Του Αλέξη Κωνσταντόπουλου,
Συνεχίζοντας σε σχέση με τη μαζική δολοφονία στο Ελ Πάσο, πιστεύω πως πρέπει να εξηγήσω τους λόγους για τους οποίους ασχολήθηκα με αυτήν και όχι με το αντίστοιχο περιστατικό στο Οχάιο, όπου ο Connor Stephen Betts σκότωσε 10 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 17.
Πρώτον, είναι ο αριθμός των θυμάτων. Στην περίπτωση του Ελ Πάσο αυξάνεται η τραγικότητα της επίθεσης, καθώς 22 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ στο Οχάιο 10. Η αριθμητική διαφορά δε μειώνει την τραγικότητα του δεύτερου περιστατικού, αλλά αυξάνει αυτήν του πρώτου. Δεύτερον, ενώ η τακτική ήταν ίδια, οι χαρακτήρες των δύο επιθέσεων διαφέρουν. Στην περίπτωση του Ελ Πάσο, τα κίνητρα φαίνεται να είναι κατά βάση πολιτικά – ιδεολογικά, σε συνδυασμό φυσικά με τον προβληματικό ψυχισμό του δράστη, ενώ στην περίπτωση του Οχάιο τα κίνητρα – που δεν έχουν εξακριβωθεί πλήρως – φαίνεται να είναι κυρίως προσωπικά και ψυχολογικά – συμπλεγματικά. Ο δολοφόνος του Οχάιο ήταν ένας μισάνθρωπος που κουβαλούσε τυφλή οργή για όλους τους ανθρώπους. Το 2012, μετά από καταγγελία συμμαθητών του, η αστυνομία εντόπισε λίστες με ονόματα συμμαθητών του, τους οποίους επιθυμούσε να σκοτώσει ή να βιάσει. Σε ό,τι αφορά την πολιτική του ατζέντα επικρατεί σύγχυση, αφού ισχυριζόταν πως ήταν αριστερός, ενώ ταυτόχρονα ασπαζόταν ιδέες υπέρ της οπλοκατοχής και αντιλήψεις υπέρ του μισογυνισμού, οι οποίες δε συνάδουν με αυτό το οποίο δήλωνε πως ήταν. Τρίτον, η αμερικανική κοινή γνώμη, δεδομένου πως ο Τραμπ εκλέχτηκε κυβερνήτης των Η.Π.Α., μιλώντας εναντίον των Μεξικάνων και σπέρνοντας τη «Μεξικανοφοβία», είναι πιο κοντά στις πολιτικές, ιδεολογικές και κοινωνικές αντιλήψεις του δράστη του Ελ Πάσο. Τέλος, κρίνω εαυτόν αναρμόδιο να σχολιάσω τον ψυχισμό του δολοφόνου του Οχάιο, αφού δεν έχω παρά ελάχιστες, βασικές γνώσεις σε θέματα ψυχολογίας. Πιστεύω πως μπορώ να προσεγγίσω καλύτερα το θέμα του Ελ Πάσο και τα αίτια αυτού, αφού δεν απαιτούν τόσες γνώσεις ψυχολογίας και τα αίτια είναι κατά βάση κοινωνικοπολιτικά.
Έχοντας προσεγγίσει με σχετικά ικανοποιητικό τρόπο το πρόβλημα της οπλοκατοχής που είναι το ένα σκέλος των αιτιών του Ελ Πάσο, προχωράμε στο ιδεολογικό κομμάτι. Στο κομμάτι αυτό, όπου ένας άνθρωπος ισχυρίζεται πως κινδυνεύει από ανθρώπους που διαφέρουν από αυτόν και γι’ αυτό το λόγο αποφασίζει να τους αιματοκυλήσει δίχως έλεος.
Αυτός που έριξε λάδι στη φωτιά του αντι – Μεξικανικού παραληρήματος ήταν ο Τραμπ. Ωστόσο, όποιος υποστηρίζει τον Τραμπ δεν είναι δολοφόνος (και αυτό το πιστεύω, παρά την εναντίωσή μου με οποιαδήποτε ιδέα προέρχεται από τη δεξιά και τον συντηρητισμό). Το περιστατικό στο Ελ Πάσο είναι η ακραία, ωμή και ανυπόφορη για την κοινωνία έκφραση αυτών των ιδεών. Οι ίδιες ιδέες που θέλουν να υψωθεί το τείχος στα σύνορα είναι αυτές που – σε πιο ακραία μορφή – οδήγησαν έναν «μανιακό» που ήθελε να «καθαρίσει» τη χώρα του, σκοτώνοντας αθώους γιατί ήταν Μεξικάνοι. Γιατί έτυχε να έχουν βρεθεί στη χώρα του, στη προσπάθειά τους για μια καλύτερη ζωή.
