Της Ιωάννας Μπινιάρη,
Παγκόσμιος σάλος έχει προκληθεί τις τελευταίες μέρες μετά το περιστατικό που έλαβε χώρα στην τελετή απονομής των Όσκαρ 2022, όταν ο Will Smith γρονθοκόπησε τον κωμικό Chris Rock, έπειτα από ένα κακόγουστο αστείο που αφορούσε τη σύζυγό του, Jada Pinkett Smith. Χωρίς αμφιβολία, υπήρξε μια ιδιαίτερη και πρωτόγνωρη στιγμή στην ιστορία των Oscars, καθώς τόσο οι παρευρισκόμενοι όσο και οι τηλεθεατές σοκαρίστηκαν μόλις αντίκρισαν το εν λόγω βίαιο περιστατικό και αναρωτήθηκαν αν ήταν πράγματι αληθινό ή κάποιο (κακόγουστο) «στημένο» θεατρικό.
Για την ιστορία, o Chris Rock σχολίασε την Jada Pinkett Smith, η οποία αντιμετωπίζει πρόβλημα υγείας, συγκεκριμένα αλωπεκία, εξαιτίας του οποίου χάνει τα μαλλιά της, λέγοντας «Jada σ’αγαπώ, το G.I. Jane 2 σε περιμένει», αναφερόμενος στην ταινία των ‘90s που η Demi Moore είχε ξυρίσει το κεφάλι της. Νομίζω πως όλοι συμφωνούμε ότι πρόκειται για ένα αστείο ομολογουμένως κακό, καθώς το προσβλητικό «χιούμορ» για την εμφάνιση ενός ανθρώπου που μάλιστα πάσχει από προβλήματα υγείας μόνο διασκεδαστικό δεν είναι. Μάλιστα, είναι δείγμα έντονης κακοποιητικής συμπεριφοράς, που συντελεί στη δημιουργία κοινωνικών στερεοτύπων και «ενθαρρύνει» παρόμοιες ανήθικες και απαράδεκτες συμπεριφορές, γεγονός το οποίο δε δικαιολογείται στη σύγχρονη κοινωνία, όπου παρά τις διάφορες κοινωνικές προόδους που έχουν συντελεστεί, δυστυχώς περιστοιχιζόμαστε ακόμη από τη βία σε κάθε μορφή της.
Επίσης, τέτοιου είδους αστεία δείχνουν σε μεγάλο βαθμό την έλλειψη ευγένειας, ενσυναίσθησης και πολιτισμού απέναντι στον συνάνθρωπό μας που έχει ανάγκη από στήριξη και σεβασμό και όχι από υποτιμητικά και κακεντρεχή σχόλια. Πολλοί έσπευσαν να χαρακτηρίσουν και ως σεξιστικό το εν λόγω αστείο και όχι άδικα, αν αναλογιστεί κανείς ότι, εάν επρόκειτο για έναν άνδρα με ξυρισμένο κεφάλι, ίσως δεν είχε καν ειπωθεί. Πάντως, θα έλεγα ότι εν γένει, οι αρνητικοί σχολιασμοί σχετικά με την εμφάνιση ενός ατόμου που ωθούν στον κοινωνικό αποκλεισμό του μας αφορούν όλους και δεν κάνουν διακρίσεις με βάση το φύλο.
Αυτό που πρέπει κυρίως να αναλογιζόμαστε είναι τι παράδειγμα δίνουν αυτά τα σχόλια στα άτομα νεαρής ηλικίας που είναι ούτως ή άλλως επιρρεπής στον χλευασμό άλλων συνομηλίκων τους και όταν λαμβάνουν τέτοια ερεθίσματα, είτε από την τηλεόραση, είτε από τον περίγυρό τους, τότε πώς θα παύσουν αυτές οι συμπεριφορές και πώς θα γίνει κατανοητό ότι δεν είναι αποδεκτό αυτό το χιούμορ που προσβάλλει και πληγώνει το υποκείμενο που το υφίσταται; Ειδικά τα άτομα που εκτίθενται τόσο συχνά στα φώτα της δημοσιότητας, απολαμβάνουν την αναγνωρισιμότητα και ασκούν επιρροή στον έξω κόσμο έχουν μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για τα πρότυπα που δίνουν και αφού ο λόγος τους είναι δημόσιος, τότε πρέπει και εκείνοι μέσα από αυτόν να προωθούν την αγάπη, την αλληλεγγύη και την έμπρακτη αποδοχή της διαφορετικότητας.
