Η 28η Δεκεμβρίου στην Ιστορία

Του Τάσου Γρηγοριάδη,

1065: Τελούνται τα εγκαίνια του εμβληματικού Αββαείου του Westminster, που κατείχε πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό ρόλο για μια χιλιετία στη Μεγάλη Βρετανία. Ο Βασιλιάς Εδουάρδος ο «Εξομολογητής», στην πρώτη δεκαετία της βασιλείας του, ανοικοδόμησε στις όχθες του Τάμεση το ανάκτορό του. Σε κοντινή απόσταση βρισκόταν ένα μικρό μοναστήρι Βενεδικτίνων (μοναχικό τάγμα) του προηγούμενου αιώνα. Ο βασιλιάς αποφάσισε να επεκτείνει τον θρησκευτικό χώρο και να χτίσει μια εκκλησία. Αυτός ο πέτρινος ναός ήταν αφιερωμένος στον Απόστολο Πέτρο, ενώ για να ξεχωρίζει από τον αντίστοιχο του Αγίου Παύλου (East Minster-Ανατολικός Ναός), ονομάστηκε West Minster (Δυτικός Ναός). Στις 28 Δεκεμβρίου του 1065, έλαβε χώρα ο αγιασμός της εκκλησίας και η απόδοση του χώρου λατρείας στους Λονδρέζους. Ο εμπνευστής της, βασιλιάς Εδουάρδος, δεν παραβρέθηκε στην τελετή, όντας βαριά άρρωστος. Τελικά, απεβίωσε λίγες μέρες μετά, με τα λείψανά του να ενταφιάζονται μπροστά την Αγία Τράπεζα του ναού. Εκτός από χώρο λατρείας και μοναστήρι, η τοποθεσία αποτέλεσε τόπο στέψης και ταφής βασιλέων. Σημειώνεται πως κάθε (με εξαίρεση δύο) μονάρχης της Αγγλίας (και αργότερα Βρετανίας) έχει στεφθεί στο Αββαείο του Westminster. Εν συνεχεία, στα μέσα του 13^ου αιώνα, το Αββαείο ανοικοδομήθηκε ξανά με το σημερινό χαρακτηριστικό γοτθικό αρχιτεκτονικό στυλ. Με μερικές προσθήκες ανά τους αιώνες, το αρχιτεκτονικό αριστούργημα επιβίωσε και αποτελεί σύμβολο του βασιλικού θεσμού και της Μεγάλης Βρετανίας συνολικά.

1895: Προβάλλεται στο Παρίσι η πρώτη εμπορική κινηματογραφική ταινία όλων των εποχών, από τους αδερφούς Λυμιέρ. Οι απαρχές της κινηματογραφικής παραγωγής, τοποθετούνται στη δεκαετία του 1830. Πολλοί ευρεσιτέχνες, προσπάθησαν να δημιουργήσουν φιλόδοξα μηχανήματα και να τα λανσάρουν στην αγορά. Ανάμεσά τους και ο φημισμένος Τόμας Έντισον, με το αποκαλούμενο «Κινητοσκόπιο», το 1891. Αργότερα, ο Αντουάν Λυμιέρ, ο πατέρας των Ωγκύστ και Λουί Λυμιέρ, παρακολούθησε επίδειξη του «Κινητοσκοπίου», το 1894. Αν και εντυπωσιασμένος, διαβεβαίωσε τους γιους του πως θα μπορούσαν να επινοήσουν κάτι καλύτερο. Οι αδερφοί Λυμιέρ, που διαχειρίζονταν ένα εργοστάσιο φωτογραφικών πλακών (πρόγονος του φιλμ), τελικά κατάφεραν ακριβώς ό,τι προμήνυσε ο πατέρας τους. Το 1895, απέκτησαν την «πατέντα» για την επαναστατική εφεύρεσή τους, τον «Κινηματογράφο Λυμιέρ» (“Lumière Cinématographe”). Αποτελούσε έναν συνδυασμό κάμερας/προτζέκτορα, που μπορούσε να προβάλει κινούμενες εικόνες σε ένα κοινό. Η πρώτη τους ταινία (46 δευτερολέπτων) ονομαζόταν «Η Έξοδος από το εργοστάσιο Λυμιέρ» και προβλήθηκε δημοσίως τον Μάρτιο του 1895. Εντούτοις, η πρώτη ιδιωτική προβολή επί πληρωμή έγινε σε ένα «σαλόνι» του Παρισίου, στο Grand Café. Περιείχε την προαναφερθείσα ταινία και εννέα ακόμη μικρά φιλμ, με καθημερινές στιγμές από τη Γαλλία. Καταληκτικά, το επόμενο έτος οι αδερφοί Λυμιέρ άνοιξαν τις δικές τους αίθουσες προβολής, αποκαλώντας τες «Cinema», όπου και προβάλαν υλικό συγκεντρωμένο από απεσταλμένους κάμεραμαν σε όλο τον κόσμο.   

