Η 28η Ιανουαρίου στην Ιστορία

Του Τάσου Γρηγοριάδη,

1671: Ο διαβόητος Ουαλός κουρσάρος Henry Morgan καταλαμβάνει και λεηλατεί την πόλη του Παναμά. Έχοντας ήδη οικοδομήσει φήμη από προηγούμενες εφόδους του σε ισπανικές πόλεις, ο Morgan είχε αποσυρθεί στην Τζαμάικα, έως ότου να ξεσπάσει μια νέα σύρραξη Ισπανίας-Βρετανίας. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για την επίθεση στην ισπανική πόλη του Παναμά. Εντούτοις, η περιοχή διέθετε πολλούς κινδύνους, όπως η πυκνής τροπικής βλάστησης, τα ισπανικά οχυρά και το αφιλόξενο έδαφος για μάχες. Παρ’ όλες τις δυσχαίριες και έχοντας ξεπεράσει τα άνωθεν εμπόδια, ο Morgan και οι άντρες του κατάφεραν να φτάσουν στα πέριξ της πόλης. Εκεί, τους περίμενε ο τοπικός άρχων του Παναμά, Don Juan Pérez de Guzmán, ο οποίος είχε οργανώσει την άμυνα εκτός της πόλης, με συνοδεία 1.200 πεζικάριων και 400 ιππέων. Οι περίπου 1.500 σκληροτράχηλοι άντρες του Morgan δεν πτοήθηκαν και αφότου κατέλαβαν ένα σημαντικό ύψωμα, πήραν το πάνω χέρι στη μάχη. Μόλις 15 κουρσάροι έχασαν τη ζωή τους, σε αντίθεση με 500 Ισπανούς που τράπηκαν σε φυγή. Αργότερα, ξέσπασαν οδομαχίες εντός της πόλης, ενώ οι Ισπανοί, καθώς υποχωρούσαν, έκαψαν μεγάλο μέρος της. Οι εισβολείς ερεύνησαν την πόλη και τις γύρω περιοχές για θησαυρούς και αιχμαλώτους για 4 εβδομάδες. Εν τέλει, οι νικητές έλαβαν το μερίδιο που τους αναλογούσε (κάποιοι εξέφρασαν παράπονα), ενώ ο Henry Morgan επέστρεψε ως θριαμβευτής στην Τζαμάικα, όπου και αποσύρθηκε οριστικά.

1985: Ηχογραφείται το ανεπανάληπτο τραγούδι “We are the World”, στο οποίο συμμετέχουν 45 καλλιτέχνες παγκόσμιου βεληνεκούς. Στον απόηχο της επιτυχίας του Βρετανο-Ιρλανδικού single τραγουδιού: “Do They Know It’s Christmas?” (Δεκέμβριος 1984), αποφασίστηκε από μερικούς παραγωγούς-μουσικούς, να «παρασκευαστεί» μια αμερικανική «απάντηση». Τα έσοδα του προαναφερθέντος single, όπως και του “We are the World”, συγκεντρώθηκαν για την επιδημία λοιμού που μάστιζε την Αιθιοπία (1983-1985). Όπως, λοιπόν, ποικίλοι Βρετανοί και Ιρλανδοί καλλιτέχνες διαμόρφωσαν το σούπερ-γκρουπ “Band Aid”, αναλόγως έπραξαν οι Αμερικανοί, «γεννώντας» την μπάντα “USA for Africa”. Επιπλέον, οι καταξιωμένοι τραγουδιστές Lionel Richie και Michael Jackson ανέλαβαν τη συγγραφή του φιλανθρωπικού single τραγουδιού. Στην τελική ομάδα που στελεχώθηκε, εκτός από τους θρυλικούς συγγραφείς του τραγουδιού, συμμετείχαν μεταξύ άλλων και οι πασίγνωστοι: Tina Turner, Stevie Wonder, Ray Charles, Bob Dylan και Bruce Springsteen. Μετέπειτα, στις 10:30 μ.μ., την 28^η Ιανουαρίου του 1985, αφού συγκληθήκαν οι διάφοροι καλλιτέχνες, μουσικοί και παραγωγοί, η ιστορική ηχογράφηση-μαραθώνιος ξεκίνησε. Κράτησε μέχρι το επόμενο πρωινό, ωστόσο σίγουρα άξιζε τον κόπο. Με την έκδοση του τραγουδιού παγκοσμίως, πωλήθηκαν πάνω από 7 εκατ. αντίγραφα του δίσκου και συλλέχθηκαν πάνω από 63 εκατ. δολάρια για την Αφρική. Τελικά, ο εν λόγω δίσκος κατάφερε να γίνει 4 φορές πλατινένιος (το μοναδικό single που το έχει καταφέρει), ενώ ταυτοχρόνως αποτελεί το πιο επιτυχημένο single σε πωλήσεις στην ποπ ιστορία των Η.Π.Α.

