Τα κόμματα που είδαν την πόρτα της εξόδου

Του Πελοπίδα-Παναγιώτη Κουλούρη,

Η προχθεσινή εκλογική αναμέτρηση της 7ης Ιουλίου του 2019 θα σημειωθεί ως η ημέρα, κατά την οποία η Ελλάδα, μετά από δέκα χρόνια αποκτά αυτοδύναμη κυβέρνηση, με τελευταία αυτοδύναμη κυβέρνηση να έχουμε με το ΠΑ.ΣΟ.Κ., τον Οκτώβριο του 2009. Στις εκλογές Μαΐου – Ιουνίου 2012, Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου 2015, δεν σχηματίστηκε αυτοδύναμη κυβέρνηση, με αποτέλεσμα τη συνεργασία κομμάτων, όπως η ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜ.ΑΡ., μέχρι το καλοκαίρι του 2013, (6/2012 – 1/2015) και φυσικά ο ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝ.ΕΛ. (1/2015 – 7/2019).

Εκείνο, που παρατηρεί κανείς, με πρώτο δείγμα τις ευρωεκλογές της 26^ης Μαΐου, κόμματα, τα οποία δημιουργήθηκαν και αναδείχθηκαν σε μια εποχή, που επικρατούσε το δίπολο μνημόνιο – αντιμνημόνιο, είτε τα ποσοστά τους μειώθηκαν είτε εξαϋλώθηκαν, είτε δεν εισήλθαν καν στη νέα εξακομματική Βουλή.

Το σημαντικότερο μήνυμα των χθεσινών εκλογών ήταν η ήττα του νεοναζιστικού κόμματος. Η Χρυσή Αυγή τέθηκε εκτός Κοινοβουλίου χάνοντας μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων της, καθώς στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 είχε συγκεντρώσει 6,99% και στις εκλογές της Κυριακής έλαβε 2,93%· εν ολίγοις απώλεσε το 60%, σχεδόν, των ψήφων της, σε σαράντα δύο ημέρες. Η Χρυσή Αυγή αν και προϋπήρχε δεν είχε απασχολήσει την πολιτική ζωή της χώρας ως τις εκλογές του 2012, όταν και εισήλθε, για πρώτη φορά, στη Βουλή. Το εκλογικό σώμα επέδειξε την απαραίτητη ωριμότητα και έθεσε εκτός πολιτικού σκηνικού της χώρας τις ακραίες και φασιστικές φωνές της Χρυσής Αυγής, καταδικάζοντάς την πολιτικά, ενώ αναμένεται και η ποινική καταδίκη της.

Εκτός από τη Χρυσή Αυγή, το Ποτάμι, το οποίο και αυτό προέκυψε κατά τη διάρκεια της κρίσης (έτος ίδρυσης: 2014), εξαϋλώθηκε πολύ πριν από τις εκλογές της 7^ης Ιουλίου, καθώς άρχισε να εμφανίζει σημάδια διάλυσης από την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών με την αποχώρηση βουλευτών τού (Δανέλλης, Ψαριανός και Αμυράς), ενώ η πλήρης εξαφάνισή τού από το πολιτικό σκηνικό συνέβη κατά τις Ευρωεκλογές της 26^ης Μαΐου, οπού δεν εξέλεξε κανέναν ευρωβουλευτή, καθώς συγκέντρωσε 1,52% και έλαβε την απόφαση να μη συμμετέχει ούτε και στις εθνικές εκλογές.

Η Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη, αν και υφίσταται από το 1992, μέσα στην κρίση κατάφερε και πέτυχε για πρώτη φορά την είσοδό της στη Βουλή, στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 με ποσοστό 3,43%, εκλέγοντας 9 βουλευτές. Από τότε μέχρι και τις Ευρωεκλογές, η κοινοβουλευτική ομάδα αντιμετώπισε αρκετά προβλήματα κυρίως με τις αποχωρήσεις βουλευτών με αποτέλεσμα να συγκεντρώσει στην αναμέτρηση της 26^ης Μαΐου 1,45% των ψήφων και να μην εκλέξει Ευρωβουλευτή, ενώ στην εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής συγκέντρωσε 1,24%.

Για το τέλος, αφήσαμε το κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων (ΑΝ.ΕΛ.), το οποίο παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς ξεκίνησε ως ένα αντιμνημονιακό κόμμα της Δεξιάς και κατέληξε να συγκυβερνά με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και να διαλύεται, λόγω της κόντρας του με τον κυβερνητικό τού εταίρο για τη Συμφωνία των Πρεσπών και της θέλησης ορισμένων βουλευτών του να ψηφίσουν τη Συμφωνία με αντάλλαγμα θέσεις στα ψηφοδέλτια του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή, δηλαδή από το 2012. Λίγους μήνες μετά τη διαγραφή τού από τη Ν.Δ., ο Πάνος Καμμένος ίδρυσε το κόμμα των ΑΝ.ΕΛ. και τάχθηκε στο αντιμνημονιακό τόξο. Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2012, οι ΑΝ.ΕΛ. πέτυχαν ποσοστό 10,6% και έφτασαν στην 4^η θέση, εκλέγοντας 33 βουλευτές. Αυτή η επίδοση ήταν υψηλή, τηρουμένων των αναλογιών, καθώς ήταν ένα πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα. Λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης το Μάιο, διεξήχθησαν επαναληπτικές εκλογές τον Ιούνιο και οι ΑΝ.ΕΛ. εισήλθαν στη Βουλή με μειωμένα ποσοστά, καθώς συγκέντρωσαν 7,5%, εκλέγοντας 20 βουλευτές.

