Του Χρήστου Παπαδόπουλου,
Τη στιγμή που επικρατεί παγκοσμίως μια ενεργειακή κρίση, με τις τιμές των καυσίμων να εκτινάσσονται, η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ινδία ξεχωρίζει. Η δεύτερη μεγαλύτερη πληθυσμιακά χώρα στον πλανήτη βρίσκεται στα πρόθυρα black-out στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειάς της, προκαλώντας ανησυχία διεθνώς. Το 71% της παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας της Ινδίας προέρχεται από ορυκτά καύσιμα, εκ των οποίων ο άνθρακας είναι μακράν ο επικρατέστερος. Επί του παρόντος, όμως, το 80% περίπου των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έχουν αποθέματα άνθρακα, τα οποία εξασφαλίζουν λιγότερο από πέντε ημέρες λειτουργίας.
Σε ορισμένα κρατίδια της χώρας, οι κατά τόπους εταιρείες παροχής ρεύματος πραγματοποιούν αναγκαστικά προγραμματισμένες διακοπές στην ηλεκτροδότηση για έως και 14 ώρες ημερησίως, γεγονός που, όπως είναι αναμενόμενο, προκαλεί ποικίλα ζητήματα. Το πιο σοβαρό πρόβλημα παρατηρείται στον Βορρά, και πιο συγκεκριμένα στα κρατίδια Gujarat, Punjab, Rajasthan, καθώς και στο κρατίδιο του Δελχί, της πρωτεύουσας της χώρας. Μάλιστα, ο κυβερνήτης του Δελχί ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό Narendra Modi με επιστολή του, ότι η εν λόγω επικράτεια διατρέχει άμεσο κίνδυνο πλήρους συσκοτισμού, εάν δεν βρεθεί περισσότερος άνθρακας για τη λειτουργία των εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Φυσικά, κάτι τέτοιο θα είχε ως αποτέλεσμα να παραλύσει σε μεγάλο βαθμό ο ομοσπονδιακός μηχανισμός, με πολλαπλές συνέπειες για ολόκληρη τη χώρα.
Η έλλειψη αυτή εμφανίστηκε απότομα, αφού μετά το δεύτερο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού, η οικονομική δραστηριότητα της Ινδίας άρχισε να επανακάμπτει με γοργούς ρυθμούς. Ως εκ τούτου, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 17%, σε σχέση με αυτή του 2019, στην ίδια χρονική περίοδο. Καθώς, όμως, η τιμή του ρεύματος για τους καταναλωτές έμεινε σταθερή, αλλά η τιμή του άνθρακα έχει αυξηθεί διεθνώς κατά 40%, τα κατά τόπους εργοστάσια είναι απρόθυμα να αυξήσουν την παραγωγή, αφού δεν βλέπουν τα δικά τους έσοδα να ανεβαίνουν. Σημειώνεται ότι η Ινδία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας άνθρακα, παρόλο που διαθέτει και το τέταρτο μεγαλύτερο απόθεμα σε αυτόν παγκοσμίως. Ωστόσο, δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην αύξηση της ζήτησης.
Η εγχώρια εξόρυξη άνθρακα αποτελεί ολιγοπώλιο, με την κρατική Coal India να ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς. Η παραπάνω εταιρία έχει τις τελευταίες εβδομάδες αποτύχει στο να προμηθεύσει τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, ενώ, παράλληλα, έχει κατηγορηθεί και για το γεγονός ότι δεν εξασφάλισε επαρκές απόθεμα για τις ανάγκες της χώρας σε περίπτωση έλλειψης, όπως συμβαίνει τώρα. Στις υπόλοιπες αιτίες συγκαταλέγεται και η αύξηση της τιμής του άνθρακα σε παγκόσμιο επίπεδο, και η εκτεταμένη περίοδος των μουσώνων, η οποία παρεμπόδισε την παραγωγή.
Από τις αρχές του Σεπτεμβρίου, ο Υπουργός Ενέργειας της Ινδίας, Raj Kumar Singh, αντιλαμβανόμενος το επικείμενο πρόβλημα, ζήτησε να γίνει ανακατανομή του αποθέματος άνθρακα, προκειμένου τα εργοστάσια με τις μεγαλύτερες ελλείψεις να ανακουφιστούν, έστω και για λίγες μέρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα εργοστάσια με τις λιγότερες ελλείψεις να μειώσουν το απόθεμά τους από μία ποσότητα που θα επαρκούσε για δεκατέσσερις μέρες σε μια που φτάνει μέχρι για δέκα. Με το τέχνασμα αυτό, τα εργοστάσια με το μεγαλύτερο πρόβλημα κατάφεραν να εξασφαλίσουν περίπου τρεις μέρες λειτουργίας επιπλέον. Αλλά αν δεν βρεθεί σύντομα μια αποτελεσματική, μακροπρόθεσμη λύση, η τωρινή κατάσταση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε όλη τη χώρα, διακινδυνεύοντας τόσο την οικονομία της όσο και χιλιάδες ανθρώπινες ζωές.
Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι της Ινδίας φαίνονται καθησυχαστικοί και διαβεβαιώνουν ότι με τον ερχομό του χειμώνα η κατανάλωση ρεύματος θα μειωθεί. Ταυτόχρονα, τα κρατικά εργοστάσια, τα οποία καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ρεύματος, έχουν διακόψει προσωρινά τη λειτουργία τους. Αναμένει να δούμε αν όντως οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ή αν ο πολύπαθος λαός της Ινδίας θα υποφέρει κι άλλο από την απουσία ενός εκ των βασικότερων σύγχρονων αγαθών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- India on the brink of a power crisis due to coal shortage, The Hindu, διαθέσιμο εδώ
- India’s electricity demand picks up in October as coal shortages linger, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Indian states hit by power black-outs as coal supply still tight, Bloomberg, διαθέσιμο εδώ