Οι πράξεις του εκτελεστή του Ελ Πάσο μπορεί να είχαν επηρεαστεί ξεκάθαρα από ρατσιστικές και ακροδεξιές αντιλήψεις, καθώς και από την πολιτική του Τραμπ, ο οποίος εκλέχθηκε ποτίζοντας το μίσος εναντίον φυλετικών και κοινωνικών μειονοτήτων, τις οποίες στοχοποιούσε και στοχοποιεί – πότε έμμεσα και πότε άμεσα – στο δημόσιο λόγο του. Ωστόσο, θα ήταν άδικο να ισχυριστούμε πως ο Τραμπ «φταίει» για την επίθεση. Μπορεί να μη φταίει για την επίθεση, όμως, σίγουρα φταίει που ιδέες σαν αυτές που οδήγησαν στην επίθεση, βρήκαν τρόπο να εκφραστούν και να ανθίσουν στην κοινή γνώμη μιας κοινωνίας η οποία αφού τον ψήφισε, σημαίνει πως ήδη βάδιζε στον λάθος δρόμο με ριζωμένες λάθος ιδέες στη συνείδησή της.
Όσο κενές νοήματος και αν είναι οι ρατσιστικές ιδέες και οι αντιλήψεις που μιλούν για «εισβολείς» και «καθαρά έθνη», από μόνες τους δεν είναι παρά απόψεις, ανίκανες να βλάψουν οποιονδήποτε. Αυτό που τις καθιστά επικίνδυνες είναι οι πράξεις όσων τις ασπάζονται. Οι απόψεις αυτές στοχοποιούν κοινωνικές ομάδες, οι οποίες με βάση παραλογισμούς που αποτελούν το ιδεολογικό υπόβαθρο των ρατσιστικών ιδεολογιών, φαίνονται να δημιουργούν προβλήματα. Στην πραγματικότητα, αυτές οι κοινωνικές ομάδες δεν είναι παρά ένα ακόμα σύνολο ανθρώπων που, όπως και οι υπόλοιποι, προσπαθούν να εξασφαλίσουν ένα καλό βιοτικό επίπεδο ή απλά να επιβιώσουν, ανάλογα με τις καταστάσεις.
Ας εστιάσουμε στις ρατσιστικές αντιλήψεις στις Η.Π.Α.. Το άτοπο με αυτές είναι το ότι δεν αναγνωρίζουν πως η ανάπτυξή τους έχει στηριχθεί στον κόπο και την εργασία μεταναστών, όπως οι Μεξικάνοι. Αυτό συμβαίνει γιατί οι άνθρωποι αυτοί, τους οποίους ορισμένοι θεωρούν κατώτερους, είναι ικανοί να κάνουν δουλειές που οι πολίτες των Η.Π.Α. δεν καταδέχονται να κάνουν. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στην Ελλάδα, όπου οι μετανάστες δέχονταν να κάνουν δουλειές τις οποίες οι Έλληνες δεν είχαν σε υπόληψη ή δεν ήθελαν να εργαστούν για λιγότερα χρήματα από τα συνηθισμένα. Εν κατακλείδι, δεν μπορούν κοινωνίες σαν αυτή των Η.Π.Α. να μιλούν για «εισβολείς», την ίδια στιγμή που το «αμερικανικό όνειρο» έχει πάρει σάρκα και οστά με τον κόπο Μεξικανών και άλλων μεταναστών.
Γεννήθηκε το 1999 στην Αθήνα. Είναι δευτεροετής φοιτητής στο τμήμα ιστορίας και φιλοσοφίας της επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα σπουδάζει και νομική στο γαλλικό Κολλέγιο id'EF. Έχει λάβει μέρος σε πλήθος ρητορικών αγώνων τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδος και στον ελεύθερο του χρόνο ασχολείται με τον αθλητισμό.
