Του Χρήστου Παπαγεωργίου,
Την επόμενη Κυριακή αναμένεται να πραγματοποιηθεί η επίσκεψη του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα συναντηθεί, αρχικά, με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, και, ακολούθως, θα γευματίσει στην προεδρική κατοικία με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Kυβερνητικός Eκπρόσωπος και Yφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Γιάννης Οικονόμου, επιβεβαίωσε τις παραπάνω πληροφορίες, που μετέδιδαν ήδη φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης στη γείτονα χώρα, ανακοινώνοντας σε συνέντευξη τύπου ανταποκριτών το μεσημέρι της Τρίτης 8 Μαρτίου ότι ο Πρωθυπουργός «θα έχει γεύμα με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, κατόπιν προσκλήσεώς του». Ποιες, όμως, είναι οι προσδοκίες των δύο πλευρών, τι θα συζητηθεί στη συνάντηση των ηγετών, τι θα επιδιωχθεί, αλλά και πώς βλέπουν τα υπόλοιπα κόμματα και βουλευτές τη συνάντηση αυτή;
Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης άνοιξε το θέμα τόσο από το βήμα της Βουλής όσο και σε τηλεοπτική συνέντευξη, στέλνοντας το μήνυμα ότι θα πρέπει να συζητηθούν τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Έχει, επίσης, δηλώσει ότι είναι πάντα ανοικτός σε συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο, πόσο μάλλον υπό τις νέες συνθήκες που δημιούργησε η ρωσο-ουκρανική κρίση. Σε μια σειρά από ζητήματα, οι δυο χώρες αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις. «Προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν στη λογική του να λύσουμε προβλήματα και όχι να προσθέσουμε κι άλλα», συμπλήρωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα εκπροσωπήσει τις σταθερές θέσεις της Ελλάδας, οι οποίες εδράζονται πάντοτε στο διεθνές δίκαιο. Ο Γ. Οικονόμου τόνισε ότι «λογικές αναθεωρητισμού, από όπου κι αν προέρχονται, δε μπορεί να γίνονται ανεκτές από κανέναν».
Η πρόσκληση θεωρείται κίνηση μεγάλης σημασίας, λαμβάνοντας υπόψη πως μια διετία πριν ο Ρ.Τ Ερντογάν δήλωνε πως δεν επιθυμούσε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον Κ. Μητσοτάκη. Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε πως με την Τουρκία «συγκροτούμε τη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ», αλλά και πως δε θεωρεί ότι «θα έρθει ξαφνικά μια άνοιξη και θα έχουν ξεπεραστεί οι διαφορές». Πιστεύει, πάντως, πως τέτοιου είδους συναντήσεις έχουν τη δυνατότητα να διευκολύνουν την εκτόνωση ενός κλίματος έντασης που δεν έχει πυροδοτήσει η Ελλάδα.
Ο Πρωθυπουργός έδωσε έμφαση στη θετική ατζέντα που υπάρχει με την Τουρκία σήμερα – σε επίπεδο υφυπουργών – για την ανάπτυξη κοινής δράσης σε τομείς, όπως ο τουρισμός και το περιβάλλον, θέματα τα οποία θα τεθούν στο τραπέζι στη συνάντηση των δύο ηγετών. Θα αναλυθεί, φυσικά, και το φλέγον ζήτημα της κατάστασης στην Ουκρανία, όπως και το επίκαιρο θέμα της αύξησης των τιμών στην ενέργεια. «Η ρητορική του αναθεωρητισμού είναι εκτός διεθνούς κλίμακας», δήλωσε λακωνικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Αξίζει, εδώ, να γίνει μια μικρής εκτάσεως αναφορά στις προκλητικές δηλώσεις του εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» (AKP), Ομέρ Τσελίκ, όπως η «Γαλάζια Πατρίδα» και το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, τα οποία ανήγαγε σε θέματα που θα θέσει ο Τούρκος Πρόεδρος στον Κ. Μητσοτάκη, και που «οπωσδήποτε θα συζητηθούν», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε σε ερώτηση δημοσιογράφων.
Η αναγνώριση της ανεξαρτησίας των περιοχών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ από την πλευρά του Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς και η ακόλουθη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όχι μόνο συνιστά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αλλά και αλλάζει το διεθνές status quo, και δεδομένων των σχέσεων της Τουρκίας με τη Ρωσία, η οποία αποτελεί τον κύριο ενεργειακό προμηθευτή της Τουρκίας, θα πρέπει να διευθετηθούν ορισμένα σημαντικά ζητήματα. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί και στο ότι στον κατάλογο που συνέταξε η Ρωσία με τις χώρες που κατ’ εκείνη «προβαίνουν σε εχθρικές ενέργειες εναντίον της χώρας, των εταιρειών της και των πολιτών της», δεν έχει περιληφθεί η Τουρκία. Ας μην ξεχνάμε πως παρόλο που η Τουρκία είχε ζητήσει να σταματήσουν οι ρωσικές εχθροπραξίες, απείχε από την ψηφοφορία της 25ης Φεβρουαρίου για την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στα περισσότερα όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Άγκυρα προσφέρεται να μεσολαβήσει μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για την επίλυση της κρίσης με διπλωματικό τρόπο, επισημαίνοντας ότι δε θα εγκαταλείψει ούτε την Ουκρανία ούτε την Τουρκία.
