Της Ελένης Κόρου,
Τα παιδιά περιγράφονται συνήθως ως αγνά, αθώα και ως πλάσματα, που δεν έχουν ίχνος υστεροβουλίας μέσα τους. Τι γίνεται, όμως, όταν μία ομάδα αγοριών βρίσκεται εγκαταλελειμμένη σε ένα νησί στη μέση του Ειρηνικού; Πώς φέρεται ένα παιδί στην ανάγκη για επιβίωση, σε έναν τόπο όπου δεν υπάρχουν οι κανόνες της ανθρώπινης κοινωνίας; Τότε τα παιδιά θα αναγκαστούν να φερθούν σαν ενήλικες και να υποταχθούν στα πιο καλά κρυμμένα ζωώδη ένστικτά τους.
Το διάσημο μυθιστόρημα του βραβευμένου με Νόμπελ βρετανού συγγραφέα είχε απορριφθεί από πολλούς εκδότες πριν, εν τέλει, πάρει την αναγνώριση που άξιζε. Η θεματολογία του βιβλίου θεωρήθηκε αρχικά ως βαρετή και ανούσια, ακόμη και παράλογη. Η ιστορία που διηγείται το βιβλίο, όμως, μόνο ανούσια δεν είναι, ενώ προσφέρεται στον αναγνώστη μια ενδιαφέρουσα οπτική για αυτό που αποκαλούμε «παιδική αθωότητα».
Μια ομάδα αγοριών αφήνεται στο έλεος της φύσης και των αρχέγονων ενστίκτων, τα οποία κάνουν πάντοτε την εμφάνισή τους σε ακραίες συνθήκες. Τα αγόρια βιώνουν ένστικτα και ορμές που δεν είχαν ιδέα πως μπορούσαν να κρύβονται μέσα τους. Κανένας δεν τους είχε διδάξει πως να επιβιώνουν και να λειτουργούν χωρίς κανόνες, μα τα ένστικτα αυτά ενυπάρχουν αναπόφευκτα στην ανθρώπινη φύση, καθώς κάθε ζωντανό ον έχει μέσα του τη βία, την ανάγκη για εξάλειψη του αντιπάλου, με αυτοσκοπό την επιβίωση του ίδιου. Δεν είναι άξιο απορίας, επομένως, που κατά την αφήγηση της ιστορίας παρατηρούμε τα αγόρια να αποξενώνονται από τον εαυτό τους, να στρέφονται το ένα κατά του άλλου και σταδιακά να μετατρέπονται σε αγρίμια;
Ο άρχοντας των μυγών στο βιβλίο αποτελεί το είδωλο μιας θεότητας, το οποίο δημιούργησαν τα ίδια τα αγόρια, στην προσπάθειά τους να ξορκίσουν το κακό και να κατευνάσουν το τέρας που πιστεύουν πως παραμονεύει πίσω από την πυκνή βλάστηση του απομακρυσμένου νησιού. Ένα από τα παιδιά συνομιλεί με τη σκοτεινή θεότητα, η οποία προειδοποιεί το αγόρι για τον επερχόμενο θάνατό του και του αποκαλύπτει πως τα ίδια τα αγόρια είναι το τέρας που κυνηγάνε και πως αυτό υπήρχε εξαρχής μέσα τους.
Ο συγγραφέας με αυτή την παράξενη και πρωτότυπη ιστορία προσπάθησε να κάνει σαφές πως ακόμη και τα πιο αθώα πλάσματα, όταν αισθάνονται πως κινδυνεύει η ζωή τους, μετατρέπονται σε τέρατα, κάτι που δεν είναι απάνθρωπο, αλλά πέρα για πέρα ανθρώπινο, γιατί όλοι έχουμε μέσα μας λίγο σκοτάδι.
Η ζωή του συγγραφέα
Ο William Golding, γεννημένος το 1919 σε ένα χωριό στην Κορνουάλη της Αγγλίας, μεγάλωσε στο Μάλμπορο. Από μικρός αγαπούσε και πίστευε στην επιστήμη, κάτι που τον ώθησε να σπουδάσει, εκτός από την αγγλική γλώσσα, και φυσικές επιστήμες.
Κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, υπηρέτησε στο Βασιλικό Ναυτικό, ενώ είχε συμμετάσχει και στην απόβαση της Νορμανδίας. Μετά το τέλος του πολέμου, επέστρεψε στη ζωή του καθηγητή και του συγγραφέα. Από το 1961 και έπειτα, η επιτυχία που είχαν συναντήσει να βιβλία του του επέτρεψε να σταματήσει να εργάζεται ως καθηγητής και να ασχοληθεί αποκλειστικά με την συγγραφή. Πέθανε το 1985, έχοντας ζήσει μερικά ήσυχα χρόνια μαζί με την γυναίκα του στη Κορνουάλη.
Ο άρχοντας των μυγών γράφτηκε το 1954, δηλαδή μερικά χρόνια μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι εύλογο να αναρωτηθούμε, εάν η εμπειρία του συγγραφέα από τον φρικτό αυτόν πόλεμο συνέβαλε στη σύλληψη αυτού του βιβλίου και στην κατάρριψη της ιδέας για την παιδική αθωότητα. Σίγουρα ο Golding θα είχε αντικρίσει με τρόμο τις θηριωδίες του πολέμου και θα είχε συγκλονιστεί από το πόσο εύκολο είναι να επικρατήσει το τέρας που κρύβουμε μέσα μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- William Golding, Encyclopaedia Britannica, διαθέσιμο εδώ.
- Lord of the Flies, sparknotes.com, διαθέσιμο εδώ.
