Η 18η Ιανουαρίου στην Ιστορία

Του Τάσου Γρηγοριάδη,

1535: Ο Ισπανός εξερευνητής Francisco Pizarro, ιδρύει τη σημερινή πρωτεύουσα του Περού, τη Λίμα. Ξεκινώντας το 1523 από τον Παναμά, ο Pizarro, κατηφόρισε εκ θαλάσσης με μερικούς συνοδοιπόρους, προς την ενδοχώρα των δυτικών παραλίων της Νοτίου Αμερικής. Παρά τις δυσχέρειες που προέκυψαν, ο Pizarro εφοδιασμένος με 3 πλοία, 180 άντρες και 37 άλογα, κατέφτασε στο Περού, το οποίο κατείχαν οι θρυλικοί Ίνκας. Ο εξερευνητής ζήτησε ακρόαση από τον ηγέτη τους, ονόματι Atahuallpa. O τελευταίος, κατέχοντας 30.000 άντρες στη διάθεσή του, απέρριψε την πρόταση του εκχριστιανισμού από τους αποικιοκράτες. Άμεσα, ακολούθησε επίθεση και επερχόμενη επικράτηση των Ισπανών. Μετέπειτα, η αυτοκρατορική έδρα των Ίνκας στο Κούσκο ακολούθησε ανεμπόδιστα την ίδια μοίρα. Έχοντας ισχυροποιήσει τη θέση του, ο Pizarro άρχισε να αναζητά μια τοποθεσία για μια νέα -δικιά του- πόλη. Εν καιρώ, αποφάσισε να επικεντρωθεί στη γόνιμη κοιλάδα του ποταμού Rímac, ανάμεσα στον Ειρηνικό Ωκεανό και την επιβλητική οροσειρά των Άνδεων. Επιπλέον, εντυπωσιάστηκε από τις φυτείες και καλλιεργήσιμες εκτάσεις των αρχέγονων φυλών, που διαβιούσαν εκεί. Τελικά, στις 18 Ιανουαρίου η «Πόλη των Βασιλέων» ή επικρατέστερα, η Λίμα, ιδρύθηκε σε περιοχή που προϋπήρχαν εγκαταστάσεις ιθαγενών. Το κέντρο της πόλης, εμπνεύστηκε από το οικοδομικό σχέδιο της Σεβίλλης, ενώ παράλληλα ανεγέρθη ο καθεδρικός της Λίμα, όπως και το σημερινό προεδρικό μέγαρο. Συμπερασματικά, ο Pizarro αποτέλεσε τον πρώτο Ευρωπαίο κυβερνήτη του Περού έως τον θάνατό του, το 1541.

1913: Λαμβάνει χώρα η καθοριστική ναυμαχία της Λήμνου, στο πλαίσιο του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Στον απόηχο της ήττας τους στη Ναυμαχία της Έλλης (Δεκέμβριος 1912), οι Τούρκοι επιθυμούσαν να λύσουν τον αποκλεισμό τους στα Στενά του Ελλησπόντου. Γι’ αυτή την αποστολή, επιλέχθηκε το καταδρομικό “Hamidiye”, που θα αποσπούσε το ισχυρότατο Θωρηκτό «Αβέρωφ» εκτός της επικείμενης συμπλοκής. Η κίνηση του “Hamidiye”, έγινε αντιληπτή από το Ελληνικό Ναυαρχείο, που έδωσε εντολή να γίνει καταδίωξη. Εντούτοις, ο Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου, Παύλος Κουντουριώτης (επιβαίνων του Θωρηκτού «Αβέρωφ»), αρνήθηκε να υπακούσει. Στην αντίπερα όχθη, ο Τουρκικός στολίσκος είχε 1 καταδρομικό, 3 θωρηκτά και επίσης 8 αντιτορπιλικά. Η ελληνική πλευρά ήταν στελεχωμένη με 4 θωρηκτά, 2 ανιχνευτικά και 3 αντιτορπιλικά. Το πρωινό της 18^ης Ιανουαρίου, στις 11:34, οι Τουρκικές δυνάμεις, ξεκίνησαν να βάλλουν κατά των ελληνικών θέσεων. Τα τουρκικά σκάφη, αποδείχθηκαν άστοχα στις βολές τους και επιπρόσθετα η απρόσμενη παρουσία του «Αβέρωφ», μείωσε ραγδαία το ηθικό των πληρωμάτων τους. Μετά από μόλις 20 λεπτά, το θωρηκτό “Hayreddin Barbarossa” ξεκίνησε να υποχωρεί, έχοντας δεχθεί ομοβροντία βλημάτων, ακολουθούμενο μετέπειτα από το “Turgut Reis”. Η ναυμαχία είχε τελειώσει στις 14:30, με βαρύτατες ζημιές και 100 νεκρούς για τους Τούρκους, αλλά χωρίς Ελληνικές απώλειες. Εν κατακλείδι, ως αποτέλεσμα της διαμάχης, τα Δαρδανέλια «σφραγίστηκαν» πλήρως και κάπως έτσι προδιαγράφηκε η θριάμβευση του Βαλκανικού Συνασπισμού στην θάλασσα.

