Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Η σημαντικότερη επένδυση μιας χώρας είναι στην Παιδεία της. Είναι η μοναδική επένδυση που μπορεί να διατρέξει οριζόντια όλα τα επιμέρους χαρακτηριστικά της, να βελτιστοποιήσει τα πλεονεκτήματα και να λειάνει τα μειονεκτήματά της. Λίκνο της Παιδείας αποτελεί το Πανεπιστήμιο. Βρίσκεται στο κομβικότερο σημείο του οργανισμού κάθε Πολιτείας. Από εκεί ξεκινούν οι προσπάθειες συνεχούς αναβάθμισης όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων που οδηγούν σε αυτό. Από εκεί ξεκινούν και όλα τα σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα που κάνουν τη χώρα ισχυρή κι ευημερούσα. Για να επιτελέσει, όμως, το Πανεπιστήμιο τον λειτουργικό και θεσμικό του ρόλο απαιτείται η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών. Κυρίως απαιτείται η διασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας.
Η έννοια της προαναφερθείσας είναι αρκετά «ταλαιπωρημένη» κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν τη Μεταπολίτευση. Εντάχθηκε στη συλλογική νεοελληνική νοοτροπία, η οποία, δυστυχώς, ουδόλως συμβαδίζει με την έννοια του «μέτρου», όπως την όρισαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Η ανάγκη εκδημοκρατισμού, ανανέωσης, αναβάθμισης του ρόλου του φοιτητή και περιορισμού των κατεστημένων νοοτροπιών της καθηγητικής παντοδυναμίας εξετράπη γρήγορα στην ασυδοσία, την ισοπέδωση, την ατιμωρησία και την άκρατη κομματικοποίηση. Η ακαδημαϊκή ελευθερία απεδείχθη θνησιγενής. Ξεφεύγοντας από τη δεξιά μέγγενη, πιάστηκε στην αριστερή, γινόμενη έρμαιο του άκρατου κομματισμού και ποταπού συμφέροντος. Γλιτώσαμε από τον αυταρχικό καθηγητή και χωροφύλακα για να φτάσουμε στο σημείο να επιβάλλονται συστηματικά οι δυναμικές, βίαιες μειοψηφίες είτε αυτές φέρουν τη θεσμική προβιά του συνδικαλισμού είτε πρόκειται ξεκάθαρα για άτομα του κοινού ποινικού δικαίου.
Εν πάση περιπτώσει, η κατάσταση αυτή χρεοκόπησε μαζί με την Ελλάδα. Πλέον απαιτείται να εισέλθει η Ανώτατη Εκπαίδευση σε μία νέα εποχή. Ελευθερία χωρίς κανόνες δεν υπάρχει. Έτσι, λοιπόν, για να μπορεί ο ακαδημαϊκός πολίτης να λειτουργήσει επ’ ωφελεία του εαυτού του, της επιστήμης, της κοινωνίας και της πατρίδας, πρέπει να γνωρίζει ότι εντός του Πανεπιστημίου δύναται να απολαύσει τις ελευθερίες που μπορεί ο κάθε Έλληνας πολίτης. Σε αυτό το πλαίσιο, η Πολιτεία έρχεται να διαδραματίσει τον ρόλο που της αναλογεί. Ο ρόλος αυτός φτάνει μέχρι και την καταστολή παρανόμων πράξεων, εφόσον όλα τα προηγούμενα στάδια διασφάλισης της νομιμότητας έχουν αποτύχει.
Άλλο το άσυλο ιδεών και άλλο το άσυλο ανομίας. Άλλο ο ακαδημαϊκός που εκφράζει οποιαδήποτε άποψη επιθυμεί, άλλο ο τραμπούκος, ο ποικιλόχρωμος φασίστας, ο οποίος θέλει να επιβάλει τις ιδέες του. Άλλο, ακόμη, είναι και τα ξεκάθαρα στοιχεία ανομίας, όπως ο έμπορος ναρκωτικών, ο ληστής και ο λαθρέμπορος. Εν τέλει, άλλο το πανεπιστημιακό αυτοδιοίκητο και άλλο η θέσπιση αυτόνομων νησίδων ανομίας. Είναι καιρός σε αυτή τη χώρα να αποφασίσουμε ποια είναι η κατεύθυνση στην οποία θέλουμε να πάμε. Η Παιδεία είναι εθνική υπόθεση και η ακαδημαϊκή ελευθερία το βασικό συστατικό της, στην οποία πρέπει να αποκατασταθεί η ασφάλεια για να μετουσιωθεί εν τοις πράγμασι η ελευθεριάζουσα ουσία της.
