Της Πένυς Πανούση,
Oι στιγμές αποτελούν ένα αναντίρρητο και αναπόσπαστο κεφάλαιο της ζωής μας. Μέσα από εκείνες εξελισσόμαστε ως προσωπικότητες, μεγαλώνουμε, ωριμάζουμε και όταν αισθανθούμε πως έρχεται το τέλος της λάμψης μας, κάνουμε, ενδεχομένως, την ωμή αυτοκριτική μας. Μία στιγμή ισοδυναμεί με μία ανάμνηση και μία ανάμνηση με ένα κομμάτι της ζωής μας. Οι πολλές αναμνήσεις ενωμένες, αποτελούν το παζλ ολάκερης της ζωής μας.
Ειδικότερα, το παζλ μπορεί να θεωρηθεί μετρήσιμου μεγέθους. Για παράδειγμα, τα κομμάτια του κάθε παζλ δεν έχουν το ίδιο μέγεθος, αλλά ούτε και τον ίδιο συνολικό αριθμό, όταν ανοίξεις το κουτί/συσκευασία για να τα συνενώσεις. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τις αναμνήσεις. Δεν είναι όλες οι αναμνήσεις και οι στιγμές το ίδιο, όπως ούτε και ο βίος του καθενός. Υπάρχει μία, ίσως, διακριτή διαφοροποίηση ανάμεσα στο βάρος των στιγμών που φέρει ο καθένας συναισθηματικά, όπως εξίσου και στο πόσο έχει επηρεαστεί από εκείνες μέσα στο χρονικό όριο που του προσφέρει η ζωή του. Βέβαια, εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η βαρύνουσα διάσταση που δίνει το κάθε άτομο στις παρελθοντικές του στιγμές είναι κάτι αρκετά υποκειμενικό, και τα παθήματα του καθενός δεν είναι πάντοτε εφικτό να αξιολογηθούν με πιο αντικειμενικούς όρους και προσδιορισμούς, διότι η σημασία και η δυσκολία αυτών των στιγμών, όπως και η μετέπειτα αξία που δίνει ο κάθε άνθρωπος σε εκείνες, έγκειται στην ατομική ιδιοσυγκρασία, ψυχοσύνθεση και κριτική δεινότητά του.
Το σημαντικό, όμως, με τον όγκο των στιγμών που φέρουμε σε όλο το πέρασμα της ζωής μας, είναι να απορροφήσουμε και να αφομοιώσουμε το κάθε μάθημα που μας προσέφερε η κάθε ανάμνηση, ώστε να εξοπλιστούμε ο καθένας από εμάς με τη δική του προσωπική φαρέτρα, η οποία θα αποτελεί πηγή αντλήσεως ψυχοπνευματικής δύναμης και άμυνας. Μέσα απ’ τις προκλήσεις του παρελθόντος, όταν ανακαλύψουμε το βαθύτερο νόημα των όσων περάσαμε και θα συνεχίσουμε να περνάμε, γινόμαστε περισσότερο «τιτάνες» κι είμαστε έτοιμοι να εξουδετερώσουμε τις προκλήσεις που φέρνει δοκιμαστικά στο διάβα μας η ζωή, ρίχνοντας τα βέλη απ’ την εξοπλισμένη φαρέτρα μας.
Μολονότι οι στιγμές αποτελούν δημιούργημα μιας μεμονωμένης και ακαριαίας ατμόσφαιρας ή πράξης, γίνεται, πλέον, αρκετά αντιληπτό ότι η γενικότερη ανθρώπινη ύπαρξη, σε όλο το φάσμα και τους σχετιζόμενους τομείς της, είναι εφικτό να αποτελέσει «κεντρικό πρόσωπο» ή έστω «μάρτυρα» ενός επαναλαμβανόμενου μοτίβου παρεμφερών στιγμών και καταστάσεων, συγκριτικά με εκείνες που στιγμάτισαν το ιστορικό παρελθόν.
Αναλυτικότερα, δεν είναι λίγες οι στιγμές που άφησαν το αποτύπωμά τους στη ζωή μας και μετατράπηκαν σ’ ένα σκοτεινό παρελθόν, το οποίο πιθανότατα να μην επιθυμούμε να σκαλίσουμε και να ανακαλέσουμε ξανά στη μνήμη μας, διότι η υπενθύμισή του θα επιφέρει δυσάρεστα συναισθήματα, ανασύροντας κρυφές πτυχές του εαυτού μας στο φως της επιφάνειας, ακόμα κι αν σκόπιμα είχαν απορροφηθεί απ’ την άβυσσο της λήθης.
Η υπενθύμιση και η αναπαράσταση συγκεκριμένων στιγμών που αποτυπώθηκαν ψυχή τε και σώματι, αποτελεί δικαιολογημένα ένα μεγάλο ρίσκο για κάποιους, διότι δεν κατέχουν όλοι το σθένος να «κατανοήσουν» το λόγο ύπαρξης κάποιων γεγονότων και να απομυθοποιήσουν την περισσότερη απ’ την αρμόζουσα αξία που δόθηκε με δική τους εντολή. Το ζήτημα έγκειται στο ότι αυτά τα γεγονότα λειτουργούν ως ανασταλτικός παράγοντας στα δρώμενα του παρόντος και του μέλλοντος.