Πώς, όμως, βλέπουν τα υπόλοιπα κόμματα και βουλευτές τη συνάντηση των ηγετών; Είναι θετικά προσκείμενοι ή επιφυλάσσονται σχετικά με το τί θα συζητηθεί και το πώς θα αντιμετωπιστεί από τις δυο πλευρές;
Ο καθηγητής Δημοσίων Σχέσεων στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρης Καιρίδης, σε συνέντευξή του στις 7 Μαρτίου θύμισε ότι και μετά την κρίση στο Αφγανιστάν το καλοκαίρι, είχαν έρθει σε επαφή οι δύο ηγέτες, καθώς και ότι δεν υπάρχει το σενάριο της υποχώρησης από την ελληνική πλευρά. Επεσήμανε, πάντως, ότι δε θα πρέπει να έχουμε μεγάλες προσδοκίες από τη συνάντηση. Σε τηλεοπτική εκπομπή, μάλιστα, την ίδια ημέρα, ο Δημήτρης Καιρίδης δήλωσε ότι βλέπει θετικά το τετ-α-τετ Μητσοτάκη και Ερντογάν.
Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και σύμβουλος Εξωτερικής Πολιτικής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Κινήματος Αλλαγής-ΠΑΣΟΚ, Σωτήρης Σέρμπος, πρόσκειται θετικά στην επικείμενη συνάντηση των δύο ηγετών, αλλά με κάποιες επιφυλάξεις, καθώς θεωρεί ότι η συνάντηση θα πρέπει να διεξαχθεί με συμπεφωνημένη ατζέντα. «Το να ακούμε για “Γαλάζια Πατρίδα”, από αυτούς που θέλουν να αναθεωρήσουν τους κανόνες του παιχνιδιού, είναι ένα κακό προηγούμενο και δε χρειάζεται καμία βιασύνη από ελληνικής πλευράς. Θέλουμε να ακούσουμε ποια ακριβώς είναι η ατζέντα της συνάντησης» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σε ανακοίνωσή του, το Γραφείο Τύπου του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς-Προοδευτική Συμμαχία στις 7 Μαρτίου επισημαίνει πως η συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο επιβάλλεται και αποτελεί μια θετική εξέλιξη. Η Ελληνική Λύση δεν πρόσκειται θετικά στη συνάντηση των δυο ηγετών, καθώς σε ανακοίνωση του κόμματος, η αποτόλμηση συνάντησης από πλευράς του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, μετά τις δηλώσεις του Ομέρ Τσελίκ, θα άγγιζε τα όρια της «εθνικής μειοδοσίας». Μέχρι στιγμής δεν έχουν τοποθετηθεί το Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής (ΜΕΡΑ25) και το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ), με το τελευταίο απλώς να σχολιάζει αρνητικά τη συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον δημοσιογράφο Αντώνη Σρόιτερ.
Όπως φαίνεται, λοιπόν, από τα γεγονότα, η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα επηρεάσει άμεσα τις σχέσεις των δυο χωρών, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα. Η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου φαίνεται να πρόσκειται θετικά στη συνάντηση, με μερικές αναμενόμενες εξαιρέσεις. Αποτελεί, όμως, πράγματι η προϊούσα συνάντηση των δύο ηγετών μια ευκαιρία για να επιδιωχθεί ένας ουσιαστικός διάλογος; Θα υπάρξει, τελικά, μια κοινή πολιτική μεταξύ των δυο χωρών; Ίσως θα έπρεπε για την ώρα να κρατήσουμε τις προσδοκίες μας χαμηλά, πάντα με πίστη και αυτοπεποίθηση στη δύναμη των ελληνικών επιχειρημάτων και, σαφώς, στην επικράτηση της λογικής, ειδικά εν μέσω μιας παγκόσμιας κρίσης που κανείς δεν ανέμενε στον 21ο αιώνα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μητσοτάκης – Ερντογάν: Συνάντηση στην Τουρκία με χαμηλές προσδοκίες, Σταύρος Παπαντωνίου, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ομέρ Τσελίκ: Ο Ερντογάν θα θέσει όλα τα θέματα στη συνάντηση με Μητσοτάκη, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Συνέντευξη Κυριάκου Μητσοτάκη στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha και τον δημοσιογράφο Aντώνη Σρόιτερ (Βίντεο) (2022), διαθέσιμο εδώ
- Σε εξέλιξη η ενημέρωση από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου (Βίντεο) (2022), διαθέσιμο εδώ
