Της Νάσιας Τριάντη,
Δεν έχουν περάσει πολλές μέρες από όταν η πανδημία άρχισε να μας δείχνει πάλι το σκληρό της πρόσωπο, αυτή τη φορά με τη μορφή της υπό ιλιγγιώδους ταχύτητας εξάπλωσής της σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ελλάδας. Η αρχή της προηγούμενης εβδομάδας βρίσκει τη χώρα μας να αγγίζει τα δέκα χιλιάδες κρούσματα, έναν αριθμό που σόκαρε τόσο τους ειδικούς όσο και όλους εμάς τους απλούς πολίτες. Κανείς δεν φανταζόταν ότι μέρα με τη μέρα αυτός ο αριθμός δεν θα άγγιζε απλά τα δέκα χιλιάδες αλλά θα αυξανόταν κατά δέκα χιλιάδες! Αυτή η απρόσμενη εξέλιξη της πανδημίας ήταν που προκάλεσε την αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης και οδήγησε στην εσπευσμένη επιβολή νέων μέτρων.
Τα μέτρα που προβλεπόταν να τεθούν σε ισχύ από τον νέο χρόνο, και συγκεκριμένα από τις 3 Ιανουαρίου, εφαρμόστηκαν εσπευσμένα από τις 30 Δεκεμβρίου αλλάζοντας τα σχέδια των περισσοτέρων για την παραμονή Πρωτοχρονιάς. Το πιο αξιοσημείωτο της αλλαγής αυτής δεν είναι η μετάθεση των μέτρων σε πρότερο χρόνο από τον προβλεπόμενο, αλλά η τόσο άμεση εφαρμογή τους από τη στιγμή που ανακοινώθηκαν. Ειδικότερα, τα μέτρα που προορίζονταν να έχουν ισχύ από τις 30 Δεκεμβρίου μέχρι τις 16 Ιανουαρίου, ανακοινώθηκαν μόλις μία ημέρα πριν, δηλαδή στις 29. Αυτό, όπως είναι φυσικό, αναστάτωσε τους πολίτες και κυρίως τους κλάδους αυτούς που επηρεάστηκαν πιο ουσιαστικά από τις αλλαγές που ανακοινώθηκαν και αυτοί είναι, όπως θα δούμε, ο χώρος της εστίασης και της διασκέδασης.
Ας δούμε, όμως, ποια είναι αυτά τα μέτρα και τι αλλαγές επέφεραν. Αλλάζει το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων εστίασης και διασκέδασης, τα οποία θα κλείνουν στις 12 το βράδυ, ενώ και κατά τη λειτουργία τους δεν θα επιτρέπεται η μουσική και οι όρθιοι πελάτες, με τη ρήτρα ότι και οι καθήμενοι θα έχουν ως όριο τα 6 άτομα ανά τραπέζι. Συγκεκριμένα, για την παραμονή Πρωτοχρονιάς το ωράριο παρατάθηκε μέχρι τις 02.00, ενώ απαγορεύονταν σε κάθε περίπτωση οποιαδήποτε εκδήλωση-πάρτυ, τόσο σε δημόσιο όσο και σε ιδιωτικό χώρο. Υποχρεωτική, ακόμη, είναι για όσους δεν επιθυμούν να φοράνε διπλή μάσκα, η χρήση της μάσκας ενισχυμένης προστασίας (ΚΝ95) σε όλους τους εσωτερικούς χώρους, ιδίως σε αυτούς που παρατηρείται έντονος συνωστισμός. Τέλος, ορίζεται ότι στα γήπεδα η πληρότητα εμβολιασμένων θεατών θα φτάνει το 10% της χωρητικότητάς τους, με πλαφόν θεατών τα 1.000 άτομα, και αν αυτά τα μέτρα δεν τηρηθούν όπως πρέπει, οι αγώνες θα συνεχιστούν κεκλεισμένων των θυρών. Αυτά είναι κυρίως τα μέτρα που απασχόλησαν περισσότερο την κοινή γνώμη. Ωστόσο, ανακοινώθηκε και η ενίσχυση της τηλεργασίας στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, καθώς τέθηκαν και πιο αυστηρές προϋποθέσεις για την επίσκεψη σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και νοσοκομεία.