Ωστόσο, μεγαλύτερη διχογνωμία έχει προξενήσει η βίαιη αντίδραση του Will Smith, καθώς ορισμένοι τείνουν να δικαιολογήσουν τη συμπεριφορά του, αφού αγαπημένο οικογενειακό του πρόσωπο έγινε δέκτης χλευαστικού χιουμοριστικού σχολίου. Στο σημείο αυτό, ας καταστεί επιτέλους σαφές ότι η άσκηση βίας σε όλες τις μορφές της είναι απαράδεκτη, «μολυσματική» για το κοινωνικό σύνολο και δεν δικαιολογείται.
Δε θα εμμείνω στις απόψεις για το ότι η αντίδραση του Will Smith είναι βγαλμένη από τη μάτσο κουλτούρα που υποκαθιστά τη γυναικεία αυτενέργεια, καθώς αν ήθελε να υπερασπιστεί έτσι, για παράδειγμα, το παιδί του, δε θα γινόταν λόγος περί τοξικής αρρενωπότητας και μη ανάγκης προστατών για τις γυναίκες. Ασφαλώς και οι γυναίκες δεν έχουν ανάγκες από προστάτες, αλλά δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε κάποιον που ενδεχομένως έχει πιεστεί πολύ από αυτήν την κατάσταση και ήθελε να υπερασπιστεί τη σύντροφό του.
Το πρόβλημα, εν προκειμένω, είναι το μέσο που επέλεξε ο διάσημος ηθοποιός για να την υπερασπιστεί, διότι με αυτόν τον τρόπο δίνεται το λανθασμένο και «καταστροφικό», θα έλεγα, μήνυμα ότι η βία μπορεί να συνδέεται με την αγάπη. Ενώ θα μπορούσε να δείξει ανωτερότητα και να ισοπεδώσει λεκτικά τον γνωστό κωμικό για το ατυχές του αστείο και να κερδίσει έτσι τη στήριξη όλου του κόσμου, η επιλογή του να αντιδράσει βίαια οδήγησε και στη δική του «καταδίκη», καθώς θα λέγαμε ότι μάλλον έχασε το δίκιο του. Σαφώς, βέβαια, και δε γνωρίζουμε την ψυχική οδύνη που ενδεχομένως υφίσταται ένας άνθρωπος, όταν ένα κοντινό του αγαπημένο πρόσωπο αντιμετωπίζει ένα θέμα υγείας και μάλιστα γίνεται αντικείμενο κακού αστεϊσμού για αυτό, ωστόσο αυτά τα «ξεσπάσματα» θα πρέπει να καταπνίγονται.
Πάντως, ποτέ δεν είναι αργά για να επιδείξει κανείς μεταμέλεια και να απολογηθεί για μια λανθασμένη συμπεριφορά του, κάτι το οποίο και έπραξε ο Will Smith μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram, όπου παραδέχθηκε ότι η βία σε όλες τις μορφές της είναι δηλητηριώδης και δε χωρά σε έναν κόσμο αγάπης και ευγένειας. Έστω και εκ των υστέρων, λοιπόν, βλέπουμε ότι η βία είναι καταδικαστέα ακόμα και από εκείνους που την άσκησαν και αναγνωρίζουν ότι έσφαλλαν, πράγμα το οποίο καθιστά σαφές ότι δεν μπορεί η βία να εξυψώνεται στην κορυφή των τρόπων υπεράσπισης των ατόμων που αγαπάμε. Τουναντίον, η κυριαρχία της καλοσύνης και της αγάπης μπορεί μονάχα να εξαλείψει επιτέλους την κάθε μορφής βίας που βλέπουμε συνεχώς γύρω μας.
Εν κατακλείδι, αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι ότι, τόσο η διακωμώδηση ενός προβλήματος υγείας και οι χλευασμοί αφορώντες την εμφάνιση, όσο και η αυτοδικία και μάλιστα με τη μορφή βίας, συνιστούν κατάπτυστες πρακτικές που «ξεπλένουν» όσους τείνουν να ενστερνίζονται και να υιοθετούν τέτοιες συνήθειες. Σε κάθε περίπτωση, δεν γίνεται άλλο στο «βωμό» της αγάπης να πραγματοποιούνται βίαια περιστατικά που με τη σειρά τους αναπαράγουν περισσότερες κακοποιητικές συμπεριφορές. Ας μην ταυτίζουμε, λοιπόν, άλλο τη βία με την αγάπη!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Oscars 2022: Απίστευτο! Ο Will Smith χαστούκισε τον Κρις Ροκ μετά από σχόλιο για τη σύζυγό του, [βίντεο], iefimerida.gr, διαθέσιμο εδώ
- Oscars 2022: Ο Will Smith ζήτησε δημόσια συγνώμη από τον Κρις Ροκ για το χαστούκι, iefimerida.gr, διαθέσιμο εδώ