1908: Ένας εκ των ισχυρότερων και πολύνεκρων σεισμών της Ευρώπης χτυπά τη Μεσσήνη της Σικελίας με χιλιάδες θύματα. Επίκεντρο της σεισμικής δόνησης αποτέλεσε ο πορθμός της Μεσσήνης, που διαχωρίζει την ιταλική ενδοχώρα με τη νήσο της Σικελίας. Ξημερώματα 28^ης Δεκεμβρίου, οι λαϊκές οικογένειες της περιοχής ετοιμάζονταν να υποδεχτούν τη νέα χρονιά. Ξαφνικά, περίπου στις 5:20 π.μ. και ενώ οι περισσότεροι κοιμόντουσαν, ο Εγκέλαδος «χτύπησε». Τα 30 περίπου δευτερόλεπτα που κράτησε, ήταν αρκετά να σπείρουν την καταστροφή. Αργότερα, υπολογίστηκε στους περίπου 7.2 με 7.5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Εκτός αυτού, μόλις λίγα λεπτά μετά, δημιουργήθηκε ένα καταστρεπτικό τσουνάμι, που έφτανε τα 10-13 μέτρα. Οι παράκτιες πόλεις «σκεπάστηκαν» από τα κύματα, που κατά την έλευση και υποχώρησή τους παρέσυραν ανθρώπους και περιουσίες. Αξίζει να σημειωθεί πως σε αυτές τις φτωχικές περιοχές οι κατασκευές υστερούσαν, με αποτέλεσμα την κατεδάφιση ολόκληρων συγκροτημάτων. Αποτέλεσμα ήταν ένας βαρύτατος «φόρος αίματος», με εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 80.000 μέχρι και 200.000 θανάτους. Για αρκετές ημέρες, οι διασώστες έκαναν ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να βρεθούν επιζώντες. Αναμενόμενα, ακολούθησε ένα πελώριο κύμα μετανάστευσης από τις πληγείσες περιοχές, καθώς περίπου 60.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι. Οι σεισμόπληκτοι κατέφυγαν σε άλλα μέρη του κόσμου (κυρίως στις Η.Π.Α.), προς αναζήτηση μιας νέας ζωής, καθώς ο Εγκέλαδος τους στέρησε ό,τι είχαν αποκτήσει με πολυετή μόχθο.       

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• History of Westminster Abbey, Westminster Abbey.com, διαθέσιμο εδώ
• Westminster Abbey, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Westminster Abbey, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• First commercial movie screened, History, διαθέσιμο εδώ
• Today in History: First Commercial Movie Screening in Paris (1895), Lomography, διαθέσιμο εδώ
• Messina earthquake and tsunami of 1908, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Messina Earthquake, PBS, διαθέσιμο εδώ
• The Messina Earthquake, Ancestry.com, διαθέσιμο εδώ