Τα μέτρα που συζητήθηκαν περισσότερο ήταν όσα αφορούν την εστίαση και τη διασκέδαση, αφού επέφεραν τις μεγαλύτερες αλλαγές στη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών. Σύμφωνα με τους συνεντευξιαζόμενους επιχειρηματίες, τη στιγμή που ανακοινώθηκαν τα νέα μέτρα ξεκίνησε ένας βομβαρδισμός τηλεφωνημάτων πελατών, προκειμένου να ακυρώσουν τις κρατήσεις που είχαν κάνει για την παραμονή Πρωτοχρονιάς, μιας και, όπως αιτιολόγησαν, δεν άξιζε να βγουν έξω και να γιορτάσουν για δύο ώρες. Αυτή η τάση είχε ως αποτέλεσμα να «πάνε στράφι» οι προετοιμασίες των επιχειρηματιών για τη «μεγάλη μέρα», διότι αυτή έμμεσα ακυρώθηκε. Οι προετοιμασίες αυτές, όμως, συνίστανται σε δαπάνες που έκαναν και κατά συνέπεια η αλλαγή αυτή οδήγησε σε ζημία των επιχειρηματιών, οι οποίοι έμειναν με μεγάλη ποσότητα προμηθειών, η οποία δεν καταναλώθηκε. Έτσι «αμέσως αμέσως», δημιουργείται οικονομικό πρόβλημα το οποίο, όπως παραδέχτηκαν και οι ίδιοι, θα είχε αποφευχθεί αν είχαν ενημερωθεί νωρίτερα για τα νέα αυτά μέτρα.
Ακόμη ένα παράδοξο που έπρεπε να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία, μέσα σε αυτήν την ήδη χαοτική κατάσταση, ήταν η απότομη αύξηση της τιμής των υψηλής προστασίας μασκών αμέσως αφότου η χρήση τους έγινε υποχρεωτική με την ανακοίνωση των νέων μέτρων. Η πληροφορία αυτή, όπως είναι λογικό, εξόργισε τους πολίτες, οδηγώντας τους στην υιοθέτηση δύο εναλλακτικών απόψεων: είτε ότι η κινητήριος δύναμη για τη θέσπιση των νέων μέτρων δεν είναι το κοινό καλό, αλλά περισσότερο ιδιοτελείς σκοποί οικονομικού περιεχομένου, είτε ότι ορισμένοι παράγοντες προσπαθούν να πλουτίσουν στις «πλάτες των πολιτών» και εις βάρος της άσχημης κατάστασης που έχει προκληθεί από την εξάπλωση της πανδημίας.
Πέρα από τα προβλήματα και τη σύγχυση που προκάλεσε η επίσπευση των νέων μέτρων, η κίνηση αυτή υποβάθμισε την εικόνα της κυβέρνησης, καθώς φάνηκε πως βρέθηκε προ εκπλήξεως. Η εικόνα που φανερώνει η επιπόλαιη και γρήγορη λήψη αποφάσεων είναι η εικόνα μιας κυβέρνησης απροετοίμαστης, χωρίς εφεδρικό σχέδιο, σε περίπτωση που τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως πρέπει και όπως επιθυμούμε. Και αυτό γιατί η Κυβέρνηση, ενώ σκόπευε να ανανεώσει τα μέτρα προστασίας κατά του κορωνοϊού μετά την Πρωτοχρονιά, αφήνοντας το ελεύθερο στους πολίτες κυριολεκτικά να «ξεσαλώσουν» μέσα στις διακοπές των Χριστουγέννων, μετά τα νέα αναπάντεχα δεδομένα για τη μεγάλη διασπορά της μετάλλαξης «όμικρον», έκανε αλλαγή πλεύσης με στροφή 360 μοιρών. Χρειάστηκε μόνο δύο μέρες για να πάμε από την απόλυτη χαλάρωση στην πλήρη αυστηρότητα και μέσα σε αυτό το διάστημα ήρθαν τα πάνω κάτω. Βέβαια, η εμμονή της κυβέρνησης στο αρχικό πλάνο, παρά τα νέα δεδομένα, θα ήταν πολύ πιο καταστροφική και συνάμα κατακριτέα από την κοινή γνώμη. Παρόλα αυτά, η απότομη αυτή εναλλαγή στάσης δεν αντηχεί καλά στα αυτιά των πολιτών, αφού σίγουρα εντείνει το αίσθημα ανασφάλειας ως προς την αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας και αυτό με τη σειρά του μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανυπακοή στα επιβληθέντα μέτρα.
Συμπερασματικά, σε καμία περίπτωση δεν κατακρίνουμε την αυστηρότητα των μέτρων που επιβλήθηκαν, καθώς οι δύσκολοι καιροί απαιτούν αποφασιστικές ενέργειες. Το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο χρόνος και, κυρίως, ο τρόπος με τον οποίο επιβλήθηκαν αυτά τα μέτρα. Εξάλλου, και άλλες χώρες της Ευρώπης αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε αυστηρά μέτρα, αλλά με ορθό και μεθοδικό τρόπο και όχι από τη μία μέρα στην άλλη. Ας ελπίσουμε ότι, παρά τον προβληματικό τρόπο με τον οποίο εισήχθησαν τα νέα αυτά μέτρα στη ζωή μας, θα έχουν αποτέλεσμα, διότι η κατάσταση είναι άσχημη και η ανάγκη για άμεση βελτίωσή της επιτακτική!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Μετάλλαξη Όμικρον: Τα νέα μέτρα που ισχύουν έως τις 16 Ιανουαρίου – Αναλυτικά η ΚΥΑ, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
