Η 8η Δεκεμβρίου στην Ιστορία

Του Τάσου Γρηγοριάδη,

1813: Κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη το μουσικό αριστούργημα του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν, «Συμφωνία Νο. 7» όπως και η «Νίκη του Wellington». Εντός του πλούσιου ιστορικού πλαισίου των Ναπολεόντειων Πολέμων και τρία χρόνια από την έκδοση των Συμφωνιών Νο.5 και Νο.6, ο Μπετόβεν ξεκίνησε τη συγγραφή της έβδομης συμφωνίας του. Το πλήρες όνομά της καθίσταται ως: «Συμφωνία Νο.7, σε Λα Μείζονα, Έργο 92», (“Symphony no.7, A major, opus 92″), η οποία άρχισε να συντίθεται στη Βοημική λουτρόπολη Τέλπιτσε (σήμερα ΒΔ Τσεχία). Στην τοποθεσία αυτή είχε προσέλθει ο Μπετόβεν για να βελτιώσει την υγεία του, εκμεταλλευόμενος την ξακουστή θεραπευτική ιδιότητα των θερμών πηγών της περιοχής. Εν συνεχεία, την 8^η Δεκεμβρίου του 1813, η «Συμφωνία Νο.7» παρουσιάζεται στην κατάμεστη αίθουσα δεξιώσεων του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Επιπρόσθετα, στο πρόγραμμα περιλαμβανόταν και η Συμφωνία Μάχης», «Νίκη του Wellington». Το τελευταίο έργο, πρακτικά, αποτελούσε ένα πατριωτικό άσμα κατά του Ναπολέοντα, που εξυμνούσε την ήττα του τελευταίου στη Μάχη της Βιτόρια (Ιούνιος 1813). Επιπλέον, τα κέρδη της εκδήλωσης μοιράστηκαν στους Αυστριακούς και Βαυαρούς τραυματίες, της Μάχης του Hanau (Οκτώβριος 1813). Οι ευγενείς Βιεννέζοι λάτρεψαν τη «Συμφωνία Νο.7», που καθίσταται ακόμη και σήμερα από τα πιο αριστουργηματικά έργα του θρυλικού συνθέτη. Τελικά, το μεγαλείο του Μπετόβεν διαφαίνεται ξεκάθαρα, αν κανείς αναλογιστεί πως παρήγαγε τέτοια έργα, ενόσω πλέον ήταν σχεδόν ολικά κωφός.

1914: Το Βασιλικό Ναυτικό της Μεγάλης Βρετανίας νικάει σε μια εκ των κρισιμότερων ναυμαχιών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τη Ναυμαχία των Φώκλαντ. Έχοντας υποστεί ολοκληρωτική ήττα, στα ανοιχτά του Coronel της Χιλής, την 1^η Νοεμβρίου του ίδιου έτους, οι Βρετανοί αποζητούσαν εκδίκηση από τους Γερμανούς. Της συγκεκριμένης μερίδας του Αυτοκρατορικού Γερμανικού Ναυτικού ηγούνταν ο έμπειρος ναύαρχος, Maximilian von Spee. Ο τελευταίος, μετά την επικράτησή του, αποφάσισε να πλεύσει προς τις Βρετανικές Νήσους Φώκλαντ (ΝΑ. της Αργεντινής), ώστε να πραγματοποιήσει επιδρομή. Υποτιμώντας τις Βρετανικές Δυνάμεις, πλησίασε κοντά στο Ακρωτήριο Pembroke, που ήταν εγκατεστημένο το Βασιλικό Ναυτικό. Μετέπειτα, ο Γερμανός ναύαρχος, καθώς αντιλήφθηκε το στρατηγικό του σφάλμα, διέταξε υποχώρηση. Ωστόσο, τα ταχύτατα Βρετανικά καταδρομικά Ιnflexible και Invincible (Άκαμπτος και Αήττητος), πρόφτασαν τα καταβεβλημένα – λόγω ταξιδιού και χρήσης – γερμανικά πολεμικά σκάφη. Οι Βρετανικές μονάδες άνοιξαν πυρ εκτός της εμβέλειας του Γερμανικού στολίσκου και επικράτησε χάος. Η Γερμανική ναυαρχίδα Scharnhorst, στην οποία επέβαινε ο Maximilian von Spee, ήταν η πρώτη που βυθίστηκε, με πέντε ακόμη Γερμανικά πλοία να ακολουθούν. Οι Βρετανοί είχαν καταφέρει ένα αποφασιστικό πλήγμα στους αντιπάλους τους, με μόλις 10 νεκρούς και 19 τραυματίες. Αντιθέτως, οι κατατροπωμένοι Γερμανοί μετρούσαν 1.900 απώλειες, 215 αιχμαλώτους και 6 βυθισμένα πλοία. Εν κατακλείδι, η ναυμαχία αποτέλεσε ένα από τα τελευταία δείγματα «παραδοσιακών» ναυτικών μαχών, χωρίς την υποστήριξη υποβρυχίων, αεροπλάνων και άλλων σύγχρονων μέσων.