1986: Το αμερικανικό διαστημόπλοιο “Challenger” εκρήγνυται κατά την απογείωσή του, «παγώνοντας» την υφήλιο. Από το 1976 έως το 2011, η NASA λειτουργούσε το καινοτόμο πρόγραμμα «Διαστημικών Λεωφορείων», που επιστρέφοντας προσγειωνόντουσαν στη Γη δίχως να καταστραφούν. Μετά το πρωτοπόρο (και επιτυχημένο) “Columbia” (1981), ακολούθησε το 7μελές “Challenger”. Αναμενόταν να μεταφέρει τον πρώτο απλό πολίτη στο διάστημα, αλλά το εγχείρημα δεν θα είχε αίσια κατάληξη. Η 37χρονη «εκλεκτή» ονομαζόταν Christa McAuliffe και ήταν εκπαιδευτικός λυκείου. Οι επιβάτες, έχοντας περάσει από ενδελεχή εκπαίδευση, ετοιμάστηκαν για την ιστορική ημέρα που ορίστηκε η 23^η Ιανουαρίου 1986. Απρόσμενα, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες ανέβαλαν τη διεξαγωγή της απογείωσης, μέχρι την 28^η Ιανουαρίου. Τελικά, το διαστημόπλοιο απογειώθηκε στη νέα ημερομηνία στις 11:38, από το ακρωτήριο Canaveral, που βρίσκεται στην Φλόριντα των Η.Π.Α. Περίπου 1.200 πολίτες είχαν συγκεντρωθεί για να δουν την εκτόξευση σε γιγαντoοθόνη, ενώ εκατομμύρια άλλοι ήταν συντονισμένοι από τις τηλεοράσεις τους. Ξαφνικά, μετά από 73 δευτερόλεπτα στον αέρα, επήλθε μια μεγάλη έκρηξη. Το διαστημόπλοιο είχε υποστεί αποσύνθεση και στην θέση του υπήρχε μόνο καπνός και φωτιά, ενώ παράλληλα όλοι οι επιβαίνοντες είχαν εξαϋλωθεί. Θεωρήθηκε δικαιωματικά εθνική τραγωδία και συνεπώς, ο πρόεδρος Reagan καθόρισε μια επιτροπή για να ερευνήσει τα αίτια της καταστροφής. Καταληκτικά, ο πόνος υπήρξε ιδιαίτερα δυσβάσταχτος για την οικογένεια της άτυχης εκπαιδευτικού, που παρακολουθούσε ζωντανά από τον χώρο το δυστύχημα.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Captain Morgan and the Sack of Panama, Thought Co., διαθέσιμο εδώ
• Henry Morgan and the Sack of Panama City, Today in British History, διαθέσιμο εδώ
• Music stars gather to record “We Are the World”, History.com, διαθέσιμο εδώ
• 34 Years Ago “We Are The World” Was Recorded And Broke Records, Rock Pasta, διαθέσιμο εδώ
• “We Are the World” by USA for Africa, The Retro Network, διαθέσιμο εδώ
• The space shuttle Challenger explodes after liftoff, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Looking back at the space shuttle Challenger disaster, Astronomy.com, διαθέσιμο εδώ
• US space shuttle Challenger explodes after take-off – Archive 1986, The Guardian, διαθέσιμο εδώ