Της Κατερίνας Σακκούλα,
Από την οροσειρά των Άνδεων μέχρι τον Ατλαντικό Ωκεανό και καλύπτοντας το μεγαλύτερο τμήμα της Νοτίου Αργεντινής, εκτείνεται η γνωστή σε όλους Παταγονία. Η Παταγονία, η οποία καλύπτει ένα μεγάλο εύρος γεωγραφικών πλατών, χαρακτηρίζεται από ποικίλα, διαφορετικά κλίματα –από έρημο μέχρι στέπα. Πρόκειται για μία εξαιρετικά όμορφη περιοχή του πλανήτη, όπου, παρ’ όλα αυτά, μέχρι και σήμερα μετράει ελάχιστους κατοίκους.
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το πώς η περιοχή απέκτησε το όνομά της. Παρ’ όλα αυτά, οι επικρατέστερες εκδοχές είναι δύο. Η πρώτη αναφέρει πως το όνομα Παταγονία προέρχεται από τους Παταγόνες, δηλαδή τους Ινδιάνους Τεουέλτσες, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής, σύμφωνα με τους Ισπανούς εξερευνητές του 16ου αιώνα. Η δεύτερη –και παλιότερη– εκδοχή της ιστορίας είναι ότι το όνομα Παταγονία προέρχεται από τον όρο «παταγών», τον οποίο χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ο Μαγγελάνος, στην προσπάθεια του να περιγράψει τους ιθαγενείς της περιοχής κατά την εκστρατεία του. Το κοινό στοιχείο και τον δύο αφηγήσεων είναι ότι οι ιθαγενείς θεωρούνταν εξαιρετικά ψηλοί και γιγάντιοι –πάντα σε σύγκριση με τους Ισπανούς εξερευνητές της εποχής– και τα ονόματα που τους αποδίδονται αποτελούν μια προσπάθεια για να περιγραφεί το μέγεθός τους.
Η Παταγονία –ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος– διαθέτει από ιδιαίτερα πυκνή βλάστηση με δάση, μέχρι, οριακά, καθόλου βλάστηση. Παρά το γεγονός αυτό, η περιοχή φιλοξενεί μια ιδιαίτερα μεγάλη ποικιλία πανίδας, με μεγάλο εύρος πτηνών, ερπετών, αραχνοειδών, ψαριών και υδρόβιων θηλαστικών. Μάλιστα, η χερσόνησος Valdés αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομίας της UNESCO από το 1999, καθώς στα νερά της ζουν φάλαινες, θαλάσσιοι ελέφαντες, θαλάσσια λιοντάρια και άλλα.
Οι πρώτοι επίσημοι κάτοικοι της Παταγονίας –όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως– θεωρούνται οι Ινδιάνοι Τεουέλτσες. Εντούτοις, η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή χρονολογείται αρκετές χιλιάδες χρόνια πριν. Οι αρχαιολογικές εκσκαφές δείχνουν πως η περιοχή δεν έχει σταματήσει να φιλοξενεί ανθρώπους από το 10.000 π.κ.χ (προ κοινής χρονολογίας) και μετά. Παρόλο που εκείνη την εποχή η Παταγονία ήταν, κυρίως, καλυμμένη από παγετώνες, οι αρχαιολόγοι εντοπίζουν ανθρώπινη δραστηριότητα σε διάφορα σπήλαια της περιοχής, όπως τη Σπηλιά των Χεριών ή τη Σπηλιά του Μυλόδοντα.
Οι μετέπειτα ιθαγενείς της Παταγονίας, οι Ινδιάνοι Τεουέλτσες, και η ευρύτερη περιοχή της Παταγονίας γίνονται αργότερα γνωστοί στην Ευρώπη, κατά την εποχή των εξερευνήσεων, μέσω του Μαγγελάνου. Δυστυχώς, βέβαια, οι ιθαγενείς της Παταγονίας δεν έτυχαν διαφορετικής μεταχείρισης από τους Ευρωπαίους εξερευνητές, σε σχέση με τους ιθαγενείς της υπόλοιπης Αμερικανικής ηπείρου.
Σήμερα, οι κάτοικοι της Παταγονίας παραμένουν ελάχιστοι. Ζουν ιδιαίτερα μακριά ο ένας από τον άλλο, καθώς η περιοχή εξακολουθεί να είναι μία από τις πιο αραιοκατοικημένες του πλανήτη. Κύριες πηγές εισοδήματός τους είναι η κτηνοτροφία –με τους ιδιαίτερα γνωστούς Gaucho, μία μορφή καουμπόι στην περιοχή– και, πλέον, ο τουρισμός.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