1967: Ο Albert DeSalvo, και για πολλούς επονομαζόμενος «Στραγγαλιστής της Βοστόνης», καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη. Ο «Στραγγαλιστής» φαίνεται πως είχε διενεργήσει 13 δολοφονίες γυναικών, ηλικιών 19-85, στο χρονικό διάστημα μεταξύ Ιουνίου 1962-Ιανουαρίου 1964. Κοινή του πρακτική αποτελούσε: η προσέλκυση ελεύθερων γυναικών, η επικείμενη σεξουαλική παρενόχλησή τους και τελικά ο στραγγαλισμός τους, στο ίδιο τους το σπίτι. Ολόκληρη η Βοστόνη, όπως καθίσταται φυσικό, ήταν σε επαγρύπνηση και επικρατούσε ευρύτατο αίσθημα φόβου. Εν συνεχεία, το 1965, ο Albert DeSalvo, ένας -διαρρήκτης- τρόφιμος του κρατικού ψυχιατρικού νοσοκομείου της περιοχής, ομολόγησε τα άνωθεν εγκλήματα. Στην 7ήμερη δίκη που ακολούθησε το 1967, δεν προέκυψαν επαρκή στοιχεία που συσχέτιζαν τον DeSalvo με τον προαναφερθέντα κατά συρροή δολοφόνο. Ωστόσο, το δικαστήριο της Μασαχουσέτης τον βρήκε ένοχο για τέλεση ένοπλων ληστειών και σεξουαλικών επιθέσεων, όχι όμως για τις 13 δολοφονίες. Μέρος των ομολογιών του δεν επιβεβαιώθηκαν από μάρτυρες και ακόμη η σχιζοφρένιά του θόλωνε το πεδίο στο τι καθίσταται αλήθεια και τι επινόηση. Το προφίλ του ταίριαζε περισσότερο με έναν κατά συρροή βιαστή, τον «Πράσινο Άντρα» (λόγω ενδυμασίας) και του αποδόθηκαν οι ανάλογες κατηγορίες. Μετέπειτα, ο DeSalvo δολοφονήθηκε στη φυλακή το 1973, έχοντας αποτελέσει ήδη έμπνευση για τον κινηματογράφο και τον «κίτρινο» τύπο, που μέχρι και σήμερα αναπαράγει φήμες πως λανθασμένα καταλογίζεται ως ο «Στραγγαλιστής της Βοστόνης» και ότι ο πραγματικός ένοχος παραμένει αφανής.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Lima History – Foundation and Colonization (1535-1821), Lima Easy, διαθέσιμο εδώ
• History of Lima, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Francisco Pizarro, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Η Ναυμαχία της Λήμνου, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
• Battle of Elli and Lemnos (1912-13), Naval Encyclopedia, διαθέσιμο εδώ
• On this day in 1913, the Georgios Averof devastates Ottoman Navy in the Battle for Lemnos, Greek City Times, διαθέσιμο εδώ
• 1967: ‘Boston Strangler’ sentenced to life, BBC, διαθέσιμο εδώ
• Boston Strangler, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Albert Henry DeSalvo Trial: 1967, Encyclopedia.com, διαθέσιμο εδώ