Της Μαρίας Ζωγοπούλου,
Δεν είναι λίγα τα περιστατικά που σημειώνονται κάθε χρόνο από ανθρώπους που βρέθηκαν στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή και προκάλεσαν ατυχήματα και δολοφονίες χωρίς καμία πρόθεση. Είναι πολλές περισσότερες οι φορές που συμβαίνουν τα λεγόμενα «κατά λάθος ατυχήματα» από όσο φαντάζεται ο κόσμος. Κατέχουν μεγάλο ποσοστό τα ατυχήματα και οι δολοφονίες που συγκλόνισαν τον κόσμο λόγω αμέλειας ή «άτυχης στιγμής». Τραγική είναι η κατάληξη πολλών γεγονότων τόσο για τα θύματα όσο και για τους θύτες, οι οποίοι δε γνωρίζουν τις ακραίες επιπτώσεις μίας λάθος κίνησής τους. Αν και πολλές φορές υπάρχει τύχη στις άτυχες στιγμές, έχοντας καταφέρει να σωθούν θύματα και κατ’ επέκταση και οι θύτες από τέτοια γεγονότα.
Ποικίλουν τα περιστατικά που μπορεί να φέρουν δυσάρεστα αποτελέσματα κυρίως από αμέλεια των ανθρώπων. Για παράδειγμα, πρόσφατο είναι το συμβάν με το γνωστό ηθοποιό Άλεκ Μπάλντουιν, ο οποίος πυροβόλησε κατά λάθος δύο συνεργάτες του στα γυρίσματα της νέας του ταινίας. Ο ηθοποιός τραυμάτισε σοβαρά τον σκηνοθέτη και τη διευθύντρια φωτογραφίας με πιστόλι που χρησιμοποιούσε για τις ανάγκες της ταινίας. Ουσιαστικά είχαν τοποθετηθεί αληθινές σφαίρες στο πιστόλι, ενώ θα έπρεπε να είναι άσφαιρο κανονικά, κάτι που μάλλον ο ηθοποιός δε γνώριζε και κανείς δεν έσπευσε να τον ενημερώσει. Τελικά, ο σκηνοθέτης το κατάφερε να ξεπεράσει τα τραύματά του, σε αντίθεση με τη νεαρή γυναίκα που κατέληξε.
Ένα άλλο γεγονός που είχε σημειωθεί το 2013 στην Ελλάδα, αφορά δύο φίλους που βρισκόντουσαν στο νησί της Ρόδου για κυνήγι, όταν ο 40 χρόνος δε σημάδεψε σωστά τα διερχόμενα πουλιά με αποτέλεσμα να πετύχει τον 32χρονο φίλο του στο πρόσωπο. Επίσης, το Νοέμβριο του 2021, στην περιοχή Λιβαδειά, συνέβη μία ακόμη κατά λάθος τραγωδία με θύμα έναν 83χρονο, ο οποίος παρασύρθηκε από όχημα που οδηγούσε ο 80χρονος αδερφός του με αποτέλεσμα να βρει ακαριαίο θάνατο. Δυστυχώς, ακούσια δυστυχήματα μας βρίσκουν πολύ συχνά αντιμέτωπους προσπαθώντας να δώσουμε μία εξήγηση για το θάνατο ενός ατόμου που προκλήθηκε κατά λάθος από το δράστη.
Η ψυχολογία του θύτη εστιάζει στη θλίψη που βιώνει για το συμβάν και συχνά θεωρεί τον εαυτό του ανάξιο συγχώρεσης. Νιώθει εξολοκλήρου υπεύθυνος για το ατύχημα ή το θάνατο που προκάλεσε παρόλο που υπάρχουν μέσα του αναπάντητα ερωτήματα. Σύμφωνα με τη νομική οδό, ο δράστης είναι υπαίτιος για τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε το ατύχημα, όμως δεν είναι νομικά υπεύθυνος για το γεγονός. Πολλοί από τους δράστες δε δέχονται να δουν τη διαφορά και τους κατακλύζουν σκέψεις με αρνητικό πρόσημο, πιστεύοντας ότι δεν αξίζουν τις απολαύσεις της ζωής.
Για το λόγο αυτό, καταλήγουν σε μία κοινωνική, συναισθηματική, ψυχολογική και πνευματική απομόνωση. Σημαντικό ρόλο στην ψυχολογική κατάσταση του δράστη έχουν οι άνθρωποι από το περιβάλλον του, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν βοήθεια αλλά παρατηρείται αρκετά ότι επιλέγουν να στηρίξουν μία από τις δύο πλευρές και συνήθως επιλέγουν να σταθούν δίπλα στο θύμα, παρά στο θύτη. Άλλωστε, είναι σύνηθες φαινόμενο ο κόσμος να αντιδράει στη θλίψη του δράστη, να την απορρίπτει και να την ονομάζει «αυτολύπηση». Αξίζει να σημειωθεί, ότι υπάρχει ένα ταμπού όσον αφορά τη θλίψη του δράστη καθώς νομίζουν ότι θα ερμηνευτεί ως υποκρισία.
Επιπλέον, η ψυχική υγεία επιβαρύνεται με την ελλιπή γνώση των ατόμων που έχουν διαπράξει άθελά τους εγκλήματα για άλλους ανθρώπους που βίωσαν παρόμοιες δυσκολίες, με αποτέλεσμα να μοιραστούν τις δυσκολίες τους, να μιλήσουν ανοιχτά για το πώς νιώθουν και να αισθανθούν άνετα, μειώνοντας το βάρος της ανυπέρβλητης θλίψης και αφήνοντας για λίγο το αίσθημα της ενοχής.
Φυσικά, όσοι έχουν βρεθεί στη θέση του ακούσιου δράστη ομολογούν πως είναι πολύ δύσκολο ένα τέτοιο γεγονός να μην επηρεάσει τη ζωή τους. Για το λόγο αυτό, έχουν δημιουργηθεί κοινότητες υποστήριξης που αντιμετωπίζουν τους τυχαίους δολοφόνους με συμπόνια, ενσυναίσθηση και υποστήριξη. Εξασφαλίζουν ένα ήσυχο μέρος και έναν άνθρωπο που θα ακούει με προσοχή όλα όσα έχει ανάγκη να πει ο θύτης. Διαφορετικά, όσοι αρνούνται την υποστήριξη των τυχαίων δολοφόνων τότε σημαίνει ότι απορρίπτεται το δικαίωμα να μπορέσουν να υποστηρίξουν τους εαυτούς τους σε κάθε έκφανση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τραγωδία στο Χόλιγουντ: Ο πασίγνωστος ηθοποιός Άλεκ Μπάλντουιν πυροβόλησε και σκότωσε κατά λάθος μια γυναίκα (εικόνα, βίντεο), dikaiologitika.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πυροβόλησε κατά λάθος το φίλο του!, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τραγωδία στη Λιβαδειά: 80χρονος σκότωσε κατά λάθος τον αδερφό του, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- The Taboo Grief of the Accidental Killer, princespark.brownlowhealth.co.uk, διαθέσιμο εδώ