Ένας χρόνος από την επίθεση στο Καπιτώλιο: Ο τραμπισμός ριζωμένος στην αμερικανική κοινωνία

Της Μαριάννας Κώστα,

Η συλλογική συμπεριφορά μπορεί, σε κάποιες εκδοχές της εξέλιξής της, να οδηγήσει σε σημαντικές εκρήξεις για την ανάγκη του μεταρρυθμιστικού χαρακτήρα. Ειδικότερα, η συλλογική διάδραση αναπτύσσεται μέσα από τους σχεσιακούς μηχανισμούς, που συνδέουν τα άτομα μεταξύ τους και συνεπάγεται την ανάδειξη της συλλογικής συμπεριφοράς, ως δημιουργό ερμηνειών και νοημάτων στον καθημερινό βίο έναντι της επικρατούσας τάσης. Η λογική της διαμαρτυρίας, εντός ενός κινήματος, υιοθετεί το μοτίβο που επιζητεί να καταδείξει τη συναισθηματική δέσμευση των διαμαρτυρομένων, καθώς ενισχύεται η ηθική όψη των κινημάτων, σε σημείο όπου φανερώνεται δημόσια, πως οι διαμαρτυρόμενοι είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν προσωπικά ρίσκα και να παραλείψουν τις ατομικές τους υποχρεώσεις, τονίζοντας μόνο τα δικαιώματά τους και τη δυσαρέσκεια που επικρατεί.

Η πολιτική ανυπακοή των διαμαρτυρομένων, έναντι των εκλογικών αποτελεσμάτων για την υποψηφιότητα του 46^ου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, αφενός τείνει να αναδείξει την υπεροχή των δικών τους αξιών, αφετέρου όλες οι προσπάθειες κυμαίνονταν στο να εκπαιδευθεί το κοινό, δηλαδή τα μέλη του Κογκρέσου και των Αμερικανών πολιτών, για να γίνει περισσότερο πειστική η διαφορετική κατανόηση του κόσμου και του τρόπου διακυβέρνησης, σύμφωνα με τα ερείσματα του εθνικολαϊκισμού από τη ρητορική του Donald Trump.

Σε μεγάλο βαθμό, χαρακτηρίζεται η εξέγερση στο Καπιτώλιο ως αναταραχή, δηλαδή ως ένας τύπος δράσης που εύκολα μπορεί να αναδειχθεί με την άσκηση βίας. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί και ο αντίκτυπος που είχε η ρητορική του πρώην Αμερικανού Προέδρου προς την κοινότητα, καθώς στην αρχή της θητείας του, αφενός έδινε ιδιαίτερη έμφαση στον πατριωτισμό και την υπεροχή της αμερικανικής οικονομίας έναντι της εισαγωγής φθηνών εισαγόμενων προϊόντων από την Κίνα, όπου υποσχόταν ότι θα επανορθώσει τις αυθαιρεσίες των προηγούμενων ετών,  αφετέρου όσον αφορά την κοινωνική βάση, ο τραμπισμός σε τέσσερα χρόνια κατάφερε να ενώσει όλες τις ακραίες φυλετικές ομάδες με προτεραιότητα την υπεροχή της Αμερικής.

Κατά κύριο λόγο, οι ψηφοφόροι υπέρ του πρώην Προέδρου προέρχονται από ημι-αγροτικές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς πιστεύουν στις παραδοσιακές αμερικανικές αξίες, που είναι βαθιά ριζωμένες στον ψυχισμό τους, εφόσον υποστήριζαν την πεποίθηση ότι όλοι οι οικονομικοί μετανάστες πήραν αυτό που είναι δικό τους, κάτι το οποίο έχουν κερδίσει με τη σκληρή εργασία τους. Παράλληλα, ο τραμπισμός διαθέτει κοινά στοιχεία με το «κίνημα Jackson», εφόσον το ίδιο ιδεολογικό ρεύμα διέθετε ξενοφοβικά στοιχεία. Ο Scott Perry, λοιπόν, καταλήγει ότι «ο Trump αποτελεί μια αντανάκλαση παλαιών πολιτικών αξιών και πρακτικών, ενώ η υποστήριξη προς τον Biden αποδεικνύει ότι η Αμερική δεν είναι ο Trump, αλλά ο Trump εκπροσωπεί ένα μεγάλο μέρος της ψυχής των Αμερικανών πολιτών». Τουτέστιν, η ρητορική του είχε λαϊκό έναυσμα σε ορισμένα τμήματα του αμερικανικού πληθυσμού.

