Του Θάνου Κουλουβάκη,
Μέσα από διάφορες συζητήσεις με γνωστούς μου, έχω διαπιστώσει ότι πολλοί από αυτούς σπάνια πηγαίνουν στον κινηματογράφο. Αισθάνομαι ότι – με κάποιον περίεργο τρόπο – έχουν αποκλείσει αυτό τον τρόπο ψυχαγωγίας από το μυαλό τους, ή δεν τον αντιμετωπίζουν καθόλου ως τέτοιο. Αυτό πάντως έχει ως αποτέλεσμα να παρακολουθούν ταινίες – ως επί το πλείστον – στο σπίτι· ως εκ τούτου, ο κινηματογράφος έχει χάσει τον ρόλο του ο οποίος δεν περιορίζεται σαφώς μονάχα στα πλαίσια της προβολής μίας ταινίας.
Αυτό που περιγράφω παραπάνω σχετίζεται με το γεγονός ότι ο κινηματογράφος δεν είναι μονάχα ένα μέσο ψυχαγωγίας ή επιμόρφωσης· την ίδια στιγμή αποτελεί και έναν χώρο κοινωνικοποίησης όπου οι άνθρωποι μπορούν να βρεθούν και να περάσουν χρόνο μαζί ή – πολύ περισσότερο – έναν χώρο ανταλλαγής απόψεων. Προφανώς, αυτό συμβαίνει σε δεύτερο χρόνο, αλλά το ερέθισμα έρχεται σε επαφή με τα άτομα εντός της αίθουσας. Συνεπώς, εκεί ξεκινά η σκέψη και μετά έρχεται η συζήτηση πάνω στα διάφορα ερεθίσματα.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι και στο σπίτι όταν βλέπουμε μία ταινία, λαμβάνουμε ερεθίσματα –για να ακριβολογούμε τα ίδια ερεθίσματα· συνεπώς, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς τι διαφορετικό περιλαμβάνει η παρακολούθηση μιας ταινίας στον κινηματογράφο. Αρχικά, η επίσκεψη στον κινηματογράφο αποτελεί μία έξοδο κάτι το οποίο τα τελευταία χρόνια είχαμε στερηθεί σημαντικά. Για να βγούμε, λοιπόν, απαιτείται μία κάποια προετοιμασία η οποία ωστόσο έχει πολύ σημαντικό ρόλο, διότι αποτελεί κάτι σαν τελετουργία, που μας προετοιμάζει για να παρακολουθήσουμε την εκάστοτε ταινία. Δηλαδή, για να το θέσω απλά, μπαίνουμε σταδιακά στο mood.
Ορισμένες φορές, όταν βλέπετε ταινίες στο σπίτι, δεν έχετε νιώσει ότι χαζεύετε και χάνετε ορισμένα κομμάτια από την πλοκή; Λοιπόν, είναι ενδιαφέρον να προσπαθήσετε να θυμηθείτε αν στον κινηματογράφο σας έχει συμβεί ποτέ αυτό. Εμένα, προσωπικά, δεν μου έχει συμβεί ποτέ και μπορώ να το ερμηνεύσω. Στο σπίτι έχουμε μάθει το μυαλό να μην βρίσκεται σε εγρήγορση ως επί το πλείστον. Ακόμη και όταν εργαζόμαστε από το σπίτι, αυτό που αναφέρω συμβαίνει. Αν, δηλαδή, δεν μπούμε στη διαδικασία να βάλουμε το μυαλό μας σε μία κατάσταση εγρήγορσης, αυτό δύσκολα θα μπει σε αυτήν, εντός των πλαισίων του σπιτιού.
Συνεπώς, ο κινηματογράφος και σαν χώρος μας βοηθά να μπούμε σε ένα πλαίσιο συγκέντρωσης, προκειμένου να κατανοήσουμε τα νοήματα της εκάστοτε ταινίας. Συν τοις άλλοις, εμένα μου δίνει και την αίσθηση μίας συλλογικής δραστηριότητας, κάτι το οποίο βρίσκω ιδιαιτέρως ενδιαφέρον, καθότι μου κεντρίζει το ενδιαφέρον και με ιντριγκάρει το γεγονός ότι λαμβάνουμε ίδια ερεθίσματα στον ίδιο χωροχρόνο και προσπαθούμε να τα επεξεργαστούμε. Δηλαδή, παρ’ όλο που, φαινομενικά μέσα στην αίθουσα ο καθένας και η καθεμία από όλους μας είναι μόνος και μόνη, εν τέλει τα πράγματα δεν πάνε ακριβώς έτσι. Αντιθέτως, παρακολουθούμε κάτι κοινό το οποίο μας επηρεάζει, με διαφορετικό τρόπο τον καθένα, και μας δημιουργεί συναισθήματα και σκέψεις που ενδέχεται να είναι κοινά ή παρόμοια.
Σε κάθε περίπτωση, θεωρώ ότι ήταν αρκετά σημαντικό να ειπωθούν όλα αυτά που έχει να προσφέρει ο κινηματογράφος, διότι αισθάνομαι ότι, τα τελευταία χρόνια, έχει χάσει τον ρόλο του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Ο κινηματογράφος ως μορφή τέχνης. Πολιτισμός – Χάος και Τάξη», tetartopress.gr, διαθέσιμο εδώ.
- «Λίγα λόγια για τον κινηματογράφο», thegoodfilmers.com, διαθέσιμο εδώ.