Λίγους μήνες πριν από τις ευρωεκλογές του 2014, η κοινοβουλευτική ομάδα των ΑΝ.ΕΛ. αποδυναμώθηκε με τη διαγραφή ενός και την ανεξαρτητοποίηση δύο βουλευτών, οι οποίοι επικαλέσθηκαν ιδεολογικές διαφορές. Το κόμμα, ενόψει της επερχόμενης εκλογικής αναμέτρησης, ενισχύθηκε με τη συνεργασία με την Πυρίκαυστο Ελλάδα του Κώστα Ζουράρι, ο οποίος συμμετείχε και στο ψηφοδέλτιο για τις ευρωεκλογές. Ωστόσο, το ποσοστό των ΑΝ.ΕΛ. έπεσε στο 3,43% και υποχώρησαν στην 7^η θέση, εκλέγοντας έναν μόνο ευρωβουλευτή, τον Νότη Μαριά.

Φτάνοντας στις εκλογές της 25^ης Ιανουαρίου 2015, οι ΑΝ.ΕΛ. αύξησαν τα ποσοστά τους στο 4,75%, εκλέγοντας 13 βουλευτές, ενώ μετά το δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου και την υποστήριξη του «ΟΧΙ» από τους ΑΝ.ΕΛ. και την επακόλουθη μετατροπή του «ΟΧΙ» σε «ΝΑΙ», η κυβέρνηση υπέγραψε νέα δανειακή σύμβαση. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, αν και οι δημοσκοπήσεις έδειχναν πως θα μείνει εκτός Βουλής, εν τέλει κατάφερε να συγκεντρώσει 3,69%, εκλέγοντας 10 βουλευτές. Από το σημείο αυτό και υστέρα υπήρξαν γεγονότα, τα οποία, ναι μεν, οδήγησαν σε κόντρα τους δύο κυβερνητικούς εταίρους, αλλά δε στάθηκαν ικανά για διασαλεύσουν την κυβερνητική συνοχή. Ακόμα, και με την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών (12/6/2018), που ήταν «κόκκινη γραμμή» για τους ΑΝ.ΕΛ. δεν στάθηκε ικανή να οδηγήσει τον Καμμένο στην πόρτα της εξόδου από την κυβέρνηση. Τόνιζε, πως δε θα ψηφίσει τη Συμφωνία αλλά από την άλλη υποστήριζε, πως δε θα παραιτούνταν από την κυβέρνηση.

Ωστόσο, στις 13 Ιανουαρίου του 2019, ο Πάνος Καμμένος ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΑΝ.ΕΛ. από την κυβέρνηση. Μετά την αποχώρηση του κόμματος από την κυβέρνηση συνασπισμού, η Έλενα Κουντουρά και ο Βασίλης Κόκκαλης, διεγράφησαν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα και τέθηκαν εκτός κόμματος, ύστερα από την απόφασή τους να στηρίξουν την κυβέρνηση και να μην αποχωρήσουν από τις κυβερνητικές τους θέσεις. Παράλληλα, προσχώρησε ο βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης Αριστείδης Φωκάς, ενώ λίγες ημέρες αργότερα, διεγράφη από την Κοινοβουλευτική Ομάδα ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος, λίγο πριν την παραίτησή του από το βουλευτικό αξίωμα και την έλευση στη βουλή του Τέρενς Κουίκ. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διάλυση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Μετά τις ευρωεκλογές, λόγω του χαμηλού ποσοστού, που πήρε το κόμμα (0,80%) και έπειτα από συνεδρίαση στις 9 Ιουνίου, αποφασίστηκε να μην συμμετάσχει το κόμμα στις βουλευτικές εκλογές της 7^ης Ιουλίου.

Πελοπίδας-Παναγιώτης Κουλούρης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1996. Το 2014 ξεκίνησε τις σπουδές του, στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου αποφοιτώντας το 2018. Τον Οκτώβριο ξεκίνησε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Νεαπόλεως Πάφου στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα "Νεότερη και Σύγχρονη Ευρωπαϊκή και Ελληνική Ιστορία". Στο OffLine Post αρθρογραφεί για τις κατηγορίες Πολιτικού και Ιστορίας.