Η απαρχή των “red-flags” ξεκινούν με την εμφάνιση της πανδημίας, όπου φανερώνονται πλέον εκτενέστερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυνικές αντιδράσεις ανθρώπων, που εναντιώνονταν σε μεγάλο βαθμό στα περιοριστικά μέτρα που πάρθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown (Μάρτιος 2020), χαρακτηρίζοντας αυτά τα μέτρα ως τυραννικά και αυταρχικά. Τέτοιες κοινωνικές ομάδες, όπως οι “Wolverine Watchmen”, ήταν εξαγριωμένες όσον αφορά τις πολιτικές έκτακτης ανάγκης, που πάρθηκαν για τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού, ενώ κινητοποιήσεις, όπως οι “Women for America” καθώς και οι “Save our Country”, ζητούσαν την πλήρη επαναφορά της οικονομικής δραστηριότητας και της καθημερινής ζωής σε καθεστώς πριν της πανδημίας.

Παράλληλα, από ορισμένους εκπρόσωπους ομάδων της «δεξιάς πτέρυγας», οι οποίοι ασκούσαν επιρροή στο κοινό τους από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναδυόταν η ρητορική μίσους και δυσαρέσκειας απέναντι στις επικρατούσες συνθήκες σε σχόλια ειδικότερα στο Instagram και το Twitter, υποστηρίζοντας σε μεγάλο βαθμό πως η βία καθίσταται πλέον απαραίτητη. Εν έτει 2020, παρατηρήθηκαν επίσης έντονες διαμαρτυρίες με την τακτική δράσης μέσω της άσκησης βίας, όπως στην περίπτωση του Καπιτώλιου της Oregon (22/08/2020), καθώς σημαντικοί οργανωτές αυτών των διαμαρτυριών υπήρξαν υποστηρικτές της εξτρεμιστικής πολιτικοιδεολογικής βάσης, όπου οι ίδιοι υποκίνησαν οπαδούς να εισέλθουν εντός του Καπιτωλίου στην εξέγερση της 6^ης Ιανουαρίου.

Άξιο να αναφερθεί ότι στις 23 Δεκεμβρίου 2021, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Jen Psaki τόνισε ότι πρόκειται ο νυν Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών να κάνει δημόσια δήλωση στις 6 Ιανουαρίου, με αφορμή την επέτειο της επίθεσης στο Καπιτώλιο από εξτρεμιστές οπαδούς του τέως Προέδρου Donald Trump. Ο πρώην Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος κατηγορείται ότι υποκίνησε όσους εισέβαλαν στο Καπιτώλιο, επειδή ο ίδιος δήλωσε στους υποστηρικτές του πως δεν θα αναγνωρίσει τα αποτελέσματα των εκλογών της 3^ης Νοεμβρίου. Η επίθεση έλαβε χώρα την ημέρα, όπου οι βουλευτές και οι γερουσιαστές ετοιμάζονταν να επικυρώσουν τη νίκη του Joe Biden του Δημοκρατικού κόμματος.

Περισσότεροι από 700 κατηγορούμενοι έχουν συλληφθεί, οι οποίοι σχετίζονταν άμεσα με την επίθεση στο Καπιτώλιο. Μια επίλεκτη επιτροπή του Κογκρέσου ερευνά την επίθεση, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών του Trump και των προσπαθειών του να ανατρέψει τα εκλογικά αποτελέσματα. Ωστόσο, παραμένουν ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί επαρκώς.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• NEWS: Rep. Bowman Urges Biden to Make January 6 a National Day of Healing. Congressman Jamaal Bowman. Διαθέσιμο εδώ.
• Biden, Harris to deliver remarks on anniversary of Jan. 6 Capitol riot, FOX 10, Διαθέσιμο εδώ.
• Εκλογές ΗΠΑ: Ο τραμπισμός και η «άλλη Αμερική». ΕΘΝΟΣ, Διαθέσιμο εδώ.
• Ο Ντόναλντ Τραμπ φεύγει, ο τραμπισμός μένει | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Διαθέσιμο εδώ.
• Ψημίτης Μ., Εισαγωγή στα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα, Εκδόσεις Διάδραση, Αθήνα 2011,(σ.42-45,349-420)