Πριν, όμως, βιαστούμε και γίνουμε απόλυτοι ως προς το πώς κάποιοι άνθρωποι διαχειρίζονται τα συναισθηματικά τους ζητήματα, θα ήταν εύλογο να βάλουμε μια διαχωριστική γραμμή στην κριτική μας για τρίτους, η οποία θα ονομάζεται διαφορετικότητα. Η διαφορετικότητα μας οδηγεί σε μια πιο αντικειμενική και ουδέτερη κρίση, όταν εκάστοτε προβλήματα δεν περιστρέφονται γύρω απ’ τον κύκλο της ύπαρξής μας.
Παρ’ όλα αυτά, το ζήτημα έγκειται στο πώς αντιδράει ο καθένας μας, ως ατομική και ξεχωριστή προσωπικότητα, όταν γίνεται ξανά θεατής στο ίδιο έργο. Η ζωή έχει μία τάση να επαναλαμβάνει στιγμές και σκηνικά που συνέβησαν – όχι, βέβαια, με τον ίδιο τρόπο – κάνοντας μία στεγνή ακτινογραφία, αλλά, πλέον, με διαφορετική θεματολογία, πλοκή και πρόσωπα. Η ουσία, όμως, παραμένει η ίδια.
Πιο συγκεκριμένα, πιάνουμε τους εαυτούς μας να εγκλωβίζονται σε σκηνικά τα οποία θα προτιμούσαμε να μην είχαν επαναληφθεί. Εισερχόμαστε σε μία πύλη, η οποία, αυτομάτως μετά την εισχώρηση μας, κλείνει και δεν ανοίγει, έως ότου να ολοκληρώσουμε τον κύκλο των προκλήσεων που έχουν δοθεί στον καθένα μας ξεχωριστά. Ίδια τα συναισθήματα, γνώριμες οι φυσιογνωμίες, γνώριμο και το αποτέλεσμα. Γνώριμες καταστάσεις, αλλά όχι γνώριμη η ετοιμότητα και η αντοχή σε κάποιους. Στην προκειμένη περίπτωση, θα πρέπει να βρούμε το κουράγιο να αντεπεξέλθουμε, σηκώνοντας το ανάστημα και τα μανίκια μας. Μπορεί να πάρει χρόνο η τελική εκπλήρωση, η υπομονή, όμως, πρέπει να είναι πάντα σύμμαχός μας, ανεξαρτήτως των συνθηκών. Το πότε θα τελειοποιηθεί η κατάσταση και το πόσο χρόνο θα κρατήσει, δε δύναται να το γνωρίζει κανείς. Εξάλλου, ο χρόνος είναι και σχετικός.
Η σημαντικότητα, όμως, κυμαίνεται στο αν εμείς οι ίδιοι επανερχόμαστε δριμύτεροι απ’ τις δυσκολίες της ζωής και δε φοβόμαστε να φωνάξουμε ότι είμαστε ετοιμοπόλεμοι για όλες τις προκλήσεις. Οι παρελθοντικοί φόβοι πεπερασμένων στιγμών θα μας κυνηγάνε και σε κάθε ευκαιρία θα μας τραβάνε όλο και πιο κάτω, αν δεν τους ξεφορτωθούμε από πάνω μας. Όλο αυτό μπορεί να συσχετιστεί με έναν άνθρωπο που δεν ξέρει από κολύμπι και προσπαθεί να εισχωρήσει λίγο πιο βαθιά στα ύδατα, απ’ όσο ανταποκρίνεται σωματικά. Ακόμα κι αν το βάθος είναι σχετικά προσιτό και ρηχό, εκείνος θα τραβηχτεί απ’ τον πάτο της θάλασσας. Ακριβώς έτσι είναι και τα κατάλοιπα των στιγμών που δεν έχουμε διυλίσει μέσα μας. Ελλοχεύουν και στον πυθμένα, αλλά και στα ορατά σημεία, προς εμάς. Αν όμως έχουμε αντιμετωπίσει τις όποιες φοβίες μας, θα βρούμε το θάρρος να προσπεράσουμε τα τρωτά σημεία και να πάμε παραπέρα, με υπερηφάνεια και αισιοδοξία.
Εν κατακλείδι, οι στιγμές αποτελούν ένα ευαίσθητο κομμάτι της ζωής του καθενός, το οποίο θα πλαστεί και θα σμιλευτεί με ποικίλες τεχνικές από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το μόνο σίγουρο είναι πως το τελικό φινίρισμα θα είναι ξεχωριστό. Οι στιγμές, όμως, δε θα πάψουν να είναι βασικός κάτοχος της ζωής μας. Εξάλλου, αυτό και είμαστε· στιγμές. Στιγμές και συναισθήματα μέσα σε μια κινούμενη ύπαρξη. Πάρε από κάποιον τις αναμνήσεις του και θα είναι σαν να του έχεις πάρει ό,τι πιο πολύτιμο έχει.
