Του Τάσου Γρηγοριάδη,
1777: Λαμβάνει χώρα η μάχη του Princeton στο New Jersey, κατά την Αμερικανική Επανάσταση. Αποτελεί μια σύγκρουση, που ανέδειξε τις εξαίρετες δυνατότητες του στρατηγού George Washington. Ο Washington, όντας νικηφόρος στο Τρέντον (26 Δεκεμβρίου 1776), ανάγκασε τις δυνάμεις του διαβόητου στρατηγού Cornwallis (περίπου 8.000 ερυθροχιτώνες), να προσέλθουν στην περιοχή. Ο Βρετανός στρατηγός, καταφθάνοντας στις 2 Ιανουαρίου, ήταν πανέτοιμος να υπερκεράσει την εξουθενωμένη-άπειρη Αμερικανική εθνοφρουρά (περίπου 5.000 πολιτοφυλακή). Εντούτοις, σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία έμελλε να «λάμψει το άστρο» του George Washington. Οι Βρετανοί, ανέμεναν την προσπάθεια διαφυγής των υποδεέστερων αριθμητικά αντιπάλων. Ωστόσο, τα χαράματα της επόμενης ημέρας, ο Washington με αντιπερισπασμούς πέρασε τις δυνάμεις του, από το πλάι του βρετανικού στρατοπέδου, αποφεύγοντας τον εχθρό. Συνεχίζοντας, όμως, βόρεια, συνάντησε τη βρετανική οπισθοφυλακή. Με πλεονέκτημα 5 προς 1 υπέρ των Αμερικανών, ξεκίνησε η μάχη του Princeton. Αρχικά, απεστάλησαν δυνάμεις για να διασπάσουν τη βρετανική γραμμή άμυνας, που κατέληξαν σε αποτυχία. Μετέπειτα, ο ίδιος ο Washington ηγήθηκε νέας εφόδου με την υποστήριξη πυροβολικού, που λύγισε τους αμυνόμενους, οι οποίοι τράπηκαν σε φυγή. Συνολικά, οι Αμερικανοί υπέστησαν, περίπου, 75 απώλειες και αντιστοίχως οι Βρετανοί 270. Εν κατακλείδι, ο μύθος γύρω από την προσωπικότητα του Washington, άρχισε σταδιακά να διαμορφώνεται, ενώ, ταυτοχρόνως, η Αμερικανική Επανάσταση ενισχυόταν καθημερινά όλο και περισσότερο.
1911: Ο σεισμός του Κεμπίν (ή και Chon-Kemin), των 7.7 ρίχτερ, αναστατώνει το Ρωσικό Τουρκεστάν και ισοπεδώνει την πόλη Αλμάτι. Το επίκεντρο των σεισμικών δραστηριοτήτων, εντοπιζόταν βόρεια της λίμνης Issyk Kul, στα σύνορα των σημερινών χωρών Καζακστάν και Κιργιστάν. Γενικότερα, η ευρύτερη περιοχή της οροσειράς Tien-Shan (εκτείνεται από το Ουζμπεκιστάν έως την Κίνα), αποτελεί δημιούργημα της σύγκρουσης των γεωτεκτονικών πλακών της Ινδίας και της Ευρασίας. Η λίμνη Issyk Kul, βρίσκεται σε λεκανοπέδιο της οροσειράς αυτής, μιας περιοχής που αναμενόμενα «γεννά» πολλαπλές σεισμικές δονήσεις. Επιπρόσθετα, κοντά στο επίκεντρο του εγκέλαδου, βρίσκονταν οι πόλεις Αλμάτι (παλαιά πρωτεύουσα Καζακστάν) και Μπισκέκ (σημερινή πρωτεύουσα Κιργιστάν). Η Αλμάτι, η οποία προσπαθούσε να «συνέρθει» από προηγούμενους σεισμούς (1887-1889), φιλοξενούσε συνδυασμό κατοικιών και γιουρτών (Yurts). Οι Γιούρτες είναι παραδοσιακές σκηνές, που συντροφεύουν από την αρχαιότητα τους νομαδικούς λαούς της περιοχής στις αφιλόξενες στέπες. Ωστόσο, ο εγκέλαδος προξένησε πολυάριθμες κατολισθήσεις που παρέσυραν ανθρώπους και περιουσίες. Ο απολογισμός των ζημιών, τοποθετείται περίπου στις 1.100 οικίες και 4.545 γιούρτες, κατεστραμμένες από τον σεισμό και τις κατολισθήσεις. Η Αλμάτι είχε σχεδόν καταστραφεί ολοσχερώς, ενώ οι ανθρώπινες απώλειες άγγιζαν τις 425, με τους σοβαρά τραυματίες να υπολογίζονται στους 740. Καταληκτικά, εμφανίστηκαν επιφανειακά ρήγματα που ξεπερνούσαν τα 200 χλμ., που αποτελούν τεκμήρια της τεράστιας ισχύος αυτής της πανίσχυρης φυσικής καταστροφής.
