Του Παναγιώτη Παναγιωτακόπουλου,
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έφτασε σε ένα σημαντικό ορόσημο στην εφαρμογή του προγράμματος InvestEU με την υπογραφή των Συμφωνιών Εγγύησης και Συμβουλευτικού Κόμβου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ). Το πρόγραμμα InvestEU είναι ένας βασικός πυλώνας του μεγαλύτερου πακέτου τόνωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 και για να βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής ευρωπαϊκής οικονομίας. Μπορεί, επίσης, να υποστηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία στην αντιμετώπιση νέων προκλήσεων που προκύπτουν από μεγάλες αβεβαιότητες που συνδέονται με τις παγκόσμιες προοπτικές και τις προοπτικές ασφάλειας.
Το InvestEU αποτελείται από τρία στοιχεία: το InvestEU Fund, το InvestEU Advisory Hub και το InvestEU Portal. Με την παροχή 26,2 δις ευρώ δημοσιονομικής εγγύησης της Ε.Ε. για τη στήριξη χρηματοοικονομικών και επενδυτικών πράξεων, το πρόγραμμα InvestEU θα προσελκύσει δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση, με στόχο την κινητοποίηση τουλάχιστον 372 δις ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις έως το 2027 προς όφελος ανθρώπων και επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη. Πέρα από την εξασφάλιση σημαντικών επενδυτικών όγκων, θα επικεντρωθεί στη δυνατότητα χρηματοδότησης επενδύσεων που παρέχουν τον υψηλότερο αντίκτυπο για τους στόχους της πολιτικής-στόχου.
Ο Όμιλος ΕΤΕπ (αποτελούμενος από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ) θα εφαρμόσει το 75% της εγγύησης του προϋπολογισμού της Ε.Ε. (19,65 δις ευρώ) και το ίδιο μερίδιο του συμβουλευτικού προϋπολογισμού στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU. Εκτός από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ, που είναι οι κύριοι εταίροι υλοποίησης, τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη και οι εθνικές τράπεζες προώθησης θα μπορούν να χρησιμοποιούν μερίδιο της εγγύησης (25% συνολικά) για τη στήριξη επενδυτικών προγραμμάτων και έργων.
Τα πρώτα έργα InvestEU αναμένεται να λάβουν Εγγύηση InvestEU τον Απρίλιο, αφού παρουσιαστούν στην Επιτροπή Επενδύσεων.
Το Ταμείο InvestEU, το οποίο βασίζεται στην επιτυχία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ)
Το Ταμείο InvestEU θα παρέχει στην Ε.Ε. κρίσιμη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, προσελκύοντας ιδιωτικές επενδύσεις. Η συμφωνία Εγγύησης που υπογράφηκε εχθές καθορίζει τους κανόνες για τη χορήγηση της εγγύησης του προϋπολογισμού της Ε.Ε., καθώς και για την εφαρμογή της από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ. Οι πράξεις που επωφελούνται από τη δημοσιονομική εγγύηση της Ε.Ε. θα χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε τέσσερεις τομείς πολιτικής για τη στήριξη των στόχων της Ε.Ε. για βιωσιμότητα, επιστημονική αριστεία και κοινωνική ένταξη: βιώσιμες υποδομές· έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση· μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μικρές μεσαίας κεφαλαιοποίησης· κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες. Τουλάχιστον το 30% του συνόλου των επενδύσεων θα πραγματοποιηθεί σε τομείς που υποστηρίζουν άμεσα την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης.
Το πρόγραμμα InvestEU βασίζεται στο επιτυχημένο μοντέλο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). Συνδυάζει 13 χρηματοδοτικά μέσα της Ε.Ε. που είναι διαθέσιμα βάσει του προηγούμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) σε ένα ολοκληρωμένο μέσο και καλύπτει ευρύτερο πεδίο τομέων πολιτικής από το ΕΤΣΕ. Ο αντίκτυπος των δανείων του ΕΤΣΕ ήταν σημαντικός. Το ΕΤΣΕ υπερπαρέδωσε και μέχρι στιγμής έχει κινητοποιήσει 546,5 δις ευρώ σε επενδύσεις προς όφελος άνω των 1,4 εκατο. μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Έχει γίνει επιτυχία στη συγχρηματοδότηση έργων που διαφορετικά δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί.
Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU, το οποίο βοηθά τα έργα να φτάσουν στο στάδιο της χρηματοδότησης
Με βάση την επιτυχία του European Investment Advisory Hub και άλλων συμβουλευτικών προγραμμάτων, η ΕΤΕπ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέγραψαν επίσης συμφωνία για την παροχή τεχνικής, οικονομικής και στρατηγικής εμπειρογνωμοσύνης σε φορείς υλοποίησης έργων, περιφερειακές και εθνικές αρχές και χρηματοοικονομικούς ενδιάμεσους, στο πλαίσιο του InvestEU Συμβουλευτικό Κέντρο. Ο συμβουλευτικός κόμβος, τον οποίο διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συνεργάζεται με την ΕΤΕπ ως τον κύριο συμβουλευτικό εταίρο της, θα παρέχει ένα αποτελεσματικό σημείο πρόσβασης για τη ζήτηση οικονομικής και τεχνικής βοήθειας, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία από ολόκληρο τον Όμιλο ΕΤΕπ.
Δουλεύοντας και στα τέσσερα παράθυρα πολιτικής InvestEU, το Advisory Hub θα υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, τους φορείς προώθησης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στον εντοπισμό, την προετοιμασία και την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων και επενδυτικών πλατφορμών εγγυημένων από την InvestEU σε ολόκληρη την Ένωση.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια οικονομία που λειτουργεί για τους ανθρώπους, Valdis Dombrovskis, δήλωσε: «Αυτή η συμφωνία έρχεται ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, καθώς βγαίνουμε από την πανδημία και αντιμετωπίζουμε αυξανόμενη γεωπολιτική αβεβαιότητα. Το InvestEU θα ωθήσει ζωτικής σημασίας μεγάλες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, για να βοηθήσει στη δημιουργία και υποστήριξη των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας του μέλλοντος. Αυτό θα μας εξοπλίσει καλύτερα, καθώς αντιμετωπίζουμε τις αναπόφευκτες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία. Η σημερινή συμφωνία-ορόσημο θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε τους μεσοπρόθεσμους οικονομικούς και ευρύτερους στόχους πολιτικής μας».
Ο Επίτροπος για την Οικονομία, Paolo Gentiloni, δήλωσε: «Οι επενδυτικές ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια είναι πραγματικά τεράστιες. Και είμαι πολύ βέβαιος ότι το InvestEU θα αποδειχθεί ένα ανεκτίμητο εργαλείο που θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πρόκληση. Σήμερα, ανοίγουμε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της επιτυχημένης συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον Όμιλο ΕΤΕπ: να χτίσει βιώσιμες υποδομές, να προωθήσει την καινοτομία, να αναπτύξει δεξιότητες προσανατολισμένες στο μέλλον και να προωθήσει την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων».
Η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Καθ. Teresa Czerwińska, δήλωσε: «Τα επόμενα 6 χρόνια, η InvestEU θα ξεκλειδώσει την πολύ αναγκαία χρηματοδότηση για την υποστήριξη των επιχειρήσεων, της καινοτομίας, των υποδομών και του περιβάλλοντος σε όλη την Ευρώπη. Συνδυάζοντας δημόσιους πόρους με την τεχνογνωσία μας και την ικανότητα ανάληψης κινδύνων, μπορούμε να κινητοποιήσουμε με επιτυχία επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές, που θα στηρίξουν την Ευρώπη στην ανάκαμψη από την κρίση του COVID-19 και στη μετάβαση σε μια πράσινη και βιώσιμη οικονομία. Είμαστε ενθουσιασμένοι και περήφανοι που συμμετέχουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους εταίρους στον ρόλο μας ως ο κύριος εκτελεστικός και συμβουλευτικός βραχίονας του προγράμματος InvestEU».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, Alain Godard, δήλωσε: «Η έναρξη του InvestEU σηματοδοτεί το άνοιγμα ενός σημαντικού νέου κεφαλαίου όσον αφορά τη στήριξη της Ε.Ε. για τις μικρές επιχειρήσεις. Το InvestEU συγκεντρώνει μια πλειάδα χρηματοπιστωτικών μέσων της Ε.Ε. κάτω από την ίδια στέγη με έντονη θεματική εστίαση, επιδιώκοντας μια πράσινη, ψηφιακή και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση, καθώς η Ευρώπη ανακάμπτει από την κρίση. Ως κορυφαίος εταίρος σε αυτές τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση πολλαπλών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες μας και η ευρωπαϊκή οικονομία σήμερα, το ΕΤΕ είναι έτοιμο να κάνει τον ρόλο του στην προώθηση της καινοτομίας, στην οικοδόμηση νέων αγορών, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην τόνωση των θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης».
