πιεσμένη θέση που βρίσκονται, και επίσης, ελπίζουν σε κάποια δημοσκοπική ανάκαμψη του Joe Biden, καθώς και σε υψηλή προσέλευση στις εκλογές της 8ης Νοεμβρίου (που λειτουργεί συνήθως υπέρ των Δημοκρατικών), έτσι ώστε να καταφέρουν να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας, ή και ακόμα και της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στη Γερουσία, οι έδρες που θεωρούνται ανταγωνιστικές και για τα δύο κόμματα, βρίσκονται πρωτίστως στην Πενσυλβάνια, την Τζόρτζια, την Αριζόνα, τη Νεβάδα, τη Βόρεια Καρολίνα, το Ουισκόνσιν, το Νιου Χάμσαϊρ, τη Φλόριντα, και δευτερευόντως, το Οχάιο, το Μιζούρι και την Άιοβα. Οι Ρεπουμπλικανοί χρειάζεται να ανατρέψουν μόλις μία έδρα για να κερδίσουν την πλειοψηφία της Γερουσίας. Στη Βουλή, θεωρείται ότι περίπου 40-50 από τις 435 συνολικά έδρες (~10%) είναι ανταγωνιστικές και πρακτικά αυτές αναμένεται να καθορίσουν την πλειοψηφία του ενός ή του άλλου κόμματος, στο επερχόμενο 118ο Κογκρέσο.
Συμπερασματικά λοιπόν: στις ενδιάμεσες εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στις 8 Νοεμβρίου 2022, θα κριθούν στην κάλπη το σύνολο των εδρών της Βουλής των Αντιπροσώπων (435), το ⅓ των εδρών στη Γερουσία (33/100), καθώς και 36 από τις 50 θέσεις κυβερνητών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Ρεπουμπλικανοί, μέχρι στιγμής από άποψη ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών, φαίνεται ότι έχουν ένα δημοσκοπικό προβάδισμα για να κερδίσουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων, μια καλή ευκαιρία – όμως όχι σίγουρη – να κερδίσουν πίσω την πλειοψηφία της Γερουσίας, καθώς και επίσης μια καλή ευκαιρία να αυξήσουν τον αριθμό Ρεπουμπλικανών κυβερνητών σε αμφίρροπες πολιτείες.
Η αισιοδοξία των Ρεπουμπλικανών για να αποκομίσουν εκλογικά πλεονεκτήματα τον Νοέμβριο φαίνεται να στηρίζεται σε βάσιμα δεδομένα, όμως, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την έκβαση που θα υπάρχει στο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό σκηνικό των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως επίσης, δεν μπορούμε να προβλέψουμε επακριβώς την πραγματική εκλογιμότητα πολλών αμφιλεγόμενων υποψηφίων που υποστηρίζει ο Ρεπουμπλικανός πρώην Πρόεδρος Donald Trump, καθώς μια δυνητική επανάκαμψη των μέχρι τώρα δυσμενών δημοσκοπικών στοιχείων για τον Πρόεδρο Joe Biden, του οποίου οι αποδόσεις έχουν σημαντικό αντίκτυπο για τη γενικότερη εικόνα του Δημοκρατικού Κόμματος στο εκλογικό σώμα.
Πάντως, τα αποτελέσματα, σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές δεν αναμένεται να είναι δραματικά υπέρ κάποιου κόμματος, και περιμένουμε εκ νέου μια στενή επικράτηση είτε των Ρεπουμπλικανών, είτε των Δημοκρατικών. Ωστόσο, οι Δημοκρατικοί έχουν ακόμα την ευκαιρία να διατηρήσουν τις πλειοψηφίες τους στο Κογκρέσο, εάν συσπειρωθούν, οργανωθούν και καταφέρουν να πραγματοποιήσουν ορισμένες νομοθετικές και επικοινωνιακές επιτυχίες, που αυτές, με τη σειρά τους, θα παρακινήσουν τους ψηφοφόρους τους να κινητοποιηθούν.
Σε αυτό το σκληρό πόκερ μεταξύ των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών, το οποίο θα κλιμακώνεται όσο θα πλησιάζει το φθινόπωρο, τα δεδομένα θα μας δείχνουν ότι οι εκλογές θα κριθούν πιθανότατα στο νήμα!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The GOP might retake Congress in the midterms. Then what?, The Week , Διαθέσιμο εδώ.
- How Republicans Plan To Win Back Control Of Congress In The 2022 Midterms, NPR, Διαθέσιμο εδώ.
- Why The President’s Party Almost Always Has A Bad Midterm, FiveThirtyEight, Διαθέσιμο εδώ.
- Democrats’ enthusiasm problems worsen ahead of midterms: The Note, ABC News, Διαθέσιμο εδώ.
- Reporter’s Notebook: 2022 midterms and the Republicans’ confidence, FOX News, Διαθέσιμο εδώ.
- U.S. Senate battlegrounds, 2022, Ballotpedia, Διαθέσιμο εδώ.
- U.S. House battlegrounds, 2022, Ballotpedia, Διαθέσιμο εδώ.