1990: Ο δικτάτορας Μανουέλ Νοριέγκα του Παναμά, παραδίδεται στις Αμερικανικές αρχές. Ο Παναμάς είχε υποπέσει, μετά από πραξικόπημα, στην εξουσία του στρατηγού Ομάρ Τορρίχος (1968-1981). Παράλληλα, ο Νοριέγκα αναδείχθηκε στην υπηρεσία πληροφοριών G-2, που παρενοχλούσε και εκτελούσε μυστικά, τους αντιτιθέμενους του καθεστώτος. Επιπλέον, πλούτιζε μέσω της διακίνησης ναρκωτικών, ενώ ταυτοχρόνως ήταν πληροφοριοδότης της C.I.A. Αναπάντεχα, ο Τορρίχος σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα και ως διάδοχός του, έπειτα από εσωτερικές συγκρούσεις, κατέστη ο Νοριέγκα. Για επτά συναπτά έτη (1983-1990), η δικτατορία Νοριέγκα επέβαλε την ισχύ της στον Παναμά, μέσω βιοπραγιών και φόβου. Οι εγχώριες εκλογικές διαδικασίες, χειραγωγήθηκαν υπέρ των υποψηφίων του στρατηγού Νοριέγκα, που παρέμενε ο απόλυτος κυρίαρχος εσωτερικά. Ο λαός σταδιακά απαιτούσε την εκδίωξη του δικτάτορα, ο οποίος πλέον «πουλούσε» πληροφορίες και στα 2 στρατόπεδα του Ψυχρού Πολέμου. Οι Αμερικανοί, πλέον, ζητούσαν επισήμως την αποπομπή Νοριέγκα και με αφορμή τον θάνατο ενός Αμερικανού πεζοναύτη από Παναμέζους, έλαβαν δράση. Τον Δεκέμβριο του 1989, έγινε έφοδος των Αμερικανών, που κατέλαβαν την πρωτεύουσα της χώρας, με αρκετές απώλειες πολιτών. Ωστόσο, ο δικτάτορας διέφυγε στην πρεσβεία του Βατικανού, όπου και παρέμεινε για 10 ημέρες. Την 3η ημέρα της νέας δεκαετίας, παραδόθηκε στις Αμερικανικές αρχές. Τελικά, ο Νοριέγκα καταδικάστηκε σε 40 έτη κάθειρξης, έχοντας κριθεί ένοχος για διακίνηση ναρκωτικών, «ενορχήστρωση απατών» και ξέπλυμα χρημάτων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Battle of Princeton, History, διαθέσιμο εδώ
- Princeton, Battlefields.org, διαθέσιμο εδώ
- Battle of Princeton, Mount Vernon.org, διαθέσιμο εδώ
- 1911 Kebin Earthquake, Wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- The 1911 Chon-Kemin earthquake in the Tien-Shan region, European Sciences Union, διαθέσιμο εδώ
- Panamanian dictator Manuel Noriega surrenders to U.S., History.com, διαθέσιμο εδώ
- This Day in History: Panama’s Strongman Surrenders to US, VOA News, διαθέσιμο εδώ