1991: Οι επικεφαλής της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Λευκορωσίας και της Ουκρανίας υπογράφουν το Σύμφωνο Belavezha/Συμφωνία του Μίνσκ. Από τα μέσα της δεκαετίας του 80’, στα ανατολικά του «σιδηρούν παραπετάσματος», η καθεστηκυία τάξη καθόταν σε αναμμένα κάρβουνα. Η πάλαι ποτέ πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση αποσυντίθονταν εκ των έσω, με πολυάριθμες εθνότητες να επιζητούν ανεξαρτησία. Οι κυβερνήσεις τριών δημοκρατιών της Ε.Σ.Σ.Δ. συναντήθηκαν για να καθορίσουν τα μεταλλασσόμενα γεωπολιτικά τεκταινόμενα. Τόπος της συνάντησης ορίστηκε ένα θέρετρο στο χωριό Viskuly, στoν δρυμό Belovezhska της Λευκορωσίας. Παρευρισκόμενοι ήταν μεταξύ άλλων αξιωματούχων: ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Μπορίς Γιέλτσιν και οι ομόλογοί του από την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, Λεονίντ Κραβτσούκ και Στανισλάβ Σούσκεβιτς. Οι τρείς αποστολές κατέληξαν σε ένα τελικό κείμενο, με το οποίο προθυμοποιούνταν να διατηρήσουν μέρος της «σύμπραξης», που πρέσβευε η υπό κατάρρευση Σοβιετική Ένωση. Στο προοίμιο τονιζόταν πως: «Η Ε.Σ.Σ.Δ. ως υποκείμενο του Διεθνούς Δικαίου και ως γεωπολιτική πραγματικότητα, δεν υφίσταται πλέον». Επιπλέον, το 1^ο άρθρο αναγράφει: «Τα υψηλά συμβαλλόμενα μέρη, θα αποτελούν την “Κοινοπολιτεία των Ανεξαρτήτων Κρατών (Κ.Α.Κ.)». Επιπροσθέτως, διατυπώθηκε η πρόθεση των κρατών να συμπλεύσουν σε ποικίλους τομείς: πολιτικοοικονομικούς, ανθρωπιστικούς, πολιτιστικούς, ασφάλειας κλπ. Ακόμη, προτάθηκε η ελεύθερη διακίνηση προσώπων, προϊόντων και ιδεών εντός της Κ.Α.Κ. Καταληκτικά, μέσα στον μήνα, πολλές πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες εντάχθηκαν στο σύμφωνο, ενώ, παράλληλα, η Σοβιετική Ένωση αποτέλεσε επισήμως παρελθόν.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Symphony No. 7 in A, Op. 92 (1812), Eastman School of Music, διαθέσιμο εδώ
• Symphony No. 7 in A Major, Op. 92, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• The Battle of the Falkland Islands, History, διαθέσιμο εδώ
• Battle of the Falkland Islands, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Battle of the Falkland Islands 1914, National Records of Scotland, διαθέσιμο εδώ
• The Belavezha Accords Signed, Boris Yeltsin Presidential Library, διαθέσιμο εδώ
• Belovezh Accords, Encyclopedia.com, διαθέσιμο εδώ
• The Minsk agreement ends the Soviet Union (1991), Alpha History, διαθέσιμο